Зязюля пракукуе заўтра… (зборнік) - Анатоль Кудравец Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»

Скачать книгу

птушкі, выбіраюць дрэва і не ў самай глыбі лесу і не з самага краю.

      За гэты час, як мужыкі тут, коршак прылятаў двойчы.

      Пасядзіць, пасядзіць між галля, быццам у яго ніякага клопату няма, потым ціха сарвецца ўніз, нават не сарвецца – мякка паплыве на разгорнутых крылах у бок вёскі, крута развернецца, разы са два ляніва ўзмахне пругкай сілай распраўленага пер’я і пойдзе над лесам.

      Быццам і не прылятаў, быццам яму і клопату мала да гэтых двух мужыкоў, што ляжаць пад ягоным гняздом на сухой ігліцы, засланай сенам.

      Дзень хіліўся да захаду. Сонца высвеціла ўсе тры акны хаты – спачатку першае, ад слівы, потым другое, потым трэцяе. Пагуляла промнямі на слюдзяных шыбах, на блакітных аканіцах, на франтоне з трыма ромбікамі.

      – Сцяпан, ты сам зашываў франтон? – спытаў Валодзя.

      – Сам.

      – І не бачыў, што адну дошку, вунь тую, правей цэнтра, прышыў крыва?

      – Ска-а-жаш…

      – А ты прыгледзься…

      Сцяпан прымружыў вочы. І праўда, калі глядзець адсюль, то трэцяя ад цэнтра дошка нібыта знізу ссунута ўбок і не клалася ў роўны вертыкальны строй усіх астатніх. Як жа так? Ён жа сам прыбіваў, сам меркаваў…

      – Мы глядзім збоку. Калі б глядзелі ў лоб – там ніякай касіны, міліметр да міліметра, – сказаў Сцяпан.

      Памаўчалі, але нядоўга.

      – Валодзя, я не магу болей ляжаць, я пайду.

      – Ты пойдзеш па сваю смерць, – адказаў Валодзя.

      – Яны галодныя. Маё сэрца чуе: іх мораць голадам. І холадам. Ты бачыш: другі дзень не паліцца ў печы.

      – Можа, яны сышлі да тваёй маці?

      – Яны не маглі пайсці. Я сказаў, што прыйду і прынясу хлеба. Яны гэта ведаюць. Няхай Анеля – дзіця, а Пётрусь – гэта ўжо мужчына. А тут, бачыш, і ў печы не паліцца. Можа, там ужо нікога жывога няма…

      – Як рошыш. Калі што, я іх прышыю, – Валодзя паказаў вачыма на кулямёт, які стаяў побач на раскірэчаных ножках. Талерка дыска пляската, як шыя ў кобры, раздзімалася над ствалом. Сцяпан ведаў: калі хопіць патронаў, Валодзя прышые ўсіх, каго трэба прышыць.

      – Я не пайду напрасткі і сялом. Я падыду з балота, з-за хлявоў. Калі там засада, яна чакае мяне ноччу, а не повідну. А я вось так, сярод белага дня, – Сцяпан прыўзняўся на калені, паляпаў Валодзю па плечуку: – Усё будзе добра.

      Валодзя павёў плечуком – не то пагаджаўся, не то сумняваўся.

      – Ладна. Ідзі.

      – Аўтамат я не буду браць. Днём, у сяле, з аўтаматам… Хай застаецца тут…

      – Ну, брат… – Валодзя хацеў яшчэ нешта сказаць, але Сцяпан ужо ступіў за елку. Ступіў і прапаў, як растварыўся ў лесе.

      Валодзя ізноў прылёг на сена, доўга глядзеў у прагал між камлямі крайніх ад поля елак. Глядзеў не столькі на хату, як на тыя тры ромбікі ў франтоне. Непрыгожа яны чарнелі. Калі ёсць небяспека, то яна там, за імі. І гэта дошка… Як ён мог так коса яе прышыць?..

      Валодзя падсунуў да сябе кулямёт, развярнуў раструбам у бок пасёлка, на Сцяпанаву хату, пацягнуў на сябе рамку прыцэла. «Колькі тут метраў? Сто ці болей? Соткі

Скачать книгу