LITMIR.BIZ

41

R. Kalinowski, Obrona Cywilna…, dz. cyt., s. 23.

42

J. Suwart, Zarys Obrony Cywilnej…, dz. cyt., s. 147.

43

R. Kalinowski, Obrona Cywilna…, dz. cyt., s. 39.

44

Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. z 1967 r., nr 7, poz. 31), art. 137.

45

Uchwała Rady Ministrów nr 111/73, 18 maja 1973 r. w sprawie obrony cywilnej, nr 15 i 16.

46

J. Suwart, Zarys Obrony Cywilnej…, dz. cyt., s. 190.

47

K. Leśniak-Moczuk, Społeczna ocena transformacji systemowej w kontekście nierówności społecznych, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2007, s. 158.

48

J. Suwart, Zarys Obrony Cywilnej…, dz. cyt., s. 199.

49

Tamże.

50

Największe powodzie w Polsce. Powódź tysiąclecia i inne – opis i zdjęcia, http://www.ekologia.pl/srodowisko/ochrona-srodowiska/najwieksze-powodzie-w-polsce-w-xx-i-xxi-wieku,12426,3.html (dostęp: 12.02.2017 r.).

51

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. z 2007 r., nr 89, poz. 590 z późn. zm.).

52

J. Gołębiewski, Zasady bezpieczeństwa. Standardy europejskie, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s. 11.

53

Tamże.

54

Np. w XVII w. Montesquieu wzywał do humanitarnego prowadzenia wojen, potępiając okrutne traktowanie ludności cywilnej, zwłaszcza reprezentującej odmienną rasę. Na kartach projektu Deklaracji prawa międzynarodowego z 1795 roku czwartą pozycję przyznano zasadzie mówiącej o tym, by w trakcie pokoju narody świadczyły sobie wzajemnie możliwie jak najwięcej dobra, natomiast w czasie wojny – by wyrządzały swoim przeciwnikom możliwie najmniejsze krzywdy. Zob.: M. Szczęśniak, Obrona cywilna…, dz. cyt., s. 282.

55

Declaration Renouncing the Use, in Time of War, of Explosive Projectiles Under 400 Grammes Weight, Saint Petersburg, 29 November/11 December 1868, https://ihl-databases.icrc.org/applic/ihl/ihl.nsf/Article.xsp?action=openDocument&documentId=568842C2B90F4A29C12563CD0051547C (dostęp: 10.10.2016 r.).

56

Tamże, § 2.

57

L. Gelberg, Prawo międzynarodowe i historia dyplomatyczna. Wybór dokumentów, PWN, Warszawa 1954, s. 108.

58

IV Konwencja dotyczący praw i zwyczajów wojny lądowej z 1907 roku (tzw. konwencja haska), Aneks do konwencji: Regulamin dotyczący praw i zwyczajów wojny lądowej, podpisana w Hadze, 18 października 1907 roku (Dz.U. z 1927 r., nr 21, poz. 161), art. 23.

59

Tamże, art. 46.

60

Tamże, art. 25.

61

Została podpisana 26 czerwca 1945 roku przez 50 państw na zakończenie konferencji w San Francisco (25–26 czerwca 1945 roku). Polska nie miała reprezentanta na przywołanej konferencji, podpisała Kartę później, jednak jest traktowana jako 51 członek-założyciel. Karta weszła w życie 24 października 1945 roku, po jej ratyfikowaniu przez większość uczestników konferencji w San Francisco. Traktat stanowi umową międzynarodową, na mocy której została utworzona i funkcjonuje Organizacja Narodów Zjednoczonych. Szerzej: J. Rydzkowski, Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003, s. 75–76.

62

I. Malinowska, Prawa człowieka i ich ochrona międzynarodowa, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1996, s. 21.

63

J. Rydzkowski, Słownik Organizacji Narodów…, dz. cyt., s. 28–29.

64

Karta Narodów Zjednoczonych (Dz.U. nr 23, poz. 90), R. I, art. 1 pkt 1 oraz art. 2 pkt 3.

65

Tamże.

66

Tamże, R. III, art. 7 pkt 1.

67

Szerzej: tamże, R. IV.

68

Szerzej: tamże, R. V oraz VI–VIII.

69

Szerzej: tamże, R. X.

70

Szerzej: tamże, R. XII–XIII.

71

Szerzej: tamże, R. XIV.

72

Szerzej: tamże, R. XV.

73

Pierwsza konwencja genewska została przyjęta i podpisana 22 sierpnia 1864 roku i dotyczyła polepszenia losu rannych w armiach czynnych. Podnosiła kwestie dotyczące zajmowania się rannymi podczas walk oraz powołania personelu sanitarnego, odpowiedzialnego za ratunek poszkodowanych. Ponadto akcentowała potrzebę udzielania pomocy wszelkim ofiarom, bez względu na ich narodowość. Wskazywała na niemożność atakowania i potrzebę całkowitej ochrony ludności cywilnej czynnie uczestniczącej w prowadzonych akcjach ratowniczych. Historia konfliktów zbrojnych potwierdzała potrzebę niesienia pomocy poszkodowanym, zarówno wojskowym, jak i cywilnym oraz objęcie ich opieką prawa międzynarodowego. Powyższe miało wpływ na wielokrotną nowelizację pierwotnej wersji konwencji tak, by jej zapisy były adekwatne do potrzeb w tej materii. Po wojnie rosyjsko-japońskiej (1906 r.) konwencja genewska wyznaczyła i poszerzyła zakres niesienia i udzielania pomocy osobom potrzebującym oraz wprowadziła system wymiany informacji o poszkodowanych: „Strony walczące będą się wzajemnie informowały odnośnie do internowania, oraz zaszłych zmian, jak również co do umieszczeń w szpitalach oraz co do zgonów, zaszłych wśród rannych i chorych znajdujących się w ich mocy” (art. 4 konwencji genewskiej z 6 lipca 1906 roku). Kolejnymi wydarzeniami, które niosły zmiany w zapisach konwencji, była I wojna światowa (nowelizacja z 1929 roku) oraz II wojna światowa (1949 r.).

Wyrazisty podział został przyjęty w 1949 roku na cztery konwencje liczące łącznie 429 artykułów. Od tej pory ich kształt nie podlegał zmianom, a w ramach uzupełnienia zdecydowano się w 1977 roku na przyjęcie tzw. protokołów dodatkowych do konwencji.

74

W nomenklaturze międzynarodowej i kluczowych dokumentach pojawia się pojęcie „dóbr kulturalnych”. Dobra kulturalne stanowią kategorię przyjętą w konwencjach międzynarodowych regulujących zasady ich ochrony w razie konfliktu zbrojnego w celu określenia rodzaju dóbr kulturalnych, które – bez względu na pochodzenie oraz osobę właściciela tych dóbr – posiadają wielką wagę dla dziedzictwa kulturalnego i narodu i z mocy konwencji należy zapewnić temu dziedzictwu ochronę międzynarodową,

Скачать книгу