Скачать книгу

olish mumkin. Bu ikki shrift odatda matnda ajratish uchun emas, balki, to‘plamlar uchun raqamlar va jadvallar va boshqalarga ishlatiladi.

      Bu yerda, barcha umumiy shrift kommutatsiya buyruqlar uchun qo‘llaniladi. Shuningdek, \textup buyrug‘i ham mavjud bo‘lib, uning argumentini to‘g‘ri shriftda (slanted yoki kursiv matn ichida) tiplaydi; ko‘pincha tinish belgilarini (qavs va h.k. yozish uchun ishlatiladi.) to‘g‘ri shriftda ishlatiladi.

      Misol :

      \documentclass {article}

      \usepackage [T2A] {fontenc}

      \usepackage [russian] {babel}

      \begin {document}

      \textit {Функция билан $f (x) $

      \textup {(} функция киймати

      $f$ нуктада $x$\textup {)}

      Тўғри қавларни қўллаш яхшироқ

      (курсивларни эмас)}.

      \end {document}

      Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:

      O«lchamini o‘zgartirish buyruqlari (printer «o‘lchami» deyiladi) jadvalda ko‘rsatilgan. Bu buyruq (argumentlarsiz) shrift o‘lchamini o‘zgartirmoqchi bo‘lgan joyga joylashtiriladi va o‘lcham yana o‘zgartirilguncha yoki guruh tugaguncha amal qiladi.

      Misol:

      \documentclass {article}

      \usepackage [T2A] {fontenc}

      \usepackage [russian] {babel}

      \begin {document}

      Олдиндан Эйнштейн томонидан киритилган.

      \LARGE математик ифода

      \end {document}

      Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:

      E’tibor qarating: \LARGE buyrug’i o‘zidan keyingi matnga ta’sir ko‘rsatadi. U shrift o‘lchamini karrali ortiradi.

      \large, \small va shunga o‘xshash buyruqlar bilan belgilangan shriftlarning haqiqiy hajmi hujjat sinfi va sinf variantlariga bog‘liq. Asosiy shrift o‘lchami 12 bo‘lgan standart sinflarda \huge va \Huge buyruqlar bir xil o‘lchamni (hajmi 25) o‘rnatadi.

      Eslatib o‘tamiz, matn shrifti o‘lchamini o‘zgartirish buyruqlari formulalardagi harflar o‘lchamini ham o‘zgartiradi. Umumiy xatoga yo‘l qo‘ymasangiz, qatorlar orasidagi vertikal masofa ham o‘zgaradi. Agar tahrirlangan shrift hajmi butun xat yozgan bo‘lsa (masalan, \small yoki {\footnotesize), keyin Tex bo‘sh chiziq ko‘radi, bu shriftga normal o‘tish kerak emas, aks holda yo‘l oralig‘i noto‘g‘ri bo‘ladi. Misol:

      \usepackage [T2A] {fontenc}

      \usepackage [russian] {babel}

      \begin {document}

      {\footnotesize Биз группани беркитамиз

      ва одатий шрифтга қайтамиз, фақат абзац тугаши,

      бўш қатордан кейин.}

      Мана одатий шрифт

      \end {document}

      Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:

      E’tibor qarating: buyruq gruppaga ta’sir ko‘rsatadi. Shrift o‘lchamalari so‘zlar orasi kichiklashgan, proporsional kichrayadi.

      Misol:

      \documentclass {article}

      \usepackage [T2A] {fontenc}

      \usepackage [russian] {babel}

      \begin {document}

      {\footnotesize

      Бу ерда биз, одатий шрифтга вақти етмасдан

      ўтамиз, ва сатрлар орасидаги интерваллар

      ортиқча катта.}

      Мана одатий ўлчамдаги шрифт.

      \end {document}

      Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:

      Qizig‘i shundaki, bu ta’sir qayerdan kelib chiqqanini tushuntiramiz. Satrlar orasidagi masofa paragraf qayta ishlangandan keyingina hisoblanadi. Shuning uchun, TЕX \small buyrug‘ini kuzating va \small buyrug‘ining harakati tugaganida «paragrafni tuzish» buyrug‘ini (masalan, bo‘sh satr) ko‘rgan bo‘lsa, unda bir xil masofalar kichik shriftda yozilgan chiziqlar orasida normal o‘lchamdagi shriftda yozilgan chiziqlar orasida o‘rnatiladi.

      Nazorat savollari

      1. \textit qanday shriftni beradi?

      2. \textsl qanday shriftni beradi?

      3. \textbf qanday shriftni beradi?

      4. \texttt qanday shriftni beradi?

      5. \emph {menshe} buyrug’i vazifasi nimada?

      Topshiriqlar

      1. Ixtiyoriy 6 qatordan iborat matnni xar uchinchi so’zini boshqa boshqa shriflarda chop etshni tashkil etuvchi hujjatni tashkil eting.

      2. Kiritilgan matnda ikkita abzas tashkil eting.

      3. Kiritilgan matnda ixtiyoriy uchta so’zni eng katta shrifda, yana boshqa uchta so’zni eng kichik o’lchamli shrifda chop etishni tashkil etuvchi hujjatni tuzing.

      4. Tashkil etilgan abzaslarni chetlanishlarini turlicha bo’lishini tashkil eting.

      4.4.Tekislashsiz va yangi qatorga o‘tkazishsiz abzaslar

      TЕX-ni matnni to‘g‘ri moslashtirishga harakat qilmaydigan va (deyarli hech qachon) defis qilmaydigan rejimga qo‘yishingiz mumkin. Buning uchun \raggedright buyrug‘idan foydalaning. U preambulada ham, hujjatning ichida ham berilishi mumkin; har qanday holatda ham xatboshiga ta’sir qilishi uchun matn xatboshi tugaydigan bo‘sh satrni o‘qishidan oldin uning ta’siri to‘xtamasligi zarur (\sloppy buyrug’i yuqorida ko‘rilgan). Misol:

      \documentclass [12pt] {article}

      \usepackage [T2A] {fontenc}

      \usepackage [russian] {babel}

      \begin {document}

      Бу абзацни биз ташкил этдик

      текстлашсиз ва кўчириқсиз.

      Бўлиши мумкин, кўриниши чиройли эмас,

      Лекин тўлиб кетмаган.

      {\raggedright}

      \end {document}

      Kompanovka

Скачать книгу