Die biblioteek aan die einde van die wêreld - Etienne van Heerden

Скачать книгу

      ’n Groot stilte omgeef jou, en net die sleep van skaapvelpantoffels oor die vloere hoor jy, of die verwonderde intrek van ’n asem dan en wan.

      Waarom dink hy nou, hier in Woodstock se oggendverkeer, dááraan?

      #

      From Dr. Henriette Louise Ferreira from Portugal

      Residing in South Africa

      Address: 13 Limpopo Ave, Musina, 0900 South Africa.

      Email Fund Release Dept: [email protected]

      Hello My Dearest Beloved One.

      MAY THE PEACE OF THE LORD BE WITH YOU AMEN.

      I STRONGLY BELIEVE THIS IS FIRST EMAIL TO YOU REGARDING THIS PROPOSAL FROM ME:

      Compliment of the day, I bring you my greetings; It is true that this letter may come to you as a surprise. Nevertheless, I humbly ask you to give me your attention and hear me well. First of all I respectively got your email address from the (Email Database of Companies in South Africa Reserved Cape Town).

      My name is Dr. Henriette Louise Ferreira from Portugal (Europe). I was brought up from a motherless baby’s home in my country and was married to my late husband, Prof Engr. Frans Michael Ferreira who worked with our Embassy here in South Africa for a period of 25 years before he died. We were married for 30 years without a child before he died in a fatal car accident. Since his death I decided not to remarry.

      I am 67 years old now, and am suffering from a long time cancer of the breast which also affected my brain, from all indication my conditions is really deteriorating and it is quite obvious that, according to my doctors they have advised me that I may not live for the next Few Months. This is because the cancer stage has gotten to a very bad stage.

      When my late husband was alive he deposited the sum of US$8.5M (Eight Million Five Hundred Thousand United States Dollars) only and that should be equivalents to: R120,000,000.00 (One Hundred and Twenty Million ZAR South African Rand) only with a Bank here in South Africa.

      #

      Dis drie maande voor Thuli na Shanghai vertrek. Soos die verkeer in Strandstraat voortkruie, laat Ian die studente op die Kasteelmure agter hom; hoendervleis oor sy rug. Hy is op pad na die Universiteit van Kaapstad, na ’n seminaarklas vir sy nagraadse kursus in vertaalwerk.

      En hy kyk in die stadig bewegende verkeer verras na die ses – nee, sewe! – plakkershutte wat op die verkeerseiland aan sy regterkant aanmekaargetimmer word. Bedrywig word sinkplate rondgesleep, om ’n vuurtjie sit ’n klompie mense reeds en daar is selfs klein kindertjies wat rondspeel. Dis duidelik dat hierdie besetting van munisipale grond gekoördineer word met die Kasteelbesetting.

      Plakkers, hier! In die middestad! Maar onmiddellik bedink hy, student in die vertaalkunde, hom. Plakkers. Sy klasmaat Thuli Khumalo het die vorige week aan hul seminaargroep verduidelik dat plakkerskampe deesdae vertaal word na starter housing.

      “People are living there!” het sy uitgeroep.

      Sy wag nou op hom daar voor op die hoek van Victoria- en Milnerstraat in Woodstock, soos gewoonlik die afgelope vier maande.

      Hulle is twee ywerige studente. Vir hom, honger na kennis en uitdagings, is die regswerk nie genoeg nie. Hy hoop buitendien nog altyd om iets te skrywe wat die moeite werd is. ’n Boek. Oor slimomgewings en die perke van privaatheid. Soos dinge nou staan, sal die boek seker in Engels moet wees. Hy sal sy Afrikaanse gedagtes moet leer verkoop binne ’n Engelse omgewing. Vandaar die keuse van ’n kursus. Juis aan die Universiteit van Kaapstad, daardie kampus in wroeging, besig om te stoei met Britse nalatenskap en die skielike sigbaar word van Engelsheid, nadat daar oor dekades heen versigtig gekweek is aan onsigbaarheid.

      Gelukkig was die Boere – die rockspiders en hairybacks – met hul sondes altyd sigbaar. Nou moet wit Engelstaliges antwoord op die eis dat Rhodes moet val. Soos insekdoder, dink Ian, wat gespuit word oor die ivy wat die geboue toerank, só sak die aantygings oor die universiteit uit.

      En skielik, ontdek hul seminaarklas, gaan dit in hul kursus oor meer as vertaling uit een taal in ’n ander. Dit raak ’n vraag na sin. Hoe vertaal jy die dinge wat om jou gebeur tot begrip? Hoe gee jy daaraan sin?

      Hoe, byvoorbeeld, vertaal hy wat Ian is vir Thuli?

      ’n Opsetlikheid, het hy gedink toe sy hom die eerste keer die adres gee. Die Koningin en die Viscount, Victoria en Milner; albei verdien die hoofletters van geskiedenis. Die een die stug, gesette ou koningin wat Ian se voormense in die Tweede Vryheidsoorlog oorwin het omdat sy agter die Transvaal se goud aan was. Die ander die een wat Ian se taal wou sien verdwyn voor die aanmars van syne, Milner s’n. Die taal waaroor die son nooit sak nie.

      Hier sit hul name nog op die predikante op die straathoeke.

      Vir haar, Thuli, gaan dit in hierdie dae net oor een ding, en dis dekolonisering. Sy dag waarskynlik omdat hy wit is, bestraf sy hom deur hom te ontmoet op die hoek van twee strate wat na grondgrypers vernoem is. Na sy mening ook cultural cleansers.

      Maar besef sy hóé hy, ’n Afrikaner, oor hierdie name voel? Die blote ontstaan van Afrikaans as ontkoloniseringsdrif.

      Hoe, nes vir haar, hierdie name hom ook sny?

      Sy toon geen teken dat sy ’n snars daarvan besef nie.

      Hoe diep is die diepsloot tussen ons! dink Ian.

      Thuli woon by haar ouers in Rosebank, sover Ian verstaan in ’n luukse sekuriteitslandgoed, maar sy kom elke oggend douvoordag met Uber Woodstock toe waar sy eers haar werk aan die gang kry voordat sy hom op klasdae inwag op hierdie straathoek.

      Hy en Thuli is ouer as die deursnee- voorgraadse student op die kampus, maar die kursus wat hulle volg, is juis ingestel op ouer studente op soek na nuwe vaardighede. Weens haar fyn liggaamsbou en waarskynlik goeie gene lyk sy jonger as wat sy is; by tye selfs broos, te jonk vir haar rol in die studentepolitiek.

      En ja, sou mens met die insig van terugskoue sekerlik kon sê, te jonk vir wat in China op haar wag.

      Nie dat sy nou reeds weet van China nie; nee, dit kom nog.

      #

      Daar is die gewone vroegoggendgewoel hier in Woodstock. Minibusse boelie hul pad deur die verkeer. Die eienaar van ’n sypaadjiewinkel met ’n wit kadotjie op die kop en ’n voorskoot aan vee sy drumpel skoon. Met rugsakke wat op hul rûe bons, vleg skoolkinders tussen die karre deur. Van oorkant die straat kyk hul gekopdoekte moeders angstig toe totdat hulle veilig in ’n bussie skool toe vertrek.

      ’n Afleweringsmotorfiets skiet gewaagd deur die verkeersverstopping.

      Thuli gee ’n tree vorentoe toe sy Ian sien aankom. Kort; tóg val mens se oog eerste op haar as sy in ’n groep staan. X-faktor. By haar lyk elke stappie of opmerking vooraf beplan. Haar boeksak swaai aan haar een skouer. Ken effe na benede asof sy haar gereed maak vir die stormloop. ’n Lêer voor haar bors onder haar gevoude arms.

      Sy klim in en hy swaai terug in die ry stadig bewegende karre.

      “Mooi aand gehad?” vra hy versigtig, gedagtig aan die besette Kasteelmure en die douvoordag-bravade.

      “Ek was tot dagbreek wakker om Fall-baniere te help maak. Jy’t seker gesien?” Haar Britse aksent slaan deur. ’n Engels wat Ian nie kan plaas nie.

      “Ek het. Nogals ’n vertoning.”

      Sy swyg. Ian is katvoet vir haar buie.

      Hy wil vra oor die verrassende verandering van haarstyl. Sedert hy haar by hul eerste seminaar op die kampus ontmoet het, was haar hare styf gevleg in vlegseltjies, teenaan haar kop. Nou is dit uitgekam in ’n groot, natuurlike bos. Hy is nie seker of dit nog veilig of selfs enigsins korrek sou wees om van ’n afro te praat nie.

      Hy het skuinsweg kennis geneem dat daar iets soos haarpolitiek is.

      “Om te dink, daai Kasteel is deur die Hollanders gebou om hulle teen die Khoi-stamme te beveilig,” sê Ian. “En kyk hoe lyk hy vanmôre.” Hy hoop hy

Скачать книгу