Скачать книгу

оқарган

      кўзлари Маҳмудга боқса-да, гўё ҳеч нарсани кўр-

      масди.

      –Худо ҳақи, бу Салотин мени ўлдиради… Худди

      итдай қопади мени, – деди у.

      Салотин йиғлагудек бўлди:

      – Вой, ҳой ада, дардингизни олай, мен ахир сизга

      нима қилдим?

      Маҳмуд Салотинга қараб, жим бўл, ахмоқлик қилма, кекса киши билан баҳслашмайдилар, деган

      маънода кўз қисди.

      – Зулфиқор ота, – деди Маҳмуд, – сен ҳеч нарсадан

      безовта бўлма. Юрагингга қойил, худди мотордай

      ишлаб турибди, Иссиқ жоннинг иситмаси бўлади-да, ахир!..

      – Йўқ болам, Сарича ўғли Муҳаммад изимдан туш-

      ди.

      – У ким бўлди? – ташвишланиб сўради Маҳмуд.

      – Пайконлининг урядниги.

      Бу сафар Салотин шундай бақириб бердики, Маҳ-

      муднинг қулоқлари жаранглаб кетди.

      – Вой жаҳаннамда куйиб кул бўлгур! Вой қора

      тупроқда ияклари ириб-чириб кетгур! Падарига минг лаънат ўшанинг, буни жинни қилиб қўйди у!

      Маҳмуд ғалати бўлиб кетди, аниқроғи, Салотин-

      нинг гапларидан ҳеч нарса тушунмади, қўрқувга

      тушди, гўё бу гапларни каравот қуйисига суяниб,

      отасига ғазаб билан боқаётган Салотин эмас, бош-

      қа биров айтгандек туюлди унга. Чунки, Маҳмуд-

      нинг назарида, одамларнинг бу оҳангда гапириши

      мумкин эмас эди. Урядник ким бўлди экан? Маҳ-

      муд ўгирилиб, боядан бери ит каби ғужанак бўлиб

      эшик олдида ўтирган Темир тоторга нажот тила-

      гандек илтижоли боқди. Боши осилиб қолган Те-

      мир мудрар, ҳозир дунёни сув босса, унинг тўпи-

      ғига чиқмас эди. Мошу ҳам ҳовлидаги ишини би-

      тириб, юқорига чиққан, бир бурчакда ўтириб олиб,

      чойшаб билан оёқларини артарди. Маҳмуд чамадо-

      нини очиб, ичидан ялтироқ қути олди, ампулалар-

      дан бирини синдириб, шприцга дори тортди, сўнг

      уни ёруққа тутиб, аста-секин ҳавосини чиқарди.

      – Салотин, – деди у, – ҳадеб вайсайверма. Кел, мен-

      га ёрдам қил.

      Зулфиқор ота:

      – Нима уряпсан, дардингни олай? – деб сўради.

      – Кардиаминус жартес!

      – Яхши дорими ўзи, бизникими ёки четники? –

      деди Салотин маҳмуддан сўради. Кейинги беш-оллти йил ичида Салотни ҳам отасининг касалига, ҳам ўз дардига (унинг оёқлари шишар, тез-тез нафаси сиқарди) фақат четнинг дорисини даво деб биларди. Зиғирдай бош оғриқ дорисини кўрганда ҳам дарҳол қаерники эканлигини суриштирарди.

      Зулфиқор ота пихиллаб, ориқ томоғидаги лиқилдоғи ўйнаб кула бошлади. Чунки у ҳам, Маҳмуд каби, “жартес” нинг маъносини биларди, бу сўз армани тилида “йиқилди”, “ўлди” деган маънони билдирарди.

      –Дардингни олай, – деди Зулфиқор ота ўзини тия олмай, – ўша жартесингдан биттасини Салотингаям ур! Ҳо-ҳо-ҳо… ҳи-ҳи…

      Маҳмуд Зулфиқор отанинг бу ҳазилига тушуниб, қаҳ-қаҳ урди. Салотин таажжуб билан гоҳ отасига, гоҳ Маҳмудга қаради, елкаларини қисганича ўгирилиб ўғли Мошуга боқди. Мошу ҳам гап нима ҳақида кетаётганини тушуниб, жилмайиб турарди, онаси ўзига қараганини кўриб,

Скачать книгу