LITMIR.BIZ

Скачать книгу

прыжмурыў хітрыя вочы. Іскра здагадкі апякла суразмоўніка.

      – Калі ўшчаміць малое на трон…. – наўмысна не дакончыў сказа, памаўчаў і працягваў: – Цёмны люд часта не рвецца паўставаць, але няма натоўпу, які не хацеў бы, каб хто—небудзь замест іх паўстаў. Калі пра гэта памятаць і ўлічваць…, лёгка за сабою пацягнем.

      – Трэба толькі перакрыць дарогу іншым, – падхапіў Пляшчэеў, – каралевічу, Раманавым, вунь яшчэ нейкага Максымільяна выкапалі… Самы час думаць, як гэта зрабіць!

      – Але ж які лямант пачнецца! – усклікнуў Заруцкі не то ў захапленні, не то ў здзіўленні. – Пачнуць вінаваціць, што мы таго Урусава нацкавалі. І той жа Ян Сапега кіне свайго караля дзеля шапкі Манамаха.

      – Пану Сапегу клопатаў з войскам хапае, – адмоўна пакруціў галавою Пляшчэеў. – А што ён, чужы чалавек, без войска? Даведаўшыся пра забойства 22 снежня 1610 года царыка, Ян Пётр Сапега праз тыдзень паспрабаваў здабыць Калугу, не здолеўшы, рушыў на Пераяслаўль, які паддаўся.

      – Без войска ніхто нічога не варты, – пагадзіўся Зарудзкі. – Сапега тузаецца са сваімі жаўнерамі, бо грошай не знаходзіць. І крамлёўскаму гарнізону дапамагаць адмовіўся, так што і Гасеўскі не вельмі пакукарэкае. А нам дай Бог упартасці і спрыту, – рагатнуў весла. – Але з кім дамаўляцца?

      Абодва ведалі, што амаль кожны хаўруснік будзе бачыць сябе царом. Што да ўдавы з дзіцёнкам, то якое там шанаванне царыцы Марыны!

      – А не думаеш, што Сапега паспрабуе набіцца ў рэгенты? – устрывожыўся Зарудзкі. – Марына двойчы хавалася ў ягоным лагеры! Могуць і зараз стакнуцца. Хіба не?

      Засвоенае ад шляхты цікавае слова «рэгент» падабалася атаману сваёй чужаземнай значнасцю. – Ясна, што рэгент—мужчына надзейней чым баба, хай і сквапная да ўлады. Але не бабскі час! – рашуча, з поўным разуменнем задачы прамовіў Пляшчэеў. – Яна нямала накалабродзіла, можа і з Сапегам паспрабаваць. Але магчыма Сапега хітруе, у гетманы прасцей.

      – Чаму так думаеш? – злосныя вочы Зарудзкага здаецца прапальвалі супольніка, ніяк не вінаватага ў благіх навінах. – Можа таму і нам прапанаваў дапамогу?

      Пляшчэеў даў атаману супакоіцца, упарадкаваў думкі. Сапега насамрэч надаваўся не толькі на галоўнага ваяводу, але мабыць і на цара.

      – Сапега шукае грошай па двух напрамках, – адказаў няспешна. – Жаўнеры яго да караля не пусцілі, бо каралю не вераць. Тады раптам тут атрымаецца! Абяцаў зраўняць жолд з палком Аляксандра Збароўскага, а не выканаў. А што, ягоныя жаўнеры горшыя? Проста Збароўскі раней да караля перайшоў.

      – Але ж маскавіты пагадзіліся на перамовы ў Пярэмышлю! – усклікнуў Зарудзкі. – Ну і няхай перагаворваюцца, – махнуў рукою Пляшчэеў. – Чорт ведае, калі і чым тыя перагаворы скончацца. Я думаю, хутка разбягуцца.

      Зарудзкі падняў галаву. Малады казак зазірнуў у пакой. Не пачуваўся ўпэўнена, непакоячы галоўнага атамана.

      – Ганец там, ваша міласць, з лістом, – на манер не то шляхты, не то іншых чужаземцаў паведаміў казак. З—пад Смаленска ці

Скачать книгу