LITMIR.BIZ

Скачать книгу

sê Dawie: “Ek gaan weer probeer.”

      Die seuns kyk fronsend na die donkie wat nou weer kalm staan asof niks gebeur het nie. Trompie, Rooie en Blikkies dink ook Dawie moet weer probeer. Dit is nou ’n saak van eer.

      En toe maak Trompie die voorstel – die voorstel wat sulke rampspoedige gevolge sou hê.

      “Ek sê jou wat, Dawie. Dié keer maak ons jou met die tou aan die donkie vas. Dan sal hy jou nooit kan afgooi nie!”

      Blikkies en Rooie dink dis ’n skitterende voorstel. Dawie lyk maar skepties.

      Rooie gaan haal die tou. Dawie kyk bekommerd hoe die seuns daarmee na die donkie toe stap.

      “Kom, Dawie,” sê Trompie opgewonde. “Jy moet vinnig opspring as ons hom het.”

      Die seuns hou die dier vas. Dawie spring op. Die donkie staan gedwee. Hy is glad nie meer nukkerig nie.

      Dawie word stewig op Ou Langoor se rug vasgemaak. Sy maats draai die tou om en om sy bene, lyf en arms en om en om die donkie se maag en selfs nek ook. Dawie se hande is los, maar die knoop is onder die dier se maag. Die seuns kan geen rede sien hoekom hy homself sal wil losmaak nie. Hulle het ook seker gemaak hy kan homself glad nie loswikkel nie. Dawie is, soos Trompie sê, “properlies” vas.

      Trompie, Rooie en Blikkies staan ’n paar tree weg. Die donkie moet nou met sy nukke begin en skop om Dawie te probeer afgooi. Maar hy stel nie daarin belang nie; hy wei net gedwee verder. Dawie sit op sy rug, só stewig vasgemaak dat hy homself nie eens kan loswikkel nie. As hy wil afklim, sal iemand hom moet help.

      Dawie se drie maats kyk vies na die donkie.

      “Kry ’n lat, Rooie,” sê Trompie. “Piets hom bietjie.”

      Rooie maak so – en toe begin die gemors. Ou Langoor skop woes sy agterpote in die lug in. Hy maak sy rug eintlik ’n boog soos hy bokspring om Dawie af te kry.

      “Ry hom!” skree Trompie.

      Dawie ry die dier. Daar is niks anders wat hy kan doen nie.

      Skielik hou die donkie op rondspring. Hy staan en bewe. Dan bulk hy en hardloop op dolle vaart weg!

      Trompie-hulle lê oop agter die donkie aan. Dawie skud só dat hy voel of hy niks binnegoed meer het nie. Hy val egter nie af nie. Sy maats het hom te deeglik vasgebind.

      “Vang die ding!” skree Trompie. Maar die dooierige “ding” is nou gans te vinnig vir hulle.

      Die donkie pyl reguit op ’n boom af. Daar is ’n dik tak wat laag hang en Dawie vol in die gesig gaan tref. Trompie skree hees: “Koes, Dawie!”

      Dawie koes net betyds. Die tak suis bo hom verby.

      Die seuns skree so hard soos hulle probeer om die donkie te stop dat die dier nou nóg vinniger hardloop om van hulle af weg te kom.

      “Ons is in groot gemors,” sê Trompie vir die blasende Blikkies en Rooie langs hom toe hy sien ou Langoor kies koers na die grootpad – die grootpad wat reguit dorp toe gaan en die hoofstraat word!

      ’n Paar minute later nael die donkie in Kwaggaberg se hoofstraat af. Die drie seuns – hulle het nog steeds net broeke aan – kom gillend agterna: “Vang hom! Stop hom! Help vir Dawie!”

      Elke paar sekondes kom Dawie se skril stemmetjie ook: “Help! Help!”

      Mense op die sypaadjie gaap die petalje oopmond aan: die seun op die verwilderde donkie en die drie gillende barbare kort op hul hakke. Toe hulle besef die seun is aan die donkie vasgemaak, probeer ’n paar mans egter help. Ou Langoor is nou nog méér verbouereerd. Hy vleg soos ’n Springbokvleuel tussen hulle deur en ontwyk al die uitgestrekte hande.

      Uit winkels en kantore stroom mense om te help. Daar is egter ’n hele klompie wat net staan lag en die snaakse spulletjie hier in die hoofstraat geniet.

      Dawie se ma kom net mooi toe by haar man se kantoor uit. Hulle twee het so pas besluit om hul seun liewers wel die eerste kwartaal by Trompie-hulle te laat bly as in die koshuis.

      Mevrou Theron sien die seun op die donkie. Dit gaan so vinnig dat sy hom nie herken nie. Sy hoor die geskree: “Help! Help! My binnegoed …”

      Maar dis mos Dawie se stem! Die donkie swenk na links. Sy sien Dawie se bleek gesig.

      “My seun …” sê sy en val flou neer.

      Twee mans laaf die arme ma op die sypaadjie. Ander jaag agter die donkie aan en daar heers chaos in die hoofstraat. Die dorp se polisiemag – ’n sersant en twee konstabels – is nou ook by, maar dit help nie veel nie. Die sersant is te lomp en stadig om iets noemenswaardigs uit te rig, die een jong konstabel sukkel om deur die kordon gillende, histeriese vrouens te kom en die ander een sukkel om hulle uit ou Langoor se pad te hou.

      Die donkie hardloop by ’n werf agter die garage in. Daar is nie ’n uitgang nie.

      “Nou het ons jou!” skree Trompie.

      Die dier is in ’n hoek vasgekeer. Almal gryp na hom. Hy skop-skop sy agterpote in die lug en almal retireer vinnig. Dawie hang nou amper onder die donkie se maag soos hy afgeskud het. Hy roep flou en skaars hoorbaar: “Help! … Help!”

      Die gereg is nou voltallig en die sersant tree tussenbeide. Hy tel tot by drie. Op die derde telling spring hy en die konstabels vasberade vorentoe en kry die donkie om die nek beet. Hierdie vasberade optrede van die Suid-Afrikaanse Polisie sou indrukwekkend gewees het as Ou Langoor nog wild en gevaarlik geskop het, maar hy het intussen besluit dat hy nou vir almal gewys het wat daar in hom steek wanneer hy moeilik word. Hy is nou moeg vir hierdie affêre. Hy staan mak en gedwee en laat die polisie se bespringing ietwat belaglik lyk.

      Die gevaar is verby en almal help om Dawie los te maak. Hy is asvaal.

      “Al my binnegoed het uitgeskud,” kla hy.

      Sy ma het intussen, danksy ’n emmer water wat oor haar uitgegooi is, haar bewussyn herwin. Sy sit by Dawie. Hy lê met sy kop op haar skoot.

      “Eina au,” mompel Dawie. “My lyf is seer …”

      Die omstanders kry mevrou Theron en haar seun jammer. Almal kyk kwaai na Trompie en Rooie en Blikkies waar hulle verslae eenkant staan.

      “Dit lyk nie of ons baie gewild is hier nie,” brom Trompie. “Kom ons verdamp.”

      Hulle wil hulle net uit die voete maak toe die sersant bulder: “Haai, waar dink julle gaan julle heen?”

      “Ons gaan net ons klere haal, oom,” sê Trompie skrikkerig.

      “Wat het julle aangevang?” wil die sersant weet en hy haal ’n sakboekie en pen uit sy sak.

      Trompie verduidelik vinnig dat hulle niks verkeerds gedoen nie. Dawie was heeltemal gewillig dat hulle hom op die donkie moet vasmaak.

      Dawie sit nou regop en beaam alles wat Trompie sê.

      “Dis nie hulle skuld nie, Ma. Hulle het niks gedoen nie …”

      “Ek is nou van een ding oortuig,” sê mevrou Theron beslis. “Jy gaan nie by daardie barbaar bly nie. Jy gaan koshuis toe!”

      Ná ’n dreigement dat hulle lewendig afgeslag gaan word as hulle ooit weer sulke moleste aanvang, gee die sersant die drie verskrikte seuns toestemming om te gaan. Hy sit sy sakboekie en pen weg. Hy gaan nie ’n klag teen Trompie, Rooie en Blikkies aanhangig maak nie.

      Die drie seuns maak vinnig spore – en ou Langoor ook! Dit lyk asof hy van hulle hou – of miskien is hulle die enigste bekende gesigte tussen al hierdie vreemde mense. Die dier stap gedwee agter die seuns aan.

      By die dam trek Trompie-hulle vinnig aan. Die donkie begin weer rustig wei.

      “Ek’s skrikkerig om Dawie se klere vir hom te vat,” sê Trompie. “Doen jy dit, Rooie.”

      “Orraait,”

Скачать книгу