LITMIR.BIZ

Скачать книгу

maar net ’n grappie. Kom ons eet. Ek’s honger.”

      Asjas maak sy boeksak oop. Die vier groot seuns hou hom dop. Hy haal ’n lang stuk gebraaide wors uit die sak, en ook ’n pakkie waarin daar ’n klomp toebroodjies is. Die Boksombende kyk na die wors. Asjas se ma is bekend vir die lekker boerewors wat sy maak.

      Trompie het ook wors gebring, maar dit is rou. Hulle sal eers moet vuur maak en dit braai as hulle dit wil eet.

      Asjas sê vriendelik: “Kom ons vergeet van die ou grappie. Kom, ouens, kom eet van my ma se lekker wors.”

      Blikkies dink ’n stukkie wors sal nie sleg smaak nie, en Trompie, Rooie en Dawie stem volkome saam. Hulle besluit om Asjas maar te vergewe.

      “Maar jy doen nie weer so iets nie, verstaan?” sê Trompie nogtans streng terwyl hulle na die outjie toe stap. Dan vat elkeen ’n groot stuk wors en ’n toebroodjie.

      Die seuns sit heerlik en eet. Hulle begin selfs lag oor die poets wat Asjas hulle gebak het. Noudat hulle van die skok herstel het, sien hulle in hoe snaaks dit eintlik was.

      “Ek het gedog ek gaan self ook verdrink,” sê Trompie laggend met kieste vol wors. “Ek het so groot geskrik toe ek Asjas se kop bo die water sien dat ek ’n hele mond vol water gesluk het.”

      Die ander vertel nou ook hoe groot hulle geskrik het. Hulle kon nie verstaan hoekom ’n ou wat nou net dood is sommer dadelik begin spook nie.

      Asjas lag natuurlik heerlik oor die petalje. Hy vertel hoe hy elke keer weer ingeduik het wanneer hul koppe bo die water verskyn.

      As gevolg van Asjas se poets het hulle nie eintlik geswem nie, maar dit maak nie saak nie – die water is allesbehalwe warm. Hulle gaan nou ’n bietjie bergklim en die grotte bo teen die hang verken.

      Dit neem ’n hele tydjie om by die berg se kruin uit te kom. Waar dit steil is, stap hulle in ’n ry agter mekaar – Trompie heel voor en Asjas heel agter. Dawie kry baie swaar. Die ou skooltas waarin sy kos is, stamp aanhoudend teen sy bene. Hulle moes sy kos daaronder by die dam geëet het. Dan sou die dekselse ding mos nie so swaar gewees het nie!

      Wanneer hulle bo kom, rus hulle eers en dan sê Trompie: “Nou kom ons gaan verken daai grot.”

      Trompie haal die flits wat hy sonder sy pa se wete geleen het uit sy kussingsloop en loop na die grot se ingang toe.

      Hy en sy vriende het hierdie grot al vantevore verken, maar hulle het nooit diep ingegaan nie. Vandag wil hulle dit doen en sien wat daarbinne is.

      Die ingang is agter ’n doringboom se takke weggesteek. Die seuns breek eers versigtig ’n paar takke af en wanneer die ingang redelik oop is, buk Trompie en gaan in. Sy vriende volg hom.

      Binne is dit so groot soos ’n huis se voorportaal. Die seuns kan maklik regop staan en omdat hulle die takke voor die ingang afgebreek het, is dit taamlik lig in die grot.

      Aan die een kant van die grot is daar ’n gat wat omtrent dertig sentimeter in deursnee is. Hulle dink lankal hierdie gat lei na ’n ander grot binne-in die berg – en vandag wil hulle daardeur kruip.

      Die seuns hurk voor die opening. Al is dit taamlik lig hier waar hulle nou is, moet Trompie met die flitslig by die donker gat in skyn. Hulle sien dit is ’n lang tonnel.

      “Ek wed julle,” sê Trompie, “as ons deur die tonnel kruip, gaan ons by ’n nog groter grot as hierdie een uitkom.”

      Trompie skakel die flits af. Hulle wil nie die batterye mors nie.

      “Hoe lyk dit?” vra die Grootkaptein nou. “Gaan ons hier inkruip?”

      Hy skakel die flits aan en lig weer by die opening in. Dit is ’n lang, nou tonnel. Waar die ligstrale in die verte verflou, is dit pikdonker.

      “Sal ’n ou in die tonnel kan asemhaal?” vra Rooie.

      “Ek dink so,” sê Trompie.

      Die seuns voel maar skrikkerig. Dit gaan moed kos om op hul mae deur so ’n nou tonnel te seil. Die een se kop sal by die een voor hom se voete wees, en wanneer hulle terugkom, sal hulle soos krappe agteruit moet beweeg as hulle nêrens ’n plek kry waar hulle kan regop kom of omdraai nie.

      “Is dit rêrig nodig dat ons hier moet inkruip?” vra Dawie met groot oë.

      Die ander wonder ook of dit regtig nodig is, maar sê niks nie. Niemand wil hê die ander moet dink hy is bang nie.

      Dit is net Dawie wat glad nie skaam is om bang te wees nie.

      “Sê nou maar net,” sê hy, “ons kruip ’n entjie in en sit dan vas. Nee, ouens, julle kry my nie daar in nie. Baie dankie.”

      Dawie staan op. Hy het sy sê gesê en nou het hy alle belangstelling in die tonnel verloor.

      Die ander voel ook soos Dawie, maar nie een wil dit juis sê nie. Trompie sê net: “Ek sal alleen gaan as julle nie wil kom nie. Ek is nie bang nie.”

      Rooie, Blikkies en Asjas wil dadelik weet wie gesê het hulle is bang. Hulle is nie een ’n lafaard nie.

      “Moenie dink ons is Dawie nie,” sê die parmantige Asjas.

      Dawie antwoord nie eens hierop nie. Toe hy opgestaan het, het hy met sy skouer teen die kant van die grot gestamp en daar het ’n klomp grond losgekom. Die rotswand se wit oppervlak is nou blootgestel. Dawie dink dit sal lekker wees om daarop te teken terwyl die ander klomp vir hulleself en die ander bewys hoe dapper hulle is deur by die tonnel in te kruip.

      Trompie-hulle het mekaar nou genoeg verseker hulle is nie bang nie. Nou moet hulle tot aksie oorgaan.

      “Ek sal eerste inkruip,” sê Trompie, “en dan volg julle my.”

      Dawie neem nie notisie van die klomp wat voor die gat lê nie. Hy brom net een keer hy is nie bang nie, bloot versigtig. Hy het ’n verroeste spyker by die grot se opening opgetel en teken nou op die rotswand. Hy dink dit sal gepas wees as hy probeer om Boesmantekeninge te maak soos dié waarvan daar foto’s in hul geskiedenisboek is.

      “Hou die flits vas,” sê Trompie vir Rooie. “Ek kruip in, dan gee jy dit aan. Ná my kom jy, en dan Blikkies.”

      “Ek kom saam,” sê Asjas. “Ek’s nie bang nie.”

      Asjas kyk na Dawie, wat hard besig is om op die rotswand te teken, en sê: “Ek’s nie bang nie, maar ek weet van ander ouens wat is.”

      Dawie mompel net: “Liewer bang Jan as dooie Jan,” en gaan dan aan met sy rotstekeninge.

      Trompie se stem klink maar bewerig toe hy sê: “Wel, weg is ek, ouens.”

      Sy kop gaan eerste deur die opening. Hy beur vorentoe, maar sy skouers is te breed. Trompie sukkel en kreun, maar dit help niks. Hy kan nie deurkruip nie.

      “Laat ek probeer,” sê Rooie.

      Rooie probeer, maar hy kry dit ook nie reg nie. Die gat is te klein. Blikkies probeer nie eens nie. As Rooie en Trompie nie kan deurkruip nie, kan hy ook nie. Hy is langer en groter as hulle.

      “Dawie sal kan deurkom,” sê Trompie en kyk na sy vriend wat met die rotstekeninge besig is.

      “Los my uit,” sê Dawie. “Ek kruip nie by daardie tonnel in nie. Al pas ek daar in, wat gaan ek daar doen? Julle kan mos nie saamkom nie.”

      “Jy gaan stel ondersoek in,” sê Trompie. “Ons wil weet waarnatoe die tonnel lei.”

      “Nee, ouens,” sê Dawie beslis, “dit traak my nie waarheen daai ding lei en wat aan die ander kant is nie.”

      Dawie het nou sy sê gesê. Hy teken weer met mening op die rotswand en ignoreer aanmerkings soos “Bangbroek!” en “Lafaard!”. Hy weet sy vriende is ook bang en eintlik verlig dat hulle te groot is om deur die gat te kruip.

      “Ek sal deurkruip en gaan kyk wat daar aan die ander kant is, Trompie,”

Скачать книгу