Надбярэзінцы - Фларыян Чарнышэвіч

Скачать книгу

ж на споведзь збіраліся. Косціка, Стаха, Лапаносага і іншых маладзейшых хлопцаў адправілі начаваць на гарышча.

      Стах перакусіў крыху і палез наверх, бо пасля ўтомнага, амаль дваццацігадзіннага падарожжа яго хіліла ў сон. Адразу за ім палез і Косцік.

      – Ведаеш што, Стах, – прашаптаў ён на вуха сябру, улёгшыся, – я так хачу тую харугву панесці, што не лезе ў рот ні хлеб, ні сыр, ні сала. Месца сабе не знаходжу. Як думаеш, дадуць ці не?

      – Дык табе ж Уладзь ужо сказаў, што харугвы выдаюць, калі выдаюць картачкі, – буркнуў Стах, засыпаючы.

      – А, вось як… А калі картачку не дадуць, то і харугву не?

      – Хораша папросіш – дадуць.

      – Дык ты, можа, падкажаш, як трэба прасіць?

      Адказам яму быў храп.

      Косцік ляжаў і марыў пра харугву да глыбокай ночы і з гэтай марай заснуў.

      Калі ж прачнуўся, па доме ўжо хадзілі. Праз шчыліны ў аканіцах прабіваліся сонечныя промні. Косцік агледзеўся, убачыў, што ўсе спяць, і з палёгкай падумаў: яшчэ не позна. Хвілінку паляжаў у задуменні і пачаў будзіць Стаха, які спаў як мёртвы. Тармасіў яго Косцік доўга, а калі ўрэшце раскатурхаў, то сказаў:

      – Ведаеш што, я так хачу харугву, што ахвярую касцёлу свае шкуркі.

      – Якія шкуркі?

      – Гарнастаевыя дзве шкуркі з чорнымі хвосцікамі. Я гэтых гарнастаяў мінулай зімой упаляваў падчас святочных вакацый. Габрэі мне паўтара рубля за штуку давалі, але я не прадаў. Аддам абедзве на касцёл. Нічога не пашкадую, каб даказаць, што я не горшы за Юзіка. Калі ён зноў харугву панясе, а мне не дадуць, гэты халернік зноў кпіць будзе і нос задзярэ – крукам не дастанеш.

      – Добра. А ты гэта лежачы вось тут прыдумаў?

      – Так, а што?

      – Можа, калі ля алтара прысягнуць, яно надзейней будзе.

      – Мабыць, так. Злазім тады і хадзем.

      За гадзіну яны сабраліся і выйшлі. Як і ўчора, надвор’е стаяла цудоўнае. Вуліцай крочылі адны палякі і адусюль сцякаліся да касцёла.

      На ходніках з абодвух бакоў касцельнай брамы пасталі доўгія рады гандляроў ладанкамі і медальёнамі з Мінска і Вільні. Міма іх, на вуліцы і на шырокім пляцы, снавалі, як мурашкі, людзі. Знаёмцы і сваякі сустракаліся пасля расстання даўжынёю ў год, віталіся, балбаталі, разам радаваліся здароўю, пагодзе, шэсцю. Пад сценамі касцёла ксяндзы прымалі споведзь – дванаццаць спавядальняў стала па абодвух баках, і ля кожнай – натоўп грэшнікаў.

      Хлопцы рушылі проста да касцёла. Адзін з прыезджых ксяндзоў адпраўляў імшу. Нягледзячы на ранні час, Стах з Косцікам ледзьве прабіліся ў прытвор, да кратаванай загароды. Памаліліся, Косцік прысягнуў ахвяраваць свае шкуркі, пасля чаго паспешліва выйшлі.

      Даведаўшыся ад людзей што картачкі на шэсце будуць выдаваць на ганку плябаніі, абодва скіраваліся туды.

      А там семінарыст акурат гэтым і займаўся. Мужчын пры ганку сабралася ўжо ладна, чарга стаяла хаты на тры. Хлопцы прабегліся па ёй вачыма і знайшлі колькі сваіх са Смалярні, але Юзіка не было.

      Косцік стаў у хвасце, Стах

Скачать книгу