Мінск назаўжды (зборнік) - Коллектив авторов

Скачать книгу

да качак, але прыплывалі на пачастунак менскія цмокі – тлусценькія, чорныя, з тоўстай ільснянай лускою. І хапалі наперабой рэшткі тых гарбункоў, замілавана паглядаючы на спадарыню Яўдахію маленькімі залатымі вочкамі.

      Як жа Менск – без мядовых гарбункоў з макам?

      А вось жа – вымелі з пляцу булачніцу разам з прылаўкам, печывам і жальбамі…

      Памалілася Яўдахія Святой Юстыніі і Святому Кіпрыяну, ды зноў паставіла цеста… Толькі не такое салодкае. Надта ж солана было ў горле ад слёз.

      Але назаўтра на былое месца на Высокім рынку, утульнае такое, ля старога дуба, ёй нават стаць не далі. Пагнаў жаўнер у каршэнь.

      Толькі ад юрысты аднаго, пакупніка заўсёднага, пачула Яўдахія спачувальнае:

      – Не крычы больш «гарбункі». А то і ў казематы патрапіш.

      Адгрымеў першы баль, на якім знаёміўся з мясцовай шляхтай новы староста. Ледзь удалося пану Юзафу адгаварыцца ад таго, каб таньчыць… А панове-браты ківаюць пудранымі парыкамі ды ўсмешкі топяць. Яшчэ б – уяўляюць, як гарбунок таньчыў бы… Люд паспаліты пацяшаў.

      І вось зноў едзе пан староста на сваім белым коніку, няздрадлівым, разумным, па брукаваных і небрукаваных вулках места, заснаванага млынаром Мянескам…

      – Гарункі! Гарункі!

      Зноў нацягнуліся цуглі… На гэты раз пан староста сам пад’ехаў да кабеты, што насмелілася абразіць яго.

      – Каштуйце мае гарункі, ваша мосць, свежыя!

      І пабачыў пан Юзаф Радзівіл, староста менскі, мяшчанку ў шэрым каптанчыку і бялюткім каптуры, з вачыма светлымі і дабрэннымі, як беларуская крынічка, і гарбатую – куды болей за яго… Нібыта волат Мянеск даў ёй па плячах кулаком і прыціснуў да сугліністай глебы, змусіў ссунуцца ўніз, як халяву бота…

      – Пачым гарункі твае, шаноўная пані? – ціха папытаўся пан староста, седзячы высока, як на шыбеніцы, на белым кані.

      – Ды пакаштуйце так, без грошай, літасцівы пане! Хай блаславіць вас Сятая Юстынія!

      Адкусіў пан староста кавалак печыва… І пазнаў смак. Бо акрамя мёду і маку, мелі цяпер гарункі – не гарбункі – булачніцы Яўдахіі прысмак палыну.

      Кажуць, аднойчы ўладар, што захапіў палову свету, жорсткі, як жалеза, і акрутны, як цівуноў бізун, адмовіўся ад свайго царства і вярнуўся ў родны стэп, калі пачуў пах палыну свайго дзяцінства…

      І пан Юзэф так ясна ўспомніў – пакой Чарнаўчыцкага замка… Драўляная падлога… Каменныя голыя сцены, шэрыя, як сны вязняў, што страцілі надзею… Адзіны яркі лапік – неба ў акенцы. Верабейка… І ветрык, які прыносіў праз краты горкі пах… Палыну ці слёз?

      Пан Юзаф кінуў гандлярцы ўсё золата, што меў у кішэні.

      – Прынось свае гарункі мне кожную раніцу. Іх карысна есці ўсім. Каб не забываць…

      Чаго не забываць – прыдворныя лізункі не зразумелі, але скемілі, што гарбатая гандлярка цяпер у фаворы. І абавязкова трэба набыць у яе гэтае печыва… Гарбункі? А, не, яно цяпер называецца «гарункі».

      Не марцыпаны, але нічога, з’ямо, каб у адпаведнасці

Скачать книгу