LITMIR.BIZ

      Peki, bu harikulade topraklar ve muhteşem şehir neredeydi? Işık Tanrısı’nın tahtında oturduğu, hayat veren güneşin daima mevcut olduğu, gündüzün köşklerinin bulunduğu ve ışıklarının ihtişamında bütün tabiatın bayram ettiği yerden başka nerede olabilirdi ki?

      Ama bu, birden fazla yerdedir. Burası ışığın doğduğu ve yünden bulutların kolayca yüzebildiği göğün en yüksek katında, güneşin umut dolu bir ihtişamla sedirine indiği batıda veya doğuda yani günlük seyrini sürdürmek üzere tazelenmiş halde bir dev olarak yükseldiği mor deniz kıyısının ötesinde yahut da geceyi geçirdiği yeraltı dünyasındadır.

      Dolayısıyla, kadim Kakçikel efsanesinde şöyle denir: “Güneşin doğduğu yerde bir Tulan vardır. Bir diğeri yeraltındadır, öteki güneşin battığı yerdedir ve bir tane daha Tulan vardır ki işte orada tanrı yaşar. İşte çocuklarım, eski adamların bize anlattığı gibi dört Tulan vardır.”56

      En mukaddes rivayetlerinde Mayaların “Zuyva’daki Tollan”dan göç ettiği söylenir. “Oradan geldik,” der Kiçe miti, “Halkımızın ortak atası oradaydı. İşte oradan, tanrıları Yolenat Quetzalcoatl olan Yaqui halkının arasından geldik.”57 Bu Tollan şüphesiz Quetzalcoatl’ın yeridir ve bir Aztek elyazmasında kökeni kesin olmayan fakat göğün en üst katı için kullanılan Zivena vitzcatl kelimesiyle adlandırılmıştır.

      Quetzalcoatl’ın sonunda çekildiği ve tekrar ortaya çıkmasının beklendiği yer hâlâ bir Tollan (Tollan Tlapullan) idi ve Montezuma, İspanyolların gelişini duyduğunda şöyle haykırmıştı: “Quetzalcoatl geliyor, Tula’dan dönmüş!”

      Onu koruyucu ilahları olarak seçen şehirler, hüküm sürdüğüne inanılan yerin adıyla adlandırılmıştı. Bu yüzden, Meksika Vadisi’nde Tollan ve Tollantzinen (“Tol-lan’ın arkasında”) vardır. Ayrıca Cholula piramidine “Tollan-Cholollan” deniyordu. Nahuatl kolonilerinde başka pek çok Tollanlar ve Tulalar da vardı.

      Tula şehrinin yerlilerine Tolteca deniyordu. Şehrin adından türetilmiş olan bu kelime, “Tollan’da yaşayanlar” anlamına geliyordu. Peki bu Toltekler kimdi?

      Amerikan tarihinin başlangıcı etrafında yeterince uzun bir süre dolanmışlardır. Yalnızca Orta Amerika ve Meksika’nın değil, kuzeydeki uzak toprakların ilkel kültürü ve hatta Ohio Vadisi’nin toprak setleri bile onlara atfedilmiştir. Artık kendi yerlerinin belirlenmesi gerekiyor. İşte burası hayal gücünün bütünüyle uydurma yaratımları, devler ve periler, cüceler ve güzel peri kızları ile halk aklının tüm çağlarda ve uluslarda yaratmaya bayıldığı başka muhayyel varlıkların arasındadır.

      Daha sonraları “hünerli usta” ya da “zanaatkâr” anlamına gelmeye başlayan Toltec ya da Toltecatl daha önce söylediğim gibi Tollan yani Güneş Şehri’nin bir sakini, başka bir deyişle, Işığın Çocuğu manasındadır. Başlangıçta, herhangi bir metafor olmaksızın, güneşin uzaklara fırlayan parlak ışınlarından biri anlamındaydı. Mitin genel akışı yanında kadim Tolteklere atfedilen güçler de bunu bilhassa ve açıkça göstermektedir. Işık Tanrısı’nın en yakın kulları olarak Tolteklere “tüm gün hiç dinlenmeden uçanlar” deniyordu58 ve çok uzak yerlere anında ulaştıkları söylenirdi. Işık Tanrısı’nın kendisi ayrıldığında onlar da gözden kaybolurdu, şehirleri bomboş ve ıssız kalırdı.

      Mitin bazı versiyonlarında (bunların orijinal versiyonlar olduğunu düşünüyorum) ise bir ulusu teşkil etmemektedirler aksine Quetzalcoatl’ın havarileri ya da hizmetkârlarından ibarettirler.59 Doğaüstü güçlere sahip varlıkların tüm özelliklerini haizdiler. Astrolog ve ruh çağıran falcılardı, harika şairler ve filozoflardı, dünyada başka yerde eşi bulunmayacak ressamlardı. Ayrıca Toltekler öylesi mimarlardı ki şehirlerinin, tapınaklarının ve kalelerinin kalıntıları bin fersah boyunca ülkeye dağılmıştı. Peder Duran şöyle diyor: “Bir Kızılderiliye dağların arasından bu derbendi kim yaptı ya da şu pınarı kim açtı yahut da şu eski harabeyi kim inşa etti diye sormak aklıma geldiğinde, “Toltekler, Papa’nın havarileri,” cevabını alırdım.60

      Sıradan insanlardan daha uzun ve heybetliydiler. Ayrıca yüzyıllarca yaşamaları hiç de alışılmamış bir şey değildi. Öyle büyük bir enerjileri vardı ki tembel birinin aralarında yaşamasına asla izin vermezlerdi. Tıpkı efendileri gibi hayattaki her ilimde hünerli ve ölümlülerin gücünün ötesinde erdemliydiler. Tıpkı liderleri

Скачать книгу