Скачать книгу

nie. Weer en weer probeer Dawid om groot lugborrels deur ’n watergevulde silinder, wat langs die stellasie geïnstalleer is, deur Ignatius se longe te stuur om dit oop te blaas. Sis. Borrel. Sis. Borrel.

      Dis nou stil. Nie Dawid of Botha praat nie. Ignatius kan nie meer huil nie. Net die ritmiese gesug van die apparaat, gevolg deur lugborrels wat opstyg in die silinder. Ek haal skaars asem. Hoe kán ek dan, as hy geen lug inkry nie? Te bang om op te staan, aan hom te raak. Te bang om in te meng. Opgekrul in ’n stywe bondel spanning lê ek net en kyk. En kyk.

      Die lang arm van die muurhorlosie staan al weer by die tien. Ag, Here. Neem hom asseblief nou. As hy dit maak, gaan hy so siek wees – hy was al te lank sonder suurstof, bid ek, steeds krampagtig in dieselfde posisie opgetrek onder ’n laken, met wydgesperde, verwilderde oë. ’n Verskrikkende suising steeds in my ore.

      Toe Botha vir Dawid dáárdie kyk gee, nadat hy die soveelste keer met sy stetoskoop vir ’n hartklop probeer soek het, kom ’n groot kalmte oor my. Is dit kalmte? Is dit apatie? Wat is dit? Die Here se genade? Die Heilige Gees se bystand? Daar kom lê ’n stilte in my ore en in my gemoed, soos die stilte ná die hewige dreuning van ’n verwoestende haelbui, voordat reën vertroostend begin skoonwas wat stukkend geslaan is.

      “Is dit verby?” vra ek vir Dawid.

      “Ek is so jammer, Leonette …” is al wat hy kan sê.

      “Kan ek hom vashou?” kom dit so kalm uit my uit dat dit my self verbaas. My kakebeen is so styf soos my saamgetrekte lyf.

      Dawid draai hom in die doek toe waarop hy gelê het – die pap bondeltjie. Hy draai hom soos ’n dooie toe, nie soos ’n mens ’n baba toedraai nie. Daar steek nie ’n handjie of ’n voetjie uit nie. Net ’n bietjie hare. Klam donker haartjies. Hy gee hom vir my aan. Net ’n warm bondeltjie doek.

      Hy lê op my bors, nog net so toegedraai in die doek. En daar is trillings in sy lyfie.

      ’n Dooie baba kan mos nie ruk nie! Dan móét daar tog nog lewe wees!

      “Is dit regtig verby?” vra ek verdwaas vir Dawid, my kakebeen te styf om behoorlik te praat. “Ek voel dan nog trillings in sy lyfie …”

      “Nee, Leonette! Moenie!” Toe eers sien ek vir Johan Botha. Daar staan hy eenkant en hy kan homself nie beheer nie – hy ruk soos hy huil.

      Is dit ék wat hom so vreeslik hartseer maak? Is dit dan verkeerd om my baba vas te hou, noudat hy dood is? Ek voel aandadig aan Johan Botha se verskriklike hartseer. Dis mý skuld dat hy so skaamteloos staan en huil. En ek gee vir Ignatius terug aan Dawid.

      Ek gee vir Ignatius weg.

      Ek gee hom weg.

      Sonder om na hom te kyk. Sonder om te sien hoe volmaak sy handjies en voetjies is. Sonder

      om ooit

      te sien

      hoe hy lyk …

      Smit storm ontsteld die kamer binne. Daar is ’n strak trek om sy mond. “My vrou!” skeur dit uit hom uit en hy het my in sy arms. Stotterings stoot op uit my maag. Vreemde, willose ingewandsgeluide. Geensins normale huil nie. Dis smartlike krete wat nóú eers, uit verligting dat hy daar is, diep binne my begin losruk.

      Sonder dat ons dit besef, sit hulle vir Ignatius, steeds toegedraai in die doek, in ’n mobiele bababedjie, trek ’n laken bo-oor hom. Dis verby. Stoot hom by die kamer uit. Skuif die deur agter hulle toe. Los ons alleen.

      Smit se smart en skok lê vlak in sy stem. Hy probeer kalm klink. “Als is honkie-dorie by die huis. Tannie Joey is daar en die kinders is baie bly oor … oor haar.” Sy mondhoeke trek styf. Sy lippe ’n smartlike streep.

      Toe doen hy wat hy die beste kan doen: “Ag, Here!” roep hy desperaat, met my in sy arms. Hy roep dit uit na die plafon, asof God hierbo êrens moet wees. “Toe ons vanoggend vir U gevra het om met ons, met Leonette te wees, het U dit tog gehoor.” Stilte. Geen verwyt nie. Sagter. Rustiger. “Dankie dat U regtig hier was. Dankie dat hy nie sonder U gesterf het nie.” Sy een hand soek na ’n sakdoek in sy broeksak. Vee sy neus dwarsweg af. “Help ons om dit te aanvaar en te kan verwerk. Dankie vir Klein-Johan en Karientjie, so volmaak en gesond. Wees met ons. Asseblief. Wees met ons, Vader van genade. Bring asseblief troos in hierdie oomblikke.” ’n Lang stilte waarin hy probeer beheer kry oor sy stem. “Dankie dat … Leonette … lewe.” ’n “Amen” sug hy half uit, meer ’n nagedagte as ’n kragtige bevestiging.

      ’n Verlange na Klein-Johan en Karien dryf my uit my bed. Bloed loop teen my bene af toe ek regop kom.

      “Wag, ek gaan gou iemand roep om jou te help,” sê Smit onbeholpe.

      “Gee my net my kamerjas dat ek kan gaan stort.” Maar Smit stoot reeds die deur oop en wink vir Elza om my te kom help. Elza, ook ’n verpleegkundige, neem tans waar as matrone van die hospitaal.

      “Ek wil net in die stort kom, ’seblief, Elza.”

      Sy vat my eers in haar omhelsing en hou my oomblikke lank styf vas met ’n stroewe gesig. Sy kan nie praat nie. Toe begin sy die bloed van my bene afvee met ’n klam lap en gee vir my ’n sanitêre doekie aan om tussen my bene in te druk. Sy help my om in ’n pantie en in my kamerjas te kom.

      “Daar is my badsakkie, in my sak.”

      “Gebruik sommer die hospitaal se handdoeke, daar is skones in die stort neergesit,” sê sy vol deernis, nie in beheer van haar stem nie.

      Smit haak by my in en stoot die deur oop. Die voorportaal staan vol mense. Mense wat aan diens kom. Mense wat van diens af gaan. Mense met afsprake. En ek moet deur die voorportaal, verby al hierdie starende mense loop, tot in die badkamer.

      Dit word stil. Party kyk ons hartseer aan. Ander verbreek oogkontak. Dit voel vir my soos ’n leeftyd, alles gebeur te stadig – hierdie honderd kilometer wat ek moet loop tussen almal deur om by die stort te kom.

      En daar, langs die ontvangstoonbank, staan die bedjie. En in die bedjie sien ek ’n bondeltjie. ’n Stil bondeltjie mens. Toegedraai in ’n hospitaaldoek, onder ’n laken toegetrek. En ek

      loop verby

      sonder om in daardie rigting te kyk.

      Ek loop verby …

      Ek loop by die bedjie verby sonder om te kyk. Sonder om te sien wat oorgebly het van nege maande se wag en dra en voel en hoop en bid. Sonder om ooit te sien … hoe hy gelyk het …

      Die warm stortwater spoel in my oop mond wat geluidloos huil. Rondom my voete vlek die stortwater rooi. Bloederig rooi. Kolk half om die uitlaat en vloei, soos die geleentheid om te kon sien hoe my baba lyk, vir altyd weg. Ek seep my waslap onnodig baie in. Skrop elke deeltjie van my liggaam asof ek nie ’n paar uur gelede reeds ’n behoorlike bad gehad het nie. Dit werk ’n wit skuim op oor my hele lyf en kleur bloederig waar ek die gebeure tussen my bene probeer uitskrop, uitwis asof dit verkeerd gebeur het. Ek spoel die seep van my lyf af, maar steeds verkleur die water om my voete. My maagvelle hang leeg oor ’n effense bultjie. Leeg. Léég! LEEEEEG!

      My binnegoed begin ruk. My lyf ruk. My skouers buig vooroor en ek vou dubbel. Asof ek weer in kraam gaan. Asof ek alles van die afgelope paar ure uit my liggaam, uit my gestel, uit my geheue wil uitwerp. My keel trek nou. Ek wil skree en skree en skree. Ek wil ’n lang weeklag saam met my bloed in die drein afstuur, maar ek weet almal in die voorportaal gaan my hoor.

      Die deur gaan oop. “Leonette?” Dis Itta, die kapelaansvrou, se stem.

      “Ek’s nou klaar, Itta,” sê ek beheers en draai die krane toe. Ek droog my leë lyf oordrewe hard af, druk my uitgedroogde waslap tussen my bene om die bloed op te vang terwyl ek aantrek.

      Itta wag vir my met rooigehuilde oë. Ek voel aandadig aan haar hartseer, sonder dat ek bewus is daarvan. Ons is in mekaar se arms en sy oorspoel my met woorde van simpatie. Opregbedoelde woorde wat my die eerste keer laat voel soos die een wat die hartseer toekom en nie

Скачать книгу