ТОП просматриваемых книг сайта:
By fakkellig. Karel Schoeman
Читать онлайн.Название By fakkellig
Год выпуска 0
isbn 9780798173131
Автор произведения Karel Schoeman
Жанр Зарубежная классика
Издательство Ingram
Hy kyk na haar. “En waarom dink jy ek gee om?”
“Jy het tog so lank die vryheid van die huis gehad, jy kon doen wat jy wou, jy was alleen gewees. En nou is alles op loop.”
“Jy hinder my nie, Alice, en Arthur sien ’n mens tog skaars.”
“Ja, Arthur het soveel om hom besig te hou …” Vir ’n oomblik kyk sy weg. “Kom ons gaan pluk blomme, David – ek wil die kamers vol affodille hê. Waar kan ek ’n mandjie kry?”
Saam hardloop hulle die wye trap af en saam uit na buite oor die sonnige velde. In die park is die beuke en olme enkele massas lower, en die affodille staan in plate goud onder die bome.
“Ek was so lank laas buite gewees,” sê Alice; “die veranderings aan die huis het my besig gehou. Ek wou nog sneeuklokkies gesoek het, en sleutelblomme.”
“Hulle blom in die nat maande, en jy moet deur die modder en die moerasse gaan, in die velde onderkant die boerdery – daar sal jy die meeste sleutelblomme kry.”
“Aanstaande jaar, dan sal ek weet waar om te soek. Dan sal ek elke woud en veld en sloot ken, nè David? Jý sal my rondneem.”
“Het jy dan reeds jou hart aan Ierland gegee?” vra hy.
“Ek doen dinge altyd met my hele hart, nie half nie. Nou is Engeland iets van die verlede en Ierland is my land; nou moet ek aan Ierland behoort, heeltemal. Wanneer jy iets doen, moet jy dit doen met al jou krag. So doen ék dit ten minste.”
Haar gesig is ernstig onder die breë rand van haar hoed. David lag. “Wag tot die winter,” sê hy, “wanneer die wind en die reën dag na dag te kere gaan rondom die huis, en die vuur wil nie brand nie, en die hele land is ’n enkele modderpoel sodat jy nie kan kom of gaan nie.”
“Ek sal loopskoene aantrek en ek sal uitgaan! In die wind en die reën – só leer jy die land ken. Jy moet uitgaan en vasval in die modder en oor muurtjies klim en jou klere skeur aan die braamtakke. Jy moet natreën en met die skaapwagters gesels en in die hutjies van die mense ingaan.”
“As jy één winter meegemaak het of in één hut ingegaan het, sal jou geesdrif gou verdamp,” merk David op.
Sy kniel onder die bome met haar arms vol blomme en ’n ligte blos van verontwaardiging op haar wange. “Jy dink ek is ’n kind,” sê sy, “dat ek oor ’n paar maande weer sal omswaai en heeltemal verander. Maar ek sal nie! Ek het Ierland met my hele hart aangeneem, en ek sal dit met my hele hart liefhê!”
Haar erns is vir hom amusant, maar tog ’n bietjie ontroerend: sy lyk so jonk in haar somerrokkie met haar arms vol affodille, dog hy glimlag nie. “Moenie kwaad word nie,” sê hy; “ek is maar net sinies van aard. Miskien sal jy my nog bekeer.”
Toe lag sy weer. “Ja, dit gee my ’n doel in die lewe. ’n Mens moet ’n doel hê.”
“Waar het jy al jou idealisme geleer?” vra hy.
“Seker maar uit boeke, of van my vader. Hy het soveel verhewe opvattings gehad, oor slawerny en presbendes en die doodstraf. Ek onthou nog hoe hy ’n heildronk ingestel het op Frankryk toe die Bastille geval het – hy het altyd so ’n tien of twintig private Bastilles gehad om te bestorm. Jý kan nou voorlopig mý Bastille wees, David: jy kan my leer om die land te ken, en ek sal jou leer om dit lief te hê.”
Sy glimlag vir hom. “Goed,” sê hy, en toe kniel hy langs haar om met sy sakmes van die blomme vir haar af te sny.
Die affodille staan goud saamgebank in die lenteson: teen die heuwel op agter die huis waai hulle in die wind, en blom tot aan die rand van die meer. Toe haar mandjie vol is, stap hulle voort en vergeet van die blomme.
“In die somer kan ons tee drink op die gras onder die bome,” sê sy. “Ons kan pyl en boog skiet.”
“Jy sal eers die gras moet laat sny,” werp hy teë, “en die dooie takke laat wegsleep,” maar sy slaan geen ag op hom nie.
“Of ’n fête champêtre, en bootjies waarin ons op die meer kan gaan roei.”
“Die roeiboot lê al jare lank en rot in die boothuisie, as die bediendes dit nie opgekap het vir brandhout nie.”
“En ’n bal kan ons hê, ’n gemaskerde bal …”
“Met die vlermuise al langs die kroonlyste in die galery.”
“David, jy probeer net om moeilik te wees! Ons kan dit alles nog laat regmaak.”
“Dit is Ierland wat jy met jou hele hart wil liefhê,” val hy haar in die rede, “en dít is die manier waarop ons dinge doen in Ierland – het jy dit nog nie geleer nie? As jy die gras wil laat sny, sal hulle jou vertel dat die sens gebreek is, en daar is niemand om dit reg te maak nie, want die smid is weg na Cillin vir sy skoonma se begrafnis …”
“David, ek sal nie na jou luister nie!” Sy lig haar rok op en hardloop langs die afdraande van die veld terug na die huis met die mandjie wat swaai aan haar arm, sodat die blomme uitgestrooi lê oor die gras, David laggend agter haar aan. Van die boerdery kom Arthur te voet aan deur die lang gras, en Alice werp haar asemloos teen hom aan.
“En toe,” vra hy, “wat maak David vir jou?”
“Hy verpes my hele oggend – hy probeer om my te ontnugter oor Ierland, om my alles te laat glo wat sleg is.”
Arthur lag. “Dit hoef hý nie te doen nie – Ierland sal jou self wel ontnugter as jy lank genoeg hier bly.”
“Arthur, dit sal nie!”
“Of anders sal dit jou beetpak, ten spyte van alles wat David of enigiemand anders kan doen of sê.” Hulle stap na die huis toe, Alice aan sy arm. “Dit sal jou beetpak en jou vashou, meer nog as selfs jou eie land kon doen.” David kyk na hom, en vir ’n oomblik lyk hy effens beskaamd oor die gevoel wat hy blootgelê het. “’n Mens kry jou land lief,” sê hy verontskuldigend, “al besef jy dit skaars. Dis hiér waar ons hoort.”
“Sien jy?” vra Alice vir David. “Maar ons sal hom nog bekeer, nè Arthur?”
“Jy sal jou hande vol hê met hom,” sê Arthur, “ná al die jare dat hy hier alleen was en net gemaak het soos hy wou.”
“Maar nou nie meer nie – alles gaan nou anders wees. Jy sal saamkom na die bal by die Cunninghams, sal jy nie, David?”
Hulle bly staan op die trappies voor die huis, Alice aan haar man se arm, en David kyk op na hulle. Ná die intimiteit van die oggend toe hulle saam blomme gepluk het, is sy nou weer verlore, sy en Arthur saam op pad na binne, die heer en vrou van Donore.
“Ek kan nie dans nie,” sê hy.
“Ek sal jou leer – toe, David, kom saam. Dink net aan al lady Elizabeth se dogters wat sonder dansmaat sal wees as jy nie kom nie. Toe, David, om mý ontwil.”
Hy kyk na haar, na haar gesig onder die breë rand van haar hoed waar sy langs Arthur staan. “Goed dan maar,” sê hy.
“O, wonderlik! En dan kan ons hiér ’n bal gee, nè Arthur, wanneer my kamers klaar is. Jy moet kom kyk, hulle het die spieëls al opgehang …”
“Stadig met al die geld,” sê Arthur. “Ek wil nog ’n paar perde koop.”
Hulle is al weg na binne, en David bly alleen agter. Die tuin strek baie groot en stil weg in die sonskyn, en die gekwetter van die voëls kom van ver. Sy en Arthur deel ’n lewe waar hy buite staan, en die besef is soos ’n skielike pyn.
Hy stap weg onder die bome van die park. Hy was nooit bewus gewees van sy eensaamheid nie, so vlot en selfgenoegsaam het sy lewe verloop, maar die bewustheid het gekom, nou ná hierdie samesyn met Alice. Hulle het gelag en gehardloop deur die sonnige velde, en toe het sy aan Arthur se arm na binne gegaan, Arthur se vrou. Waar sal hy nou ronddool totdat dit tyd is vir die middagete? Geen vooruitsig kan hom meer aantrek nie.
Geleidelik begin