ТОП просматриваемых книг сайта:
Йеха буьйсанаш. Абузар Абдулхакимович Айдамиров
Читать онлайн.Название Йеха буьйсанаш
Год выпуска 2023
isbn
Автор произведения Абузар Абдулхакимович Айдамиров
Издательство Автор
Шина а некхах декхначу берана йуха а наб кхийтира. Аганна тIе шен тиша, боьзан кортали а тесна, гаьнгали лестош, Iелина улло охьахиира Айза.
Генна регIан баса а вогIавелла, ойлане велира Iела. ХIаъ, дукха хан йара байлахь висинчу шина вешин зударий бало хан йуьзна. Шайна безаш мехкарий боцуш а, йа шаьшшиъ мехкаршна ца везаш а ца Iийра и шиъ ткъе итт-пхийтта шераш дуззалц. И неIалт хилла тIом бара дерригенна а бехке. Оцу тIамо ца вуьтуру и шиъ цIийнан лаппагIа йогIа а, денза дисинчу ирзо тIе хьовза а. Дерриг халкъо санна, цаьршимма а мерза сатийсира тIом чекхбаларе. Виэзачу шиннан аьттоне хьоьжуш, мехкарийн хенал тIехтилира Айза а, Эсет а. Амма Нохчмахкахь тIаьххьара тIом хуьлучу шарахь винчу йуьртахь, шен ворхI бер салтийн къизаллех лардеш, букъа тIехьа а лаьцна, шен неIсагIи тIехь вуьйжира Эсетан да Билал.
«Нийса гIулч тесна Эсета, – бохура Iелас шега. – Кхечу aгIop хила йиш а йацара. Шел кегий йижарий, вежарий ларбеш, Билала дахар санна, цавезачу стаге а йахана, шен ирс дIаделла цо».
– Суна хетарехь, Аьрзус зуда йалор йац, – элира Iелас эххар а.
– ХIунда? Зуда йоцуш мегар вуй иза?
– Чорас дийцира суна, вайшиннан доьзал кхиъча, тхан цIийнан тIаьхье йовр йац, шена и тоьу, аьлла цо, бохуш. Шен са къоман гIуллакхна дIадала нигат дина, сецна Аьрзу.
Айзас, агий, гаьнгалий шена тIе а озийна, шен Iаьржа баккхий бIаьргаш дехаре стигала хьовсийра.
– ХIай везан Дела, йуха а гур ду-те тхуна и къемат-де? – ненан бIаьргаш хих буьзира. – Тоьур йара-кх тхуна гина иэрчонаш! Стаг, шайн Дела дуьша ма хьедайша и герз, кху берийн дуьхьа совцийша…
– Оцу берийн дуьхьа совцур дац тхо, зуда. Тхуна ца лаьа, тхешан бераш леш хилла дехийла. Хьайн гIуллакх доцург а дитий, бераш дIатийнначуьра, aгIopйалий, жимма садаIа.
Iела, вертанна тIе бертал а вижина, дIатийра.
2
Кхаш тIера хьалххе цIабирзира IелагIар. Шина-кхаа дийнахь аха латта дерш буьйсанна тIехь севцира, амма Iелина ца лиира оцу цхьана уьрдан дуьхьа дукъахь буьйса йаккха. Божа берстина биъ сту хилча, цхьана дийнахь аххал бен дацара цуьнан ирзо. Амма озалла халла ирахь лелачу шина старца Iела шина дийнахь а ца велира иза аьхна.
– ЦIа гIур ду вайша, – элира цо Айзега. – Кхана делкъале довла а мега вай. Аьрзуна сагатлуш, болх карара баьлла сан.
Ваша цIера ваьлча, даим цунна сагатдо кхуо… Ша йуххехь воцуш йуьртара ара кIезиг волуьйтура иза. Цкъа-делахь, Iедална ца везара Аьрзу, шолгIа-делахь, дуккха а нах бара цуьнца гамонаш йолуш. Амма, тахана Шела воьдуш, шеца Iела ца ваийтира цо. Цуьнца Маккхал вара, ткъа аха деза ирзо а дитина, Iела вига ца лиира.
Аьрзу цIахь ца карийра. ЦIахь хила йиш йацара цуьнан. Шелахь ши-кхо де даккха дезаш гIуллакх хилла, ваханера и Маккхалца.
ЦIа чу а хиъна Iен дог ца догIура Iелин. Самукъадала хIума дацара мискачу хIусамехь. Дийнахь къеггина малх хьаьжча а, халла cерладолура коре ахкаргаш лецна цIа. Иштта бегIийла дара. Iаьнан дохалла товхано тийсинчу кIуьрой, кIурзаший дуьзна пенаш а, тхов а серлабала башха лууш а вацара иза.
Айза ша аьлла хьолтIамаш йан йуьйлира.