Скачать книгу

nog verbonde wees.

      Hy is met wilde golfslag skielik deur

      die dood van hierdie aarde losgeskeur

      en in koel waterwindsels toegewoel

      op verre strande eensaam uitgespoel,

      maar in die krampgreep van sy vingers was

      die laaste tart: groen, afgeskeurde gras.

      Absalom

      Vergeefs het vergesigte

      voor sy gevange hoof geblink,

      al het die muil nog lank

      gestaan en water drink.

      In na-doodnagte roer sy lippe

      roepend en verstar

      tussen hemel en die klippe,

      met sy denke in die takke

      van ’n afgestorwe wêreld

      nog verwar.

      Na die myninstorting

      Ons wat gedurig moes verdien,

      het nooit met kommerlose oë

      U daggeel lig gesien;

      ons moes soos sonnelose gras verkwyn

      in klamme skaduwees van die masjien.

      Met pletterende klippeval

      het U ons skielik afgesluit

      van kinders, tuine en die vyfuurfluit

      om rond te swerf deur U heelal.

      Maar ons kan klippe net vergruis,

      in hierdie vreemde glans van U

      is ons nie tuis.

      Gestorwene

      Wanhopig het hy óm en óm die donker streek

      wat oor die aardse heuwels en die stede vou,

      gesoek na openinge waar die son deur breek

      om die verlore mooie plekke te aanskou.

      Toe Tonjenani by die kiepersol haar kruik

      een middag borrelend deur die basbruin waters sleep

      en eenkant plaas, het hy haar oë kon gebruik

      om weer te sien: die papkuil in die donker streep

      groen biesies; hoe die son oranje poeier stuif

      oor doringkruine, en ’n ribbok uit die gras

      opstaan, lui rek en aan die middagluggie snuif,

      maar toe begin sy met ’n skurwe klip haar was.

      En deur ’n grysaard het hy weer die stad gesien

      met nat teerstrate waar ’n duisend skoene haas

      in alle rigtings na die slapende masjien

      nog voor die beuel om sewe-uur sy wit veer blaas;

      hoe swerms duiwe om die torings en die mark

      rondvlieg, ’n haag asaleas wat gloei, ’n strook

      laat mis op die rivier, ver bloekoms in die park

      en hoe skoorstene in die môreson weer rook.

      En so was hy die tiermot van die duisternis:

      die aarde het soos ’n geheime vlam hom uit

      oerwoude van die nag gelok, getrek met lis

      tot teen die harde mure en bedekte ruit.

      Nagskip langs Afrika

      Moes ek as rustige skipper vaar

      met opgelegde doel,

      het ek verby die ewenaar

      dit as ’n onreg aangevoel

      om só ’n andereen te bind;

      U kompas en U kaart verstoot,

      die swartvlag van my eie wil

      laat opskiet in die wind

      met die gevreesde tekens van die dood.

      Ons is geswore vriende, nie geboei

      aan kettings, maar die skipper is ons maat,

      ons buig die rûe na gesang en roei

      die skip na nuwe liefdes, nuwe haat;

      ons het die ander skepe Gods beroof

      van eie goud en reg; geen vrou kon lank

      ons hongerende hart verdoof

      met tenger arms om ons lyf gerank.

      Ons is geswore vriende, nie geboei

      aan kettings, maar die skipper is ons maat.

      In hierdie skriklike na-doodnag

      weet ek my trots was jeug, my wil was waan,

      U het my uitgeborste seil, my vlag

      gedruk tot waterborrels op ’n oseaan;

      en onder U wind en weerlig gly

      net stukke rots of ’n kaap verby.

      O God! verlos my van die teruggevaarde

      skip, van my bemanning en hul hunkering na die aarde.

      Ons is geswore vriende, nie geboei

      aan kettings, maar die skipper is ons maat;

      ons ruk in elke wind wat spring en groei

      die volle seile oop met groter haat . . .

      Skenk ons bevrediging van luste!

      Ons laveer ons moeg en toornig

      maar immer, immer wyk die kuste.

      Shaka

      LANGENI

      Langsaam het die lede van die kraal

      op Langeni haar verstoot soos Witfoloos

      ’n stukkie bas vanuit sy binnewaters

      kantwaarts spoel; en eensaam en verneder

      in ’n donker stroois moes Nandi lê,

      want buite huwelik en wet het sy

      en Senzangakona van die Zoeloe-stam

      mekaar geneem. Die verlore pit

      wat eenkant stoel, is sy, maar weeldrig

      met wilde hartstog en sku onder blare

      die klein kalbassie aan haar vasgerank.

      Die daad van ouers was ’n klip wat in

      stil waters val en hom voortdurend uit

      die stam met kring na kring van nyd verstoot:

      wanneer die vure by die beeskraal brand

      en seuns agter hul vaders soms ’n reep

      gebraaide vleis ontvang en luister

      na verhale van jagtogte en geveg,

      het elke kind waar Shaka stilletjies

      hom voeg, met luide stem gevra of dit

      sy vader is; en almal het geswyg

      tot hy van hulle sluip vol skaamte

      na die geknoopte gras waar hy die vlakvoël

      op haar nes bekruip en vang; so het hy

      die bessies en die bolle van die veld

      leer ken, die uintjies

Скачать книгу