Nirvana ya da Dehoiana’ya giden sekiz aşamalı yolun dördüncü aşaması, varlıklar âlemini gerisinde bırakanlar tarafından yürünür; sekiz aşamalı yolun ilk üç aşamasını geçmek için keşiş olup olmamanın gerekliliği konusunda farklı görüşler vardır. Kişi, ilk aşama olan Srotapanna’yı aştıktan sonra 80.000 kalpalık (1 kalpa=16 milyon yıl) zamanı geride bırakmalıdır; bu zamanın sonunda kurtuluşa ermeden önce insan ve insanüstü varlıklar arasında yedi kez tekrar hayat bulmak zorundadır. Sekiz aşamalı yolun ikinci aşaması olan Sakridagamin’i de aştıktan sonra, bu sefer 60.000 kalpalık bir zaman dilimini geride bırakmalı, kurtuluşa ermeden önce insanlar ve tanrılar arasında bir kez daha hayat bulmalıdır. Üçüncü aşama olan Anagamin ise 40.000 kalpalık bir zamana tekabül eder; üçüncü aşamaya gelen varlık, kurtuluşa erip bir sonraki aşamaya ulaşmak için dünyevi arzuların tamamından arınmış olmalıdır. Dördüncü aşama olan Arhat’a ulaşmak içinse keşiş olmak gerekir. Arhatların her bi
1
Bkz. Renan, Nouvellea Etudes d’histoire Religieuse (1884), s. 159, Dr. L. D. Barnett, The Path of Light (Wisdom of the East Series), Introduction, s. 8.
2
Gautama, Aydınlanmış Olan adıyla da bilinen Buda’nın soyadıdır. (Bkz. Heinrich Kern, Der Buddhismua und seine Oeschichte in Indien, 1882, cilt. 1. sf. 313). Doğumunda (MÖ 560 civarları), “amacına ulaşmış kişi” anlamına gelen Siddhartha adını aldı. Takipçileri, onu daha başka birçok isimle andı, bu isimleri eserin sonraki sayfalarında göreceğiz.
3
Gautama’nın müritlerinin kurduğu dört büyük ekol vardı: Bunlardan birini oğlu Rahula tesis etmişti, diğerlerini ise Kasyapa, Upali ve Katyayana.
5
Babasının memleketi Kapilavastu’dan çok da uzak olmayan Lumbini Koruluğu civarındaki Sakya kabilesinde dünyaya gelmişti. Asoka’nın imparatorluğunun çıkış noktası, Ganj Nehri’nin hemen güneyinde bulunan Magadha Krallığı olarak kabul ediliyor. Lakin sonradan, hükümranlığını çok daha geniş topraklara yaydı; imparatorluğunun sınırlarını Kabil ovasından Ganj Nehri’nin ağzına, Himalayalar’dan Vindhya dağlarının güneyine kadar genişletti.
6
Rhys Davids, Manual of Buddhism (1894), s. 103-104.
7
Bkz. Sir William Wilson Hunter, Life of Brian Houghton Hodgson (1896).
8
Sri Lanka yazıtlarını temel alan bazı topluluklar, Gautama’dan yaklaşık yüzyıl sonra hüküm sürmüş öncül bir Asoka daha olduğuna inanıyorlar. Burnouf’un anlatıları ise Nepal’de muhafaza edilen ve Sanskritçe
Скачать книгу
