Скачать книгу

(z tur. czapuł: zagon) – oddział tatarski, dokonujący najazdów w głębi terytorium przeciwnika, w celu odwrócenia jego uwagi od działań sił głównych. [przypis edytorski]

      18

      wołoski – z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

      19

      Buczacki Jazłowiecki, Teodoryk (zm. 1456) – kasztelan halicki i kamieniecki, starosta podolski, obrońca Podola przed Tatarami. [przypis edytorski]

      20

      klangor – krzyk żurawia. [przypis redakcyjny]

      21

      bodiak (ukr.) – oset. [przypis redakcyjny]

      22

      bodiak (ukr.) – oset. [przypis redakcyjny]

      23

      samopał – prymitywna broń palna, używana przez Kozaków w XVI i XVII w. [przypis redakcyjny]

      24

      jeźdźce – dziś popr. forma M. lm: jeźdźcy. [przypis redakcyjny]

      25

      rozegrywała – dziś popr.: rozgrywała. [przypis redakcyjny]

      26

      oczeret (ukr.) – trzcina. [przypis redakcyjny]

      27

      Dzikie Pola – stepowa kraina nad dolnym Dnieprem, w XVII w. prawie niezamieszkana, schronienie dla Kozaków, zbiegów i koczowników, pas ziemi niczyjej między Rzecząpospolitą a tatarskim Chanatem Krymskim. [przypis redakcyjny]

      28

      barwa – umundurowanie lub element stroju, świadczący o przynależności noszącego. [przypis redakcyjny]

      29

      kapuza (z łac. caput: głowa) – futrzana czapka-uszanka. [przypis redakcyjny]

      30

      arkan – bicz, sznur, używany przez Tatarów do walki; lasso. [przypis redakcyjny]

      31

      chan – władca tatarski. [przypis redakcyjny]

      32

      rozkulbaczyć – rozsiodłać, przygotować do odpoczynku; kulbaka – rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]

      33

      oczeret (ukr.) – trzcina; tu: suche liście na podpałkę. [przypis redakcyjny]

      34

      zadzierżystość – skłonność do zaczepki, do szukania zwady, zadziorność. [przypis redakcyjny]

      35

      drop – najcięższy latający ptak na świecie, gatunek ginący, w Polsce objęty ścisłą ochroną. [przypis redakcyjny]

      36

      pardwa – ptak z rodziny kurowatych, podobny do kuropatwy lub bażanta, obecnie w Polsce właściwie nie występuje. [przypis redakcyjny]

      37

      suhak – ssak krętorogi, spokrewniony z gazelami, dziś żyje tylko w Azji Środkowej, w XVII w. można go było spotkać na terenie całej dzisiejszej Ukrainy. [przypis redakcyjny]

      38

      W czyich… ręku – dziś popr.: w czyich rękach; w ręku (starop.) – w dwojgu rąk (forma liczby podwójnej). [przypis redakcyjny]

      39

      salwować (z łac.) – uratować, wybawić. [przypis redakcyjny]

      40

      arkan – bicz, sznur, używany przez Tatarów do walki; lasso. [przypis redakcyjny]

      41

      mosan a. mospan (daw.) – skrót od: miłościwy pan. [przypis redakcyjny]

      42

      żołnierzów – dziś popr. forma B. lm: żołnierzy. [przypis redakcyjny]

      43

      wojłok (z tur.) – filc z sierści zwierzęcej. [przypis redakcyjny]

      44

      kulbaka – rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]

      45

      kulbaka – rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]

      46

      wasze – tu: pan; skrót od: wasza miłość. [przypis redakcyjny]

      47

      auxilium (łac.) – pomoc. [przypis redakcyjny]

      48

      podzięków – dziś: podziękowań. [przypis redakcyjny]

      49

      Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (1618–1656) – książę, koniuszy wielki koronny i starosta łucki, jeden z najbogatszych magnatów Korony. [przypis redakcyjny]

      50

      Skrzetuski, Jan – postać literacka, stworzona na wzór Mikołaja Skrzetuskiego herbu Jastrzębiec (1610–1673), szlachcica z Wielkopolski, który wsławił się w czasie obrony Zbaraża w 1649 r. [przypis redakcyjny]

      51

      J. O. księcia – jaśnie oświeconego księcia. [przypis redakcyjny]

      52

      Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]

      53

      towarzysz pancerny – rycerz ciężkozbrojny, husarz. [przypis redakcyjny]

      54

      buzdygan (z tur.) – rodzaj broni, ozdobna pałka; w XVII w. symbol władzy oficera. [przypis redakcyjny]

      55

      buława (z tur.) – rodzaj broni, mała maczuga, często ozdobna; w XVII w. symbol władzy wojskowej. [przypis redakcyjny]

      56

      zażywać – tu: używać. [przypis redakcyjny]

      57

      chan

Скачать книгу