Скачать книгу

sit nie. Skaap is mos nie winterkar’naadjies nie.”

      “Aag, basta,” sê tant Lenie, “in die Boland het ons ook nie soveel onnodige perkate nie. Ek weet nie hoekom ’n stukkie skaap nou skielik nie kar’naadjie is nie.”

      “Nie, ek wiet oek nie,” sê oom Jan. “Dis oor julle in die Boeland net snoek iet.” Voor tant Lenie kan rooistem maak vir oom Jan, kom Emily met die kastrol sop van die huis af en die drievoetpotjie poetoe-pap.

      “Ag, Emily, jou ou robyn,” sê tant Lenie. “Skep gou vir ons elkeen ’n bekertjie sop en roep vir Hennie dat hy hier binne kom eet. Alie, jy gaan nie na die konka toe nie, anders eet julle weer die helfte van die skaapkop op soos laas, voor die kleingoed weg. Julle eet net hier.”

      Alie maak sulke kort draaitjies by die waenhuisdeur uit na die konka toe om Hennie te roep, maar eintlik om te sien of die kop al gaar is. Sammie en klein-Melitie en Sanna en Hennie sit soos skaduweetjies om die warm konka met die rooi oë, en Diek is besig om die kop onder die warm kole uit te lig met die ouhoepel. “Die ogge ek sal hom eet,” sê Sammie en sy tande blink.

      “Ek wil ook die oog eet,” sê Hennie.

      “Kleintjiebaas,” sê ou-Melitie van die waenhuishoek af, waar sy haar hande aan haar voorskoot staan en afvee, “jy sal hom eet die og anner dag. Kom eet jou sop nou.”

      In die waenhuis sit oom Jan en tant Lenie op die dwarsbeen-veldstoeltjies en Alie en Hennie elkeen op ’n wolsak, elkeen met ’n beker sop. “Ogies eers,” sê oom Jan, en Alie loer deur haar vingers na die ou besie wat nou net met twee pote aan die haak hang en nie eens meer een oog het om te loer of een oor om te luister nie.

      “Segen Vader ’t geen wy ete, laat wy nimmer U vergete, aam,” sê oom Jan, en Alie kyk of sy tot by tien kan tel voordat oom Jan sê “aam”. In die waenhuis by die groot slag kom die “aam” altyd so by sewe of agt. Saans in die spens kom dit tot by nege, en as die dominee daar eet, kan Alie maklik tot by elf kom voordat oom Jan se “aam”.

      Almal eet gou klaar en dan val elkeen weer by sy plek in. Sanna en klein-Melitie stap met die klein skotteltjies vol vleis op die kop stroois toe om te gaan slaap, en Sammie en Diek kan nog ’n rukkie sit voordat hulle die konkavuur moet doodgooi en loop.

      Alie gaan sit weer op die wolsak en maak haar oë groot en klein, groot en klein, om mooi te dink oor die storie van die waenhuisgrot waar al die krygsmanne so die ou draak staan en uitmekaar sny. Al vinniger en vinniger draai hulle en sny hulle, en dit voel vir haar net of die grot heeltemal skemer en ver weg is. Dan sê oom Jan: “So ja, nou’s ons oor die hond. Slaaptyd nou. Môre maak ons skoon.”

      Almal was hande en ou-Melitie gooi die uitgewaste meelsakkie-doeke oor die vleis.

      “Hennie sit seker nog altyd by die kleingoed,” sê tant Lenie. “Alie, gaan kyk gou.”

      Alie loop soos ’n kroes hoendertjie om die waenhuishoek. Die konka brand nie meer nie, en dis doodstil. Daar is nie eens meer een skaduwee nie. “Hennie! Hennie!” roep sy.

      “Miaau,” sê ou Piet teen haar been, maar Hennie is nêrens nie.

      “Alie, kry jy vir Hennie?” roep tant Lenie.

      “Nee, Mammie,” sê Alie met ’n klein stemmetjie.

      “Gits, waar is die kind?” sê tant Lenie. “Ou-Melitie, help gou soek. Dalk het hy by die huis gaan lê en slaap. Hy is nie so bang vir die donker soos Alie nie.”

      Ou-Melitie se rok maak sulke kort bogies soos sy huis toe draf en die kers in die kombuis opsteek. Maar Hennie is ook nie in die huis nie.

Alba-26-094.tif

      “Hennie!” roep oom Jan.

      “Hennie!” skree tant Lenie, en haar stem klink vir Alie soos die vaal misbank oor die rivier. “Vader vol van mededogen, waar kan die kind wees?”

      Ou Aron lig met die lantern in al die hoeke van die skemer waenhuis. Nie daar nie. Ou-Melitie soek in die buitekamer wat na baard ruik, en Alie draf al agter haar aan. Nie daar nie. “Hennie!” roep oom Jan.

      “Jô-jô-jô, hier es hy, meneer Jaan!” roep Aron skielik agter die waenhuis, en almal draf soontoe. Aron lig die lantern hoog op, sodat die lig teenaan die wa se agterwiel val: daar lê Sammie en Diek, elkeen met ’n sak om die lyf gedraai, en tussen hulle lê Hennie, met sy mond bruin van die vet soos hy skaapkop geëet het, en ’n wolsak bo-oor hom, al drie vas aan die slaap.

      “Maar moe’ jy die kleingoed nie kwint nie?” sê oom Jan.

      “Sulke tye moet die blinde sambok sommer uitspring en hulle looi,” sê tant Lenie.

      “Jôna whê!” sê ou Aron.

      Sammie maak sy oë stadig oop en knyp hulle weer vinnig toe vir die lantern se lig. Dan spring hy regop, dat Hennie ook wakker word en orent kom. “Dis koud,” huil Hennie, en hy trek sy mond met die vetkring om op ’n skewe plooi. Toe word Diek eers wakker, en net so vinnig soos Sammie spring hy op en staan met knipoë eenkant.

      “Hoekom julle es nie by die stroois nie? Jô! Pakisa! Pakisa!” sê ou-Melitie, en sy tel die sakke op en skud hulle uit, maar haar gesig lyk vir Alie net soos wanneer sy amper nies of amper lag.

      Sammie en Diek stap kroes-kroes soos twee ou henne wat hoenderluis het, weg en oom Jan tel Hennie op en dra hom huis toe.

      “Nag, almal,” sê hy. “Kom, Alie.”

      “Nag, julle almal,” sê tant Lenie. “Julle het mooi gewerk, ou Aron. Môre kry julle julle stukkie vleis.”

      “Nag, meneer Jaan. Nag, mevrou,” sê Aron en ou-Melitie en Emily en ou Hoppies en Jantjies almal deurmekaar, en Alie hoor hoe maak ou-Melitie se armbande trieng-trieng soos sy die groot haakspeld voor op haar kombers vassteek.

      Alie gee ’n lang sprong sodat sy tussen oom Jan en tant Lenie loop, anders voel dit vir haar of die donker ’n hand sal uitsteek en haar gryp. By die kombuisdeur kyk sy nog ’n slaggie om na die groot, donker waenhuis, wat so mooi die donker terugstoot van die besie en die vark en die skaap wat so stuk-stuk tussen sy mure lê.

      Die toefelantat

      EEN MIDDAG kom Alie en Lulu spring-spring oor die wit wintergras van die skool af huis toe.

      “Jôna whê,” sê ou-Melitie voor die agterdeur waar sy die vadoeke oor die tuindraad ophang. “Nonwe Alie sy wel iets sê nou.”

      Van die sementdam af skree Alie al: “Ons gaan oormôreaand ’n prent sien! Ou-Melitie, ons gaan regte bioskoop sien.”

      “Een van die lande bou!” skree Lulu.

      “Jô, wat sy es nou darrie deng?” sê ou-Melitie, en sy skud die groot wit meelsakvadoek ’n slag hard uit. “Wat es nou darrie prent?”

      “My hede, Alie,” sê tant Lenie van die kombuisdeur af, “wanneer sal jy leer om tog eers oor die drumpel te kom voor jy begin praat? Kind, jou gesig lyk eintlik soos ’n kalkoen se kam van die hardloop. Wat op aarde is dit?”

      “Ons gaan ’n prent sien, ’n regte prent, oormôreaand van …” en Alie gee ’n lang sluk, want haar stem is skoon op en sy is so bang Lulu sal sê voordat sy klaar gesê het.

      “Van die lande bou,” sê Lulu.

      “Wat op aarde kan dit nou wees?” sê tant Lenie.

      Oom Jan kom om die hoek van die huis met ’n stukkie vel in die hand, en Alie weet op die daad nie wat gaan nou die vinnigste na haar bene toe afsak nie – die lus om te bly staan en nog baie van die prent te praat of die lus om vinnig, sommer vinnig weg te glip, want daardie stukkie vel beteken sy sal oom Jan die hele middag moet help voorslagriempies sny, en dis die naarste werk van al die nare werke op Rivierplaas. As jy styf hou en reg op die velletjie kyk, is die middag so vreeslik lank en jou arms word so lam. As jy met jou hande daar sit

Скачать книгу