LITMIR.BIZ

Скачать книгу

dans, en die bal – sy eerste bal – word selfs iets om na uit te sien. Toby het êrens in die omgewing ’n vioolspeler uitgesnuffel, ’n armoedige ou blinde man, en elke middag lei een van die diensmeisies hom aan die hand die trap op na die lang gang waar hy op ’n bankie in die hoek sit om vir hulle te speel. Contredanse, boeredanse en kotiljons – een vir een het Alice hulle vir David probeer leer met klikkende hakke oor die vloer: chassé, jeté en assemblé, en so goed as wat hy kan, doen hy dit na. Gewoonlik lag hulle egter soveel dat hulle uiteindelik hulpeloos moet neersak en die les beëindig. Die vioolspeler kan hulle nie verstaan nie, want hy ken slegs gebroke Engels, maar hy glimlag goedig saam, en dan gee Alice hom ’n paar pennies en sê vir Toby om vir hom ’n glasie whiskey te skink, en die ou man bedank haar met sy viool teen sy bors aan gedruk: “Dankie, milady; mag God u seën, milady …”

      Dit is mooi dae, die sonnige dae van daardie lente. Arthur is heeldag by die boerdery waar die langbeenvullens nou oor die velde hardloop, of hy ry rond in die buurt om ou vriende op te soek. Noudat die paaie weer begaanbaar geword het, kom die vroue van die omgewing ook om Alice op te soek: mevrou Burnwood, die predikantsvrou van Baile an Laoich, en die juffroue Brady in hul ouderwetse perdekarretjie; mevrou Caldwell van Auburn Park met die koets vol joelende kinders, ou mevrou Townsend van Lochane, en die jong mevrou Frobisher, al die vooraanstaande buurvroue wat kom kennis maak met lady Alice. Wanneer hy die koetse tussen die bome van die oprylaan sien aankom of die geluid van perde hoor voor die huis, glip David altyd weg, ten spyte van Alice se pogings om hom te laat bly. Hy wil tog nie in ’n hoek sit en luister terwyl hulle tee drink, met al hulle skinderpraatjies en maneuwers om hulle dogters getroud te kry, nóg kan hy met hulle mans en seuns gesels, wanneer dié hulle vergesel, oor die enigste onderwerpe waaroor hulle ’n gesprek kan voer: jag, perde, politiek, en miskien ook die boerdery. Hy verdwyn altyd wanneer daar besoek kom.

      Maar tog hinder die koms van al hierdie mense hom nie soos dit vroeër sou gedoen het nie. Die getimmer in die huis, die gewerskaf van diensmeisies wat vloere vrywe of vensters was onder Toby se vitterige toesig, die man wat die gras sny – al hierdie bedrywigheid is iets nuuts en nogal opwindends, soos ook die koms van die besoekers en die geleenthede wanneer Alice uitgaan om besoek af te lê by een van die groot huise in die omtrek. Wanneer hy dan alleen tuis bly, is die eensaamheid en stilte van die leë huis nie meer so aantreklik vir hom soos voorheen nie. Hy sien uit na die dansles op die spieëlgladde vloer van die lang gang, en selfs na die bal by die Cunninghams.

      Daar heers groot bedrywigheid op Donore vir dié geleentheid, en Alice is so opgewonde soos ’n skooldogter, want sy het nog nie veel bals bygewoon nie, en Toby het haar uitvoerig vertel op hoe ’n luuksueuse skaal die Cunninghams onthaal. Lady Elizabeth is lid van ’n vooraanstaande Engelse gesin, en nooit vergeet sy die glorie van haar huis of laat sy toe dat iemand anders dit doen nie, al is sy nou die vrou van ’n onbelangrike Ierse grondeienaar. Die geld wat haar man nie aan perde en kaartspeel spandeer nie, word dan ook op rojale wyse bestee aan bals, dinees en reise na Dublin vir die Seisoen.

      Die lenteaand is nog helder toe hulle by Killcummin aankom vir die bal, die lug besig om te verkleur anderkant die bome wat die huis insluit. “Cunningham het nog ’n goeie klomp hout wat hy van die hand kan sit,” merk Arthur op terwyl hy uitkyk deur die venster van die koets.

      Die huis is verlig, livreiknegte in die portaal, en lady Elizabeth by die deur om hulle welkom te heet met vere in haar hare. “Sir Arthur, lady Alice, ek is so bly om julle hier te sien. En David! Ek het nooit verwag dat jy sou kom nie – hoe het jy dit reggekry, lady Alice? Maria, sien jy wie gekom het? Hou jou oog op hom, my kind, en sorg dat hy vanaand élke dans dans.”

      Maria, skraal en onaantreklik in haar wit aandtabberd, het hom reeds aan die arm beet en lei hom weg. “Ja, meneer David, ons het juis vanaand so ’n goeie orkes – hulle het spesiaal van Dublin gekom. Was jy al dikwels op danse in Dublin?”

      “Ek was nog maar selde in Dublin.”

      “O ja, jy hou ook nie veel van die sosiale lewe nie, nie waar nie?” Sy lag senuweeagtig. “Maar ek is so bly dat jy vanaand kon kom; daar was so lank laas ’n bal gewees hier in die omgewing, en Mammie het soveel moeite gedoen vir die geleentheid. Is sir Arthur van plan om ’n bal te gee noudat hy weer terug is by die huis?”

      “Ek kan regtig nie sê nie – ek weet nie wat sy planne is nie …”

      Sy lei hom die groot saal binne, helder verlig met die gloed van waskerse. Die gesinne van die omtrek is reeds bymekaar, die meisies wat opgewonde hul waaiers laat fladder en met mekaar giggel, die mans ongemaklik saamgebondel op ’n afstand; en die modieuse jongelinge wat deur lady Elizabeth vanuit Dublin genooi is, staan ’n bietjie afkeurend opsy, onderskei van die plaaslike jong mans deur die deftigheid van hulle brokaat en sy.

      “Dis ’n neef van die Hertog van Leinster,” fluister Maria vir hom. “Dáár, met die blou baadjie. Hy is vreeslik populêr in Dublin; sy vader …”

      Die orkes begin stem, die fluite en viole aan die onderent van die vertrek, en ’n paar vroue begewe hulle met ritselende rokke op die dansvloer aan die arm van hul maats, al die vaag-bekende gesigte van die grondeienaarsgesinne uit die omtrek. Hy kan nóg Arthur, nóg Alice sien, Maria die enigste bekende.

      “Die kotiljon,” sê sy hoopvol.

      “Sal ons dans?” vra hy, en haar gesig word helder terwyl hulle uitgaan op die vloer.

      Hy kan nie goed dans nie, maar sy kan ook nie, en niemand anders kom haar vra nie, sodat dit mettertyd begin lyk asof hulle die aand saam sal deurbring. ’n Paar maal dans hulle, maar hoofsaaklik sit hulle op ’n rusbank in die hoek en kyk na die dansers, na Alice in haar glansende rok te midde van die veelkleurige menigte, besig om elke dans te dans, jonk en lewendig en grasieus. Die saal word warm van al die kerse, en hy begin rondsoek na ’n verskoning om weg te kom, maar hy kan Maria nie sommer so verlaat nie.

      “Ek het so pas weer The Castle of Otranto gelees,” merk Maria op.

      “O?” vra David; en dan, om die stilte te breek: “Hou jy daarvan?”

      “Nie soveel soos van Udolpho nie: die natuurbeskrywings is tog so mooi, soveel gevoel – dit verhoog selfs die spanning.” Sy lag senuweeagtig. “Ek durf dit nie eers lees ná sononder nie, net bedags, buite in die tuin. Maar dan kan ek weer nie ophou nie. Dis so opwindend, jy vergeet heeltemal die eentonigheid van die alledaagse lewe.”

      Die musikante begin weer stem: wie sal hulle verlos? Maar toe herinner een van die skoothondjies uit Dublin hom aan sy plig teenoor sy gasvrou se dogter, en hy kom oor die dansvloer in die prag van sy geborduurde onderbaadjie om Maria met ’n buiging te danse te vra. Hulle buig en glimlag, en hy voer Maria weg terwyl David verlig van die rusbank af vlug.

      Oorkant die kamer kan hy Alice sien tussen die mense, en hy baan sy weg na haar.

      “Sal jy met my dans?” vra hy. “Net één dans?”

      Sy kyk na hom en lag. “Het jy vanaand dan só verlief geraak op dans, David?”

      “Nee, maar ek wil met jóú dans, net omdat dit jý was wat my geleer het. Dan sal ek uittree.”

      “Vir goed? Ag David, moenie sê dat dit jou ook verveel nie! Jy en Arthur is darem baie ongesellig: julle sal nog maak dat ons die eerstes is wat vanaand hier weggaan.” Juis tóé kom een van die Townsend-seuns haar egter ’n glasie wyn bring, en sy draai na hom toe. “Die derde dans ná hierdie een,” fluister sy vir David, en toe is sy weer vir hom verlore.

      Die eerste styfheid het oorgegaan en die gaste ontspan. Al om die vertrek volg die oë van die getroude vroue voldaan die gang van hul kinders op die dansvloer terwyl hulle hulself koel waai en met die wuiwende vere en linte van hul hooftooisels vooroor leun om met mekaar te gesels. Een of twee kyk om en sien David agter hulle waar hy teen die deurstyl aan leun. Sir Arthur se broer, fluister hulle agter hul waaiers: ’n aantreklike jong man, maar eienaardig. Hy het alleen grootgeword, en hy kom nou immers nêrens nie, dwaal maar net by die huis rond, so onsosiaal. En vanaand het hy heelaand saam met Maria Cunningham op die rusbank in die hoek bly sit …

      David staan en kyk na die dansers, die buigende pare, die mooi, vlegtende patrone

Скачать книгу