Скачать книгу

мэндуи.

      – Гакал, гакал, поро, – гунивки энинин Амака. – Эр иктэвэ амҥаhинми, ҥиду-дэ этэнни кеивувра. Эр иктэ сома сэнэчи бивки, экэл-нюн сэнмирэ.

      – Эр дэктэндэнкэнмэв нян аямат дяякал, – буденэ, Оли гунивки. – Нуллакис тогово, эр-ты эмэдиҥэв синдулэ. Бэлэтнэдиҥэв. Экэл сэнмирэ, аямат нюриктэдуи лапкикал.

      – Эр-кэ, – Огилкандя гунэн, – иркидукки инҥактаканас будем, эрэ нимҥэдиҥэс – эр-ты би эмэдинҥэв. Ма, гакал, экэл сэнмирэ.

      – Кэ, бэйҥэл-гиркил, дэгил-гиркил! – гунэн – Умусликэн. – Бакалдыдиҥат-ку, этэп-ку, ҥи саран. Бэйҥэ-дэги иргиҥэтын биhим, этэм сунэвэ омҥоро окин-кат. Дэлэмичэн сачари укумнивэн умна, иhэвчэ биhим. Тэмбе-эhэткэнюн нэкунэчэн биhив. Багар, окин-мал, бакалдыдиҥат, – тыкэн гуннэ, омолгит дэлэмичэн сачари орондуи угивки, балдынадукин балдыри уhивэн гавки. Иларакан дэлэмичэн оронин пэриhинивки, мэҥумэ лэпурэлин – дэктэннэлин балдывкил, де дэгиллэ-вет!

      Угиели дэгдевкил. Таркан дэгдевкил, эркэн дэгдевкил. Юри юлтэн юдерилэн дэгиллэ, дулин буга чэчэмэлэн, ламбулдяр ламдулэ дэгиллэ. Горово, горово тыкэн дэгивкил. Гадук ичэhинэн Умусликэн – экун-ка килбэнэдевки. Килбэнэдеечивки, сомат килбэнэдеечивки. Эhан энуликлэн килбэнэдеечивки, Эhилэ Умусликэн hанҥувки сачариви:

      – Эней дэлэмичэн сачари Эҥни! Экун-ка делодут килбэнэдерэн? Эhалив энуликнэтын килбэнэдерэн. Экун тар?

      – Геван-этыркэн чорама-дюн килбэнэдерэн тар. Багдарин мэҥундук овча чорама-дюн, таргачин бивки дюн. Самиhикал эhалви, эткэн дагамадиҥат Геван-этыркэн дюван, – гунивки оронин. – Эткэн дуннэлэ негурдиҥав, аямат нэмэдуи тэгэтчэкэл, экэл тыктэ, – тыкэн гуннэ дэлэмичэн сачари дуннэлэ тэгэhинчэрэн, hалгардуи илиhинчаран. Ичэhинэн Умусликэҥит – мэҥундук овча чорамандя мэҥумэ куюргиду уркэлдевки. Мэҥумэ куюрги дявучадявки тар чорамандява. Тариҥин пэриденэ уркэлдевки.

      – Кэ‚ сэрувкэл этыркэнмэ, – гунивки сачариҥин. – Инэҥ адявки тариҥис. Сэрувдиҥэс этыркэнмэ, мэҥумэ чорами дюви нэктэгурдиҥэн, дуннэлэ тэвувкэндиҥэн, – гунэн дэлэмичэн сачари.

      – Он-ка сэрувдем? – Умусликэн hанҥувки. – Арай тар мэҥумэ куюргива нюрит навканикта, – тыкэн гуннэ, hуркэҥит нюрви гавки, бэркэндуи тулевки, тадук пэктырэнивки. Мэҥумэ куюрги дулимаван наран! Тариҥин гир-гир оран, чорама дю hавагинан, де пэрилдекоттэн-вет. Тадук чорама-дю уркэн ниврэн, чэлкэ нюриктэчи Геван-этыркэн уркэдуи ичэвуллэн. Уркэви никсэ, гунэн:

      – Ҥи тар минэвэ сэрувдерэн? Ҥи чорама-дював hаваhивканан?! Мэҥумэ чорама-дюв анҥаниду умнэкэннюн дуннэлэ тэгэвки, умнэкэннюн анҥаниду дуннэлэ нектэгуривки. Дуннэр Эни гунэрин минду, умун hуркэн-ку ‘гунэрин минду, умун hуркэн-куҥакан, бэйҥэ-дэги иргиҥэтын эмэҥэт миндулэ. Си-гу тар биhинни, Умусликэн?

      – Геван-этыркэн, би-ты эмэм. Дэлэмичэн сачари Эҥни мэн укумнитпи иргивча-карайча минэвэ. Нуҥан-ты эмурэн минэвэ элэ, аи-бэе турэнмэн алагудас минду. Нектэгуркэл чоррамандя-дюви, дуннэлэ тэгэвкэкэл, – гунэн омолгит.

      Нектэгурэн Геван-этыркэн чорама-дюви, дуннэлэ тэгэвкэчэн. Чорама дюла ирэ, сэhэргэстэ аямат. Тадук дэлэмичэн сачари Эҥни дюлави мучуhинан,

Скачать книгу