LITMIR.BIZ

Скачать книгу

wag buite die badkamer met my sak. Hy en Dawid staan en gesels. “Goed so, dan doen ek later vanmiddag ’n outopsie.” Dawid weet nie wat sy dood veroorsaak het nie. Vir toekomstige swangerskappe is dit nodig om die oorsaak te probeer vasstel.

      “Leonette, ek het vir Smit pille gegee wat jy moet gebruik soos aangedui, om jou melk te laat opdroog. Dit sal nou binne die volgende paar dae begin kom en jy sal dit moet laat opdroog, anders kan jy ontsteking kry.” ’n Waarskuwing? ’n Oordeel?

      Smit het die bakkie so kom parkeer dat ek met die stoep langs by die bakkie kan kom. Ek is hom so innig dankbaar daarvoor. Ek wil by die huis kom. Ek wil die lyfies van my twee lewende, gesonde kinders vashou. Hulle stemme indrink. Hulle lewendige ogies bewonder. Hulle voel wriemel in my omhelsing, soos wat Ignatius laas in my baarmoeder gewriemel het.

      En nooit weer sal nie.

      HOOFSTUK 3

      MEELEWING

      Never, in any place or time, will she have her son on her knees, or bathe him, or tell him a story, or plan for his future, or see her grandchild.

      – C.S. LEWIS

      Uit: A Grief Observed

      Die dag kantel en bloei hom dood in die weste. Ek is moeg. Sielsmoeg en lyfmoeg. Dis of my ore steeds suis, maar nou van uitputting. My kop voel te swaar vir my nek om dit regop te hou. Dis al amper sestien uur gelede dat ek uit ’n rustige, diep slaap wakker geruk is. Die Vader het geweet hoe nodig ek so ’n diep nagrus sou hê vir als wat vir my in hierdie dag sou voorlê. Ek het nog nie sedertdien weer kans gekry om te rus nie.

      Soos wat die nuus deur die dorp versprei het, het die telefoon sonder ophou gelui. Smit het maar meestal die oproepe hanteer. Tannie Lets van die laerskool was eerste hier om medelye te kom betoon. Almal wat oë gewys het, was so ontsettend hartseer, asof ’n groot tragedie die dorp getref het. Heeltyd het ek gevoel ék moet sterk wees vir húlle onthalwe. Die eetkamertafel staan vol tuisgemaakte ruikertjies; bossies blommetjies in glasflessies gedruk. Koraalboomblomme met stingels in foelie toegedraai. Hibuskusblomme waarvan die koppe alreeds hang. Stinkafrikanertjies en pienk begrafnisblommetjies in dieselfde bossie. Field Fire met koppe wat hang op lang stingels. En handgemaakte simpatiekaartjies. Alles uit die hart en vanuit die boslewe. Hoeveel koppies tee is daar nie vandag in hierdie huis gemaak nie?

      Barend en Elza van der Westhuijzen, ons medeleraarspaar, het sopas vir ons aandete gebring. Ek het nie eens krag om te dínk aan aandete nie, wat nog van iets prakseer! Ek is só moeg.

      Smit vat die badsessie oor en ek kan hoor dat hulle baie pret het in die badkamer met hom. My geduld was maar die laaste tyd so kort soos my uithouvermoë. Ek lê en luister na hulle vrolike geskater en ek bewonder vir Smit dat hy ten spyte van sy eie skok en hartseer, so positief bly. Hy is so ’n liewe ding.

      Ek lê en staar met ’n leë hart, en ’n leë buik na die bababedjie – ’n pragtige witgeverfde hemelbedjie met ’n blou muskietnet reg rondom. Ons het die bedjie nog by Madelein en Blikkies gekoop toe Klein-Johan gebore is. Die matrassie het ek nuut oorgetrek vir Ignatius. ’n Nuwe muskietnet omgesit. Poeierblou. Onwetend dat dit ’n seun sou wees. Die bedjie is vars opgemaak met ’n Presless-lakenstel. Bytjies en lieweheersbesies en paddastoeljies. Daar lê ook ’n nuutgemaakte kwilt. Geel en blou vierkante met beertjie- en madeliefieprentjies daarop. Aanmekaargestik met ’n sagte laag watteersel tussen die laslappies en die voering. Deurgestik. Al om die buitelyne van die motiewe. My hart is in die stukkie naaldwerk ingestik, asof elke stekie wat ek gewerk het, die aftelling na sy geboorte was. Daarby het ek ’n nuwe doeksak gemaak van die geel madeliefielap, en ’n kleiner weergawe daarvan vir nappyliners. Die doeksak hang aan die voetenent van die bedjie. Twee dosyn splinternuwe uitgewaste Glodina Black Label-doeke is netjies daarin opgestapel; dit wag.

      En wag.

      My binneste wil uitmekaarval, omtuimel en verbrokkel. Om te dink, ek sou nou gelê en voed het … Nooit weer sal ek hom kan vashou, of voed, of bad of aantrek nie. Ek sal nooit, ooit vir hom ’n storie kan vertel, of ’n partytjie kan reël, of ’n skooltassie kan pak, of hom sien grootword nie. Nooit sal ek ’n pleister kan plak op ’n nerfaf kniegie nie. Ek kon nie eens die één keer sy traantjies afdroog nie.

      “Kan ons maar by jou kom eet hier in die kamer?” Smit vra dit versigtig, nie seker oor my reaksie nie.

      “Natuurlik! Kom, julle. Kom spring hier in by my. Pappa gaan vir ons van tannie Elza se lekker kos inskep.”

      Die twee is opgewonde toe hulle op die bed klouter in hulle nagklere, om langs my in te skuif. Hulle ruik skoon. Na Elizabeth Anne’s Baby Shampoo. Ai, Smit het tot hulle hare gewas. Karien se blonde koppie gloei in die gloed van die bedliggie soos boesmangras teen die oggendlig.

      Ek druk hulle skoon lyfies, vars aangetrek in skoon pajamas, styf teen my vas en karnuffel die twee tot hulle skater van lekkerkry. Hoe rowwer, hoe lekkerder.

      Smit kom in met ’n skinkbord met vier borde daarop. Klaar ingeskep. Ons maak ons tuis, elk met ’n bord op die skoot en hy vra vir ons die seën: “Dankie, onse Vader, vir lekker kossies om te eet. Vir almal se liefde en omgee; Tannie Elza en oom Barend wat vir ons gesorg het. Dankie dat Mamma by ons is…” Dis of hy huiwer en ek hoor daar kom lê ’n stuk smart in sy stem wat hy doelbewus wegsluk, “…dat sy gesond is en vir ons gespaar is. Amen.”

      “Amen!” koor die twee saam.

      Hulle smul. Elza het ’n smaaklike gereg gemaak. Laag op laag aartappels en eiervrug met maalvleis en tamatiepasta. Bo-oor is baie kaas, wat sy seker spesiaal uit die vrieskas opgediep het, want in Katima is kaas raar en luuks. Heerlik gegeur met roosmaryn en iets … iets wat ek nie kan raakproe nie. Dalk gerasperde suurlemoenskil? Ek besef dat ek honger is, al was ek nie lus vir eet nie. Ek moet tog onthou om Dawid se pilletjies te drink vir my melk wat moet opdroog.

      Die telefoon lui weer. Smit staan op om te antwoord. Ek kan hoor aan sy praat dat hy met Ma-Chrissie praat. “Nee, Ma, ek roep haar, sy sal graag met Ma wil praat. Dankie, Ma. Lekker slaap, Ma.”

      Ek vat die gehoorstuk by hom. My lip wil bewe, maar ek hou uit. “Hallo, Ma!”

      “Babie, Babie!” kom dit hartseer van Ma. “Ek het geweet daar’s fout toe ek wakker word vanoggend. Ek het so ’n slegte droom gehad van jou.” Haar stem klink verwese.

      “Ai, Ma …” Ek kry niks meer as dit uit nie. Vir die eerste keer sedert vanoggend in die stort, kom die trane. Nóú gaan ek grens!

      “Ek droom ’n hele swerm bye pak jou,” vertel Ma, “en dit steek en steek en ek wil jou red en ek kan nie naby jou kom nie.” Ek weet nie wat om te sê nie. As ek nou iets kwytraak, gaan ek onkeerbaar huil en ek wil nie vir Ma nog hartseerder maak nie. “Hoe voel jy vanaand?” vra Ma, net om die gesprek aan die gang te hou.

      “Ai, Ma …” My stem raak dun.

      “My ding, ek weet dis baie swaar. Ek en Pa bid vir julle. Ons is só ontsettend jammer vir julle.” Ek sluk en sluk. Ma moenie nou simpatiseer nie. Ek kan dit nie terughou nie. “Hier’s Pa. Hy wil ook gou met jou praat.”

      “Babie …” Pa huiwer. Hy’s nie goed met woorde nie.

      “Hallo, Pa.” My stem is ’n styfgepande E-snaar op ’n ghitaar.

      “Hoe gaan dit nou met jou?” Hy is self nie in beheer van sy stem nie.

      “Ag, Pa. Dis maar swaar …”

      “Nou wat het dan verkeerd geloop?” Tipies Pa – hy wat altyd alles kan regmaak. Wat vir elke probleem ’n oplossing kan prakseer. Vir wie geen uitdaging te groot is nie, al moet hy self iets ontwerp en bou.

      “Die dokter het vanmiddag ’n outopsie gedoen, Pa. Hy sê sy longetjies was heeltemal onderontwikkel. En hy het ’n vergrote lewer gehad. Boonop was sy hartjie vol openinge. Hy sou dit nooit kon maak nie, Pa. Miskien is dit maar beter so.”

      “Maar

Скачать книгу