Ⴕართული ლექსიკონი. Ⴒექსტის ადაპტაცია თანამედროვე მკითხველისათვის – Ⴇამაზ Ⴋჭედლიძე - Ⴌიკო Ⴙუბინაშვილი

Скачать книгу

ციხის დარაჯა, მეციხოვნენი (ნახე Ⴃარაჯასთან).

      Ⴂუშინ – წინა დღეს, გავლილს დღეს.

      Ⴂუშინს წინ – განვლილი დღის წინათ.

      Ⴂუშინდელი – გავლილის დღისა.

      Ⴂუჯარი – დიდი სიგელი ეკლესიათ შეწირულობისა (ნახე Ⴜერილთან).

      Ⴂუჯასტა – კუშტაბანი, კაბის საკილოვე.

      Ⴂჳან, გჳანი – და სხ. (ნახე Ⴂვიან, Ⴂვიანი).

      Ⴂჳრგჳნი – სამეფო თავსახურავი შარავანდედიანი. // თავი შენობათა მრგულად ან ოთხკუთხად, ვითა გუმბათი და მისთანანი.

      Ⴂჳრგჳნოსანი – გჳრგჳნის მქონებელი.

      Ⴂჳრგჳნოსან ყოფა – (გჳრგჳნოსან ვჰყოფ, ვიქმნები) გჳრგჳნის დადგმა, დაგჳრგჳნება, შემკობა გჳრგჳნითა.

      Ⴂძღარბი, ძღარბი, ზღარბი – ესე არს უდიდესი, რომლისა სიდიდე არს ვიდრე მტკაველადმდე, ხოლო პატარას ჰქვიან გძუძი, ბუძგი და ზღჳსას – ექინი.

      Ⴃ

      Ⴃ – ასოსა ამას ზედა ქარაგმიანნი ლექსნი არიან: დბ~ა – დიდება; დბ~ლი – დიდებული.

      Ⴀსასოსა ამას აქუს ერთი ზედდადებული ზმნათა, რომელია და. Ⴋაგალითად: დავალ, დამაქუს, დავსწერ და სხ. Ⴑა იშვიათ დაერთვის ესე სხუათა ზედდადებულთა, დამო, ვითარ დამოკიდება, დამოდინება და სხ.

      Ⴃ დაერთვის ბოლოდ სახელთა, ანუ მარტო, ანუ სხუათა თანდებულთა თანა და ჰნიშნავს მოძრავობასა. Ⴋაგალითად, წარვიდა მთად, ქალაქად, ცად მიმართ, აღვიდა Ⴈერუსალიმად, ვიდრე ნათესავადმდე; ცადმდე, ღრუბელთადმდე; ზღუადმდე, მდინარედმდე; სიღრმედ მიმართ ქუეყანად.

      Ⴀმგუარად დ დაესხმის სახელთა პირთასა და ჰნიშნავს მიღებასა წოდებისა ანუ ხარისხისასა. Ⴋაგალითად, ეკურთხა მეფედ, დიდგინა მთავრად, მსაჯულად; ხელდასხმულიქნა მღუდელად, შედგა ბერად და სხ.

      Ⴄსევე დაერთვის ბოლოდ ზედშესრულთა სახელთა და შესცულის მათ ზმნისზედად. Ⴅითა კეთილი – კეთილად, ბოროტი – ბოროტად, შავი – შავად, თეთრი – თეთრად. Ⴞოლო მდაბიურად ნაცულად დ ხმარობენ თ: კარგი – კარგათ, ავი – ავათ, სწორე – სწორეთ და სხ. (ნახე Ⴇ).

      Ⴃა – კავშირი შეერთებითი. Ⴋაგალითად:

Скачать книгу