Скачать книгу

id="n296">

296

wataha – tu: zbrojny oddział wolnych Kozaków. [przypis redakcyjny]

297

polanka – obóz kozacki. [przypis redakcyjny]

298

Niżowcy – wolni Kozacy z Niżu, tj. z Zaporoża. [przypis redakcyjny]

299

oczeret (ukr.) – trzcina; szuwary. [przypis redakcyjny]

300

kół – tj. kół młyńskich. [przypis redakcyjny]

301

Zadnieprze – Lewobrzeżna Ukraina, tereny na wschód od Dniepru, gdzie położone są np. Połtawa i Łubnie. [przypis redakcyjny]

302

rubież – pogranicze, peryferie. [przypis redakcyjny]

303

futor a. chutor – pojedyncze gospodarstwo, oddalone od wsi; przysiółek. [przypis redakcyjny]

304

słoboda – nowo powstała osada, której mieszkańcy zostali zwolnieni na kilkadziesiąt lat od opłat i zobowiązań feudalnych. [przypis redakcyjny]

305

tabun – stado koni. [przypis redakcyjny]

306

wczasy – tu: wygody, miejsce do odpoczynku. [przypis redakcyjny]

307

ruń – tu: roślinność, trawy. [przypis redakcyjny]

308

Czehryn a. Czehryń (ukr. Czyhyryn) – miasto na środkowej Ukrainie, położone nad jednym z dopływów środkowego Dniepru, jedna z najdalej wysuniętych twierdz Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

309

wołoski – z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

310

hospodar – tytuł władcy Wołoszczyzny, państwa położonego na terenie dzisiejszej płd. Rumunii, zależnego od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

311

Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]

312

karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]

313

Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]

314

panna respektowa – kobieta niezamężna, szlachcianka, pozostająca na utrzymaniu bogatych krewnych lub pracodawców. [przypis redakcyjny]

315

Wiśniowiecka, Gryzelda Konstancja z domu Zamoyska (1623–1672) – księżna, żona księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (1612–1651), matka przyszłego króla Polski, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]

316

fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) – damy dworu, stałe towarzystwo księżnej. [przypis redakcyjny]

317

bałamutka – kokietka, kobieta zalotna. [przypis redakcyjny]

318

jasyr (z tur.) – niewola. [przypis redakcyjny]

319

cor, cordis (łac.) – serce; tu B. lm corda: serca. [przypis redakcyjny]

320

chorągiew wołoska – oddział lekkiej jazdy, sprawdzającej się dobrze w pościgach i zwiadach; w chorągwiach tych służyli często żołnierze z Wołoszczyzny, ale także Polacy i Ukraińcy; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

321

samopał – prymitywna broń palna, używana przez Kozaków w XVI i XVII w. [przypis redakcyjny]

322

Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]

323

czwanić koniem – popisywać się jazdą konną, jechać brawurowo. [przypis redakcyjny]

324

inflancki – pochodzący z Inflant; Inflanty (hist.) – kraina położona na północ od Litwy, na terenie dzisiejszej Łotwy i Estonii, zamieszkana przez potomków plemion bałtyckich i ugrofińskich, o kulturze z silnymi wpływami niemieckimi i szwedzkimi. [przypis redakcyjny]

325

karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]

326

Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

327

klima (blp) – klimat; klima przednie – wspaniały klimat. [przypis redakcyjny]

328

bakaliów – dziś popr. forma D. lm: bakalii; bakalie – tu: owoce. [przypis redakcyjny]

329

nasz książę rodzi się z Mohilanki – matką Jeremiego Wiśniowieckiego (1612–1651) była Raina Mohylanka, córka hospodara wołoskiego, Jeremiego Mohyły. [przypis redakcyjny]

330

hospodar – tytuł władcy Wołoszczyzny, państwa położonego na terenie dzisiejszej płd. Rumunii, zależnego od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

331

Wiśniowiecki, Michał (zm. 1616) – książę, magnat kresowy, starosta owrucki, żonaty z córką hospodara wołoskiego, Jeremiego Mohyły, ojciec księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (1612–1651), zaangażowany w walki o tron wołoski; podobno zabiła go trucizna, podana w komunii świętej. [przypis redakcyjny]

332

Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

333

Siedmiogrodzianin – mieszkaniec Siedmiogrodu; Siedmiogród – księstwo położone na terenie dzisiejszej płn.-zach. Rumunii, zależne od Imperium Osmańskiego, zamieszkane przez Rumunów, Sasów (Niemców) i Wegrów; księciem siedmiogrodzkim był król Polski Stefan Batory (1533–1578). [przypis redakcyjny]

334

Czehryn a. Czehryń (ukr. Czyhyryn) – miasto na środkowej Ukrainie, położone nad jednym z dopływów środkowego Dniepru, jedna z najdalej wysuniętych twierdz Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

335

w cielę oprawioną – tj. w skórkę cielęcą. [przypis redakcyjny]

336

Wołoch – człowiek z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

337

jazda wołoska – żołnierze konni z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna

Скачать книгу