ТОП просматриваемых книг сайта:
Кыргыс толоонугар көрсүһүү. Данил Макеев
Читать онлайн.Название Кыргыс толоонугар көрсүһүү
Год выпуска 0
isbn 978-5-7696-6639-1
Автор произведения Данил Макеев
Издательство Айар
… Уонча хонугунан Мэхээчэ аччыктаан, ыран-дьүдэйэн, эбиитин ханнык эрэ урдустар быһыта сынньан баран, били, маа бэйэлээх саппыкытын устан ыланнар атах сыгынньах хаалла, сирэйэ-хараҕа көҕөрөн адьас умнаһыт оҕонньор курдук буолла. Бэйэтэ да кырата-харата бэрт буолан, сэриигэ ыҥырыллан баран иһэн быстан хаалбыт киһи диэбэккэ, бүрээт умнаһыт оҕонньоро сылдьар дии саныыллар быһыылаах.
Тимир суол вокзалыгар кэлии-барыы түүнүн эрэ кыратык аҕырымныы түһэр. Арҕааттан сотору-сотору бааһырбыттары аҕалаллар, араас тэриллэри, станоктары тиэммит поезтар кэлитэлииллэр. Түүннэри-күннэри сэриигэ баран иһээччилэри тиэммит эшелоннар кэлэн ааһыталыыллар. Ол тухары Мэхээчэ биир да саха киһитин көрсүбэтэ, кыһалҕатын быһаартарбата, кимниин да айах атан кэпсэппэтэ. Хоргуйан өлбөт туһуттан наар аан таһыгар ытыһын тоһуйан баран олорор. Кэлэр-барар дьоҥҥо ас-таҥас сыыһын атыылыыр эмээхситтэр сороҕор аһынан ытыһыгар килиэп хоруоскатын, хахтары буспут хортуосканы ууран ааһаллар. Хантан эрэ балачча обургу кэнсиэрбэ бааҥкатын булан айанньыттар оргуйбут уу ылар кырааннарыттан сылбархай ууну сүүрдэн айаҕын сиэтэ-сиэтэ сыпсырыйар. Итинник муҥнана сырыттаҕына, халлаан тымныйан, кыһын кэлэн иһэр сибикитэ биллэн барда. Атахтара дэлби тоҥор буоланнар, куул сэмнэҕин булан эринэн баран, сөллө сылдьыбатыннар диэн бэрбээкэйинэн боробулуоханан бобо тардынна. Кэлин вокзал тулатынан чээччэйэн чугас эргиннээҕи үүтү-хайаҕаһы биэс тарбаҕын курдук биллэ. Адьас кими да чугаһаппат, саалаах харабыллар турар, хатыылаах боробулуоханан эргитиллибит сирдэр кытары бааллар.
Ити сылдьан уорары сатыыра эбитэ буоллар, саатар киһилии атах таҥастаныа эбитэ буолуо да, Мэхээчэ уорарын тарбаҕын быстар кэриэтэ саныыр. Хата, биир күн итии уу сүүрэр турбалар тардыллыбыт сирдэригэр кини курдук кыра киһи киирэн холкутук сытыан сөптөөх хаххатын булан ылла. Бэрт бүччүм, сылаас сири таба хааман, аны онно тиийэн хонор. Айаҕын ата сылдьар сүрдээх улахан алдьаммыт бачыыҥканы булан, боробулуоханан үүйэн син атах таҥастаммыт кэриэтэ буолла. Ити курдук күнтэн күн ааһан истэ. Мэхээчэ сууммакка-тарааммакка, аанньа аһаабакка ийэлээх аҕата да билбэт киһилэригэр, илдьирийбит таҥастаах умнаһыкка кубулуйан хаалла. Аны киниэхэ төрүт да кыһамматтарын билэн, байыаннайдартан куттаммат. Ардыгар аччыктаан мэйиитэ эргийэн туймаарталаан ылар. Дойдутун, дьонун ахтара даҕаны сүрдээх, ол эрээри аны кинини онно туох илдьэн быраҕыай? Хаһан эрэ бу дойдуга, ити турбалар быыстарыгар өлөрүм буолуо дии саныыр. Сороҕор түһээн дойдутун көрөр. Тоҕо эрэ наар сайын үгэнигэр тиийэ сылдьар, сибэкки арааһын быыһыгар турар уонна хайаан да үрүмэччилэр тэлээриҥнэһэллэрин көрөр. Уһуктан кэлэн, төрүт атын сиргэ сытарыттан хомойон ытаан муҥнанар. Ытаан-ытаан баран, хоргуйан өлбөт туһуттан эмиэ умналыыр сиригэр тиийэн олороохтуур.
Өрүү