Скачать книгу

эмэрэ биhим. Долчаткал минэвэ. Биракан дяпкадун кадаркачан биhин. Тар кадаркачан hулидун умун дягдаткан биhин. Тар дягдатканду аи-эвэнки hутэкэнин эмкэдуи локучадяран. Горово локучадяран бидиҥэн, дэлби соҥонови соҥочо, дылганин сипчэ. Багар, си санни, ҥи тар куҥаканма карайдиҥан? Аи-эвэнки оронин тэкэнин биhинни, аи-бэевэ андагиматчаҥнанни, эчэ. Он некэдеп тар куҥаканма?

      – Тэдемэ, аи-эвэнки оронин тэкэнин биhим би. Би hутэлвэв эвэнкил оронтодявкил. Кэ, ичэнэгэт, эма куҥакан тар дягдатканду локучадяран. Ичэвкэкэл, иду тар дюр hалгалкан, коҥнорин дылилкан, эвуники эhалкан аи-бэе hутэкэнин эмкэдуи локучадяран, – тыкэн гуннэ дэлэмичэн сачари Энни: ичэнэрэн.

      Кэ, ҥэнэктын багар. Тэмбекэнты эдяран-канан? Тэмбекан тар эмкэвэ каравдявки. Куҥакан соҥовон долдыксал, бутунну сиги бэйҥэл эмэрэ. Эмэксэл, ичэксэл, гунмэчиливкил:

      – Аҥадякан-куҥакан, эчэ! Муланике. Сэмдиҥэн эчэ, – туксакиткан энинин гунивки. – Ҥи нуҥанман улидиҥэн? Туhактадаи-кэт, ҥэнэктэдэи-кэт эhин сатара. Мэнми улидэи, девгэи бакадаи эhин сара, букэкундиҥэн, бараксакакун!

      – Дюр hалгалкан, коҥнорин дылилкан, эвуники эhалкан энинэ ачин этэн иhэврэ, – Агилкан гунэн. – Дюр hалгалкан эчэ дыгин hалгалкан бэйҥэ бирэ, эдягин-дэ! Би-кэ эhим мулана бэе hутэвэн син мэн амҥаи этэн сатара иргидэй.

      – Эда тыкэн гунденни: дюр hалгалкан! – Тэмбекан эвки элэксийрэ. – Ичэкэл, дыгин hалгачи эчэ! Таҥкал аямат, дыгин hалгачи эчэ! Минэвэ сомат урэчэ, эчэ, – тыкуливки Тэмбе.

      Хутэкэн арай дюр ҥалэканми эмкэдук ювчэ, hалгакардии согинтудявки. Тар дюр ҥалэван ичэксэ, дюр hалганман ичэксэ, Тэмбекэн эhилэ дыгин hалгачи биhин, гунивки.

      – Дыгин, дыгин hалгачи! – мэккусивки Тэмбе Агилканнюн.

      – Моҥнон! – гунивки Агилкан. – Уhакан бинэ, hэгдыл гуннэвэтын эда эhинни долчатта? Дюр hалганин, дюр ҥалэн нуҥандун. Иhэвуксэ, тар-ты дюр ҥалэтпи вадиҥан синэвэ! Бэе ҥалэн бутуннувэ ситавки: бэрвэ-кэт дявучавки, бэйҥэвэ-кеивки. Эр-ты дюр ҥалэтпи, иhэвуксэ, бэркэнэи одиҥан, бэйҥэ дылван hогдиҥан! Бэеду дюр ҥалэн, дюр hалганин бивки. Эдягин-кат, би-кэ эhим мулана нуҥанман, – Агилкан гунивки.

      – Колборвотын сигдэ улидеҥнэнни, – Сигачан гунэн. – Тарит тар синэвэ бэе эвки аявра, тарит синэвэ бэе бэичивки. Минэвэ бэе эвки илэчэрэ, би бэенюн аят бидеҥнэм.

      – Би нян бэе hоктовон ҥэнэдеҥнэм эрэгэр, – Оли гунэн, – бултари бэе hолторонин минэвэ улидевки. Бэе ачин оракин, экун аян эмэдиҥэн?

      – Тар-ты, тар-ты!– гивчэр гуниллэ. – Мунду – геванҥапты ороктово дегдывкил, саҥа орокто аят иhэвдэн. Бэлэчивкил мунду бэел. Бэе ачин оракин, эру бивки.

      Тыкэн гунмэтчэнэл, адуладявкил баканава. Тар некэдерэктын, дэлэмичэн сачари Эҥни эмэрэн арай. Иендитпи эмэкэвэ илуhинэн, hуруврун. Укумнитпи укуврэн, бэеткэнмэ, тадук эмкучиллэн:

      Эйэгэн, эйэгэн! Акал hутэ!

      Эйэгэн, эйэген! Иhэвдекэл.

      Эйэгэн, эйэгэн! Куҥакан-hуркэн,

      Эйгэн, эйгэн, эвуники эhалкан,

      Эйэгэн, эйэгэн, ураҥкай hутэн!

      Эйэгэн, эйэген! аҥадякан-hутэ,

      Эйэгэн, эйэгэн, Тэмбе-баканан.

      Эйэгэн, эйэгэн, hэгды иhэвдиҥэс!

      Эйэгэг,

Скачать книгу