Скачать книгу

eerste ding wat ek nou gaan doen,” sê meneer Botha en vryf sy hande genotvol in die lug voor hom, “is om ’n paar professore aan ons universiteite onmiddellik van my merkwaardige vonds te verwittig. Hulle sal dan self kom kyk en nadat hulle my bevinding bevestig het, sal ons die wêreldpers in kennis stel. Dan sal wetenskaplikes van heinde en verre hier na ons dorpie toe stroom.”

      Trompie-hulle sou baie meer opgewonde gewees het as hulle nie geweet het die hele affêre is ’n klug nie. Toe die opgewonde onderwyser en die konstabels, wat nou van oor tot oor glimlag terwyl die een met die pik en die ander een met die graaf oor die skouer die pad terug dorp toe aandurf, verdwyn, skater die vyf seuns soos hulle lag.

      “Dawie,” sê Trompie, en hy hou eintlik sy maag vas soos hy lag, “jy het seker Inka-bloed in jou!”

      “Maar kan ek nie in die moeilikheid beland nie?” Dawie lyk effens benoud toe hy dit vra.

      Die seuns hou geleidelik op met lag en dink ernstig oor hierdie vraag na.

      Trompie sê hy kan nie insien hoe Dawie in die moeilikheid kan beland nie. Dawie het nou wel die strepe teen die rotswand getrek, maar dit is mos nie teen die wet om so iets te doen nie. En daar is ook nie ’n wet wat sê Dawie moet erken dit was hy wat die kastige tekeninge gemaak het en nie die Inkas tweeduisend jaar gelede nie.

      Dit is wat Trompie dink en omdat hy so dink, stem die ander saam met hom. Daar is geen gevaar nie en hulle gaan baie pret hê.

      “Ek wonder net wat die slim mense, daai professore, gaan sê as hulle die strepe sien,” sê Trompie. “Sal hulle ook glo Inkas het die goed tweeduisend jaar gelede geteken?”

      Niemand kan natuurlik hierop antwoord nie.

      “As hulle ook so dink,” sê Rooie, “en hulle sê ook dis ’n merkwaardige vonds, hoop ek net hulle gee vir ons ouens ’n dag vakansie. Dis mos eintlik ons wat op die kastig merkwaardige vonds afgekom het!”

      Almal lag lekker en besluit nou hulle is eintlik helde. As Asjas nie daar in die tonnel vasgesit het nie, sou Dawie nie die tekeninge gemaak het nie – en dan sou daar nie ’n merkwaardige vonds gewees het nie.

      “Julle redeneer maar skeef en krom,” sê die slim Dawie. “Onthou, daardie tekeninge van my is nie eg nie.”

      “Dit maak nie saak nie,” sê Trompie. “Al wat ek weet, is ons gaan vet pret daarmee hê.”

      En die Grootkaptein is reg. Hulle gaan baie pret hê – en ook baie moeilikheid. Maar dit weet hulle natuurlik nog nie.

      Al geselsende oor Dawie se strepe op die rots (Trompie weier om dit tekeninge te noem) wat Ou Tande so in ekstase het, sit die seuns heerlik en eet. Die vleis wat hulle gebraai het, is feitlik houtskool verbrand, maar dit is hoe hulle daarvan hou.

      Wanneer hul mae vol is, gaan lê en rus hulle in ’n boom se skaduwee. Rooie wou hê hulle moes kos oorhou vir die middag nadat hulle geswem het, maar die meerderheid wou niks daarvan hoor nie. Teen die tyd dat hulle klaar geswem het, sal dit al laat wees en dan gaan hulle huis toe. Dan kan hulle mos daar weer eet.

      Rooie het aangehou hulle moenie al hul kos eet nie en toe sê Trompie later hulle moet stem. Rooie se mosie dat hulle nie al die kos moet opeet nie, is met vier stemme teen een uitgestem. Hy is die enigste een wat vir sy voorstel gestem het.

      Al die kos is gulsig verorber en die seuns se mae is nou stampvol. Hulle het brood geëet, gebraaide wors en vleis, hardgekookte eiers, ingelegde pere en koue vis. Dit was baie kos en baie lekker. Nou rus hulle.

      Die vyf lê dromerig onder die boom. Asjas gooi klippe, en dan draf Boesman, wat ook baie geëet het, lui met sy tong wat uithang om die klip op te tel en bring dit vir Asjas terug.

      Toe Asjas ’n klip effens te ver gooi, kyk Boesman na die plek waar dit grondgevat het. Die klip lyk vir hom gans te ver. Hy hardloop nie, maar draai om en stap terug na die koelte toe. Daar draai hy ’n paar keer in die rondte en plof op die grond neer. Hy laat sy kop op sy voorpote rus. Hy is moeg om klippe te jaag en gaan nou slaap.

      Trompie kyk lomerig na Asjas, wat nou sommer net sit en niks doen nie – net soos die ander vier. Dawie lê uitgestrek met sy hande oor sy oë. Dit lyk amper asof hy slaap, maar Trompie weet hy lê en dink nou aan daardie kamtig wonderlike tekeninge van hom wat Ou Tande aan die Inkas s’n herinner.

      Die Grootkaptein dink daaraan dat Dawie nou waarskynlik vreeslik vol van homself gaan wees. As dit so is, sal hulle vinnig vir hom moet wys hy is maar net ’n doodgewone ou. Trompie, Rooie en Blikkies het baie maniere om dit te doen, en die beste een is om met Dawie gek te skeer. Dan besef hy gou hy is glad nie so wonderlik soos hy dink nie.

      Trompie draai sy kop lui en kyk na die ander twee lede van die Boksombende. Blikkies sit op die grond en sy rug rus teen die boomstomp. Sy oë is toe en die enigste teken dat hy nie slaap nie, is sy kakebene wat ritmies beweeg. Hy kou heerlik aan ’n stukkie kougom. Trompie glimlag. Ai, dié Blikkies darem. ’n Mens sien hom feitlik nooit sonder dat hy aanhoudend kou nie.

      Van Blikkies af dwaal die Grootkaptein se oë na Rooie toe. Trompie glimlag by homself. Dit is darem maar eienaardig – Rooie se pa is die dorp se skoenmaker, maar die ou kan nie skoene aan sy voete verdra nie.

      Op die oomblik probeer Rooie weer om sy tone te roer sonder om die groottone ook te beweeg. Hy kan dit eenvoudig net nie regkry nie. Trompie het eenkeer vir hom gevra hoekom hy so met die simpel storie aanhou, en Rooie het gesê hy sal daarmee aanhou totdat hy dit eendag regkry of totdat hy ses voet onder die grond is en sy tone nie meer kan beweeg nie.

      Trompie hou Rooie se voete glimlaggend dop. Dit lyk vir hom of sy vriend nou slegter met hierdie onsinnige gewikkelry vaar as toe hy jare gelede daarmee begin het. Sodra die ander tone roer, begin die groottone ook sommer dadelik beweeg. Ja-nee, dit lyk nie asof al die geoefen veel gehelp het nie.

      Trompie lê uitgestrek op die gras. Hy is nou moeg om te kyk na Rooie se gesukkel met sy tone en maak sy oë toe. Hy slaap nie. Hy rus net.

      Die Grootkaptein lê en dink aan die rugbyseisoen wat voorlê. Nog net ’n paar weke, dan begin hulle oefen. Hy wil vanjaar ’n barshou speel. Hy het in die koerant gelees Oggendnuus borg ’n wedstryd tussen die Goue Leeus en die Blou Bulle se onder 17-rugbyspanne en die wenner gaan ’n beker verower.

      Kwaggaberg val saam met al Johannesburg se groot hoërskole in die Goue Leeus se streek. Trompie weet hy sal moet uithaal en wys as hy vir die Goue Leeus se onder 17-span gekies wil word. Ja-nee, dis nou maar wors. Daar is blitsvinnige senters in die stad se groot skole.

      Terwyl Trompie so met toe oë oor rugby lê en dink, hoor hy skielik Dawie se skril stem: “Probeer jy miskien snaaks wees, hè?”

      Trompie en Blikkies maak albei hul oë oop om te kyk wat aangaan. Rooie hou op om sy tone te wikkel en kyk ook.

      Dawie sit penregop en gluur na Asjas. Hy vryf sy oor, wat rooi is.

      “Wat daarvan as ek probeer snaaks wees?” sê die astrante knapie.

      Dawie is bleek. Hy kyk kwaai na Asjas terwyl hy sy oor sit en vryf. Asjas wikkel nou sy neus op en af net soos Trompie altyd doen om te wys hy is omgekrap. Almal in die laerskool weet die outjie aap Trompie altyd na omdat die Grootkaptein een van sy helde is.

      “Wat het gebeur, Dawie?” vra Rooie nuuskierig. “Waaroor is jy so vies?”

      “Daai …” en Dawie wys met ’n bewende hand na Asjas, wat sy sproetneus nog steeds sit en wikkel en nou ook blaas­geluide maak, “daai japsnoet het my met ’n harde bessie agter die oor gegooi.”

      Trompie, Rooie en Blikkies glimlag. Hulle is nou heeltemal wakker. Hulle was juis moeg om so hier rond te lê. Dit lyk of hulle nou pret gaan hê.

      Al drie kyk na Asjas om te sien wat hy gaan sê of doen.

      Dawie het hom ’n japsnoet genoem en die twee pik mos nou al die hele dag op mekaar.

      Asjas stel hulle egter teleur en wys hy is maar net

Скачать книгу