LITMIR.BIZ

Скачать книгу

да касцёла не наездзішся.

      Адправіўшы Ружанец, пабудзілі парабкаў і дзяцей, паклікалі з поля пастухоў, паслалі Стаха да моста сцерагчы і селі за стол. Сняданак кабеты сёння зладзілі надзвычай шчодры: шатраваныя ячменныя бліны, мачанка з яйкамі, густа пасыпанымі скваркамі, і вэнджанымі скабкамі, на закуску – картапляныя клёцкі на малацэ і кіслае малако са смятанай і сырам. І ўсяго было ўдосталь.

      Елі, згадваючы падзеі папярэдніх боек, і наперад смакавалі, як будуць дубасіць прыхадняў сёння. Падбадзёрвалі сябе – хата аж трэслася ад крыкаў і выбухаў смеху.

      Стах пра набліжэнне захопнікаў не папярэджваў, таму па сняданку мужчыны апрануліся – стары па-святочнаму, астатнія ў зрэбнае, абулі лапці як на сенакос, узялі кіі і рушылі між яравых хлябоў адгароджанай сцяжынай да моста – тры стаі наўпрост.

      Дзень быў пагодны, ясны. Па небе блукалі адзінокія воблачкі, маленькія, празрыстыя і зграбныя. Час ад часу з захаду веяў лагодны сухі ветрык, раса ўжо цалкам высахла. Чалавечы цень скурчыўся да чатырох крокаў.

      Стах са сваім заўсёдным «штыхом» вартаваў пры мосце. Ён бачыў, што дарослыя набліжаюцца, нават чуў асобныя словы, але не азіраўся, натапырыўшы вушы ў бок лесу за рэчкай, выцягнуўшы шыю, услухоўваючыся: вельмі ўжо хацеў паказаць, што старанна выконвае баявое заданне, якому быў бязмерна рады.

      – Ну што, – спытаў у яго дзядзька Уладзь, які падышоў першы, – мужыкоў яшчэ не было? Можа, паўцякалі, як пабачылі цябе з гэтым штыхом?

      – Мужыкоў не было, але прыходзіў мядзведзь, – адказаў Стах, па-ранейшаму ўглядаючыся і ўслухоўваючыся ў лес.

      – Мядзведзь, кажаш?

      – Ага, вунь там, – паказаў хлопчык на гушчар, – трашчала моцна і раўло, ну акурат як бык перад бітвай бушуе.

      – Тады і праўда мядзведзь, – пацвердзіў дзядзька, падміргваючы астатнім. – І што, ты не спужаўся?

      – Ані трошкі! Вось нават з месца не сышоў!

      – Чаго брэшаш, смаркач, – вылаяўся на яго бацька.

      – Богам клянуся, татка, трашчала ў лесе, – прысягнуў малы.

      – Колькі разоў я табе казаў не клясціся!

      – Татка, я забыў.

      – Зараз як дам на памяць. Марш дадому снедаць.

      – Не хачу есці, я з вамі застануся.

      – Я сказаў, марш дадому. І каб пры матцы сядзеў.

      – Ага, – надзьмуўся хлопчык, – учора абяцалі з сабою ўзяць, а цяпер гоніце. У мяне ж і штых ёсць, я так вартаваў…

      – Па срацы захацеў?! – крыкнуў бацька, хапаючыся за рэмень.

      Стах хуценька адбег з бурчаннем – Ян з дзецьмі не жартаваў.

      Мужчыны паселі на насыпе грэблі ў цені бярозы. Але чакаць давялося нядоўга.

      Праз некалькі хвілін за рэчкаю нешта падазрона затрашчала, і з кустоў лазы паказалася галава юнака ў шырокай фуражцы. Хлопец асцярожна высунуўся напалову, зірнуў на грэблю за мостам і, заўважыўшы рагоўцаў, нырнуў у гушчар. Значыць, разведаць паслалі. Праз імгненне тая самая галава мільгала ўжо ў зарасніках папараці.

      Уладзь прапанаваў ім утраіх

Скачать книгу