Скачать книгу

БойсагIар.

      – ТIаккха хиндерг Далла хаьа, майра Бир Коьз, – дохийна жоп делира имамо, доккха са а доккхуш. – Вешан оьмар чекхйаьллехь, лийр ду, ца йаьллехь, дуьсур ду Iожаллин де тIекхаччалц.

      – Гаурех тIаьххьара а летта лийр ду цигахь. Гунибал дика чIагIo йац мостагI вохо! – элира Дибира ал Хунзахис.

      – ТIом бан меттиг лоьхуш, девдда лела вай кху ткъа дийнахь?

      – Гуниб дика чIагIо йу мостагIчунна дуьхьал.

      – Аш дуьхьало ца йеш мостагIчунна дIайелла СогIратIла, Ахульго, Гергебал ледара чIагIонаш йара ткъа? Уьш санна, Гуниб а дIайала доьлху вай цига?

      – БойсагIар, хьайна тхоьца дIаван ца лаахь, хьайн нохчашца йухаверза пурба ду хьуна!

      – Хьан пурбане хьоьжуш хIумма а дац сан!

      – Хьо хIун деш Iа ткъа?

      – Шемалан дедоьхча, бенойн БойсагIар цунах дIакъаьсти боху цIе сайна ца тиллийта вогIу.

      – Цаваьллачу денна вогIу вайца, – Iоттар йира йуха а неIарехь лаьттачу Дибира ал Хунзахис. – Хьалххе вада ца кхиъна, хIинца тIаьхьа ду.

      – ХIумма а тIаьхьа дац, – жоп делира БойсагIара. – ХIор а дийнахь гаурашкахьа дIауьдуш бац шун наибаш, Iеламчаш? Шуьца Гунибе дIавогIур ву со. Шу гIазотехь леташ леш хьажа. И дийр ма дац аш. Гаурийн кара гIyp ду. ТIаккха, Дибир, со йухавоьрзур ву тхешан хьаннашка. Сайна чохь са а долуш, кара гIyp вац. Летар ву, тIаьххьара саоззалц. Со Iемина вац ида. Ткъа шу Iемина.

      Кеста-кестта девне бовлу и тIехбеттамаш кху тIаьххьарчу шерашкахь кIезиг ца хуьлура нохчашний, дагестанхошний йуккъехь. Хьалхарчара шолгIаниш бехкебора, царна нохчийн хьаннашкахь тIом бан а ца хаьа йа лаа а ца лаьа, Шемала Нохчийчохь хIитто церан наибаш цхьа а тайпа тIеман корматалла йоцуш бу бохуш. Дагестанхой а ца Iара ала кхоабелла. ХIокху тIаьххьарчу хенахь нохчийн йарташ, дуьхьалойар сецош, паччахьан эскарийн карайаха йоьлча, нохчий йамарт бу бохуш, тIехбеттамаш бора цара. Шинна а агIорниш ца кхетара, бIеннаш шерашкахь цхьаьна xIapa лаьмнаш хазарех а, аланех а, монголийн ханех а, Тимуран гIеранех а, гIажарийн шахех а лардина, дикий, вуонний, хазахетаррий, халахетаррий вовшашлахь нийсса доькъуш схьадеанчу жимачу Нохчийчоьнан а, Дагестанан а халкъашна йукъа мостагIалла доларна бехке дуьненан нуьцкъалчу паччахьийн къизалла а, сутаралла а хиларх. И ший а халкъ ма дара майра, оьзда, къинхетаме а.

      – Тоьур ду, БойсагIар! – аз айдира цо. – КIордийна суна хьан Iиттарш, кураллаш. Некъана кечам бан арадовла…

      4

      Василийна хьалхахIоьттира имам йийсаре воьду дей, миноташший. Оцу цхьана-шина баттахь къанвелла букархьаьвзира Шемал. Коьртах хьарчийна йеха кIайн чалба. КIайчу гIовтална тIехула дихкина кхелина шаьлтий, доьхкий. Кочахь – детица кхелина тур. Биэндоцуш тIехьа доьхкарх йоьллина кечйина ши тапча. Зоьртала, амма хаъал букъ сеттина, нуьцкъала дегI. Сирйала йоьлла гIин диллина йуькъа маж. Йийсаре ваха сацам хилла араваьллачу цунна дуьхьалваьлла буьрса наиб БойсагIар.

      ХIаъ, доьхна де дара иза имамна. Итт эзар салтичо гуо бинера Гуниб ломана. Ткъа оцу тIехь Шемалца вацара пхи бIе стаг бен. Лома кIел лаьттачу эло Барятинскийс и имам дийна

Скачать книгу