LITMIR.BIZ

Скачать книгу

sien, want omdat hulle nie sukke goed gewoond issie.

      Onse mense van Vlaktevlei issie mense wat hoog lewe nie. Ons leef vannie see en vannie soutpanne. Die meent met die kerk ennie skool kan jy maar sê issie hart van onse mense. Dis einste ons meeting plek as ons jolyt hou orie groot dae, of as ons trou of as ons ingespit word.

      Daai Sondagoggend wassie kerk vol. Gerald se vrou, Jamaina, het soes altyd langs my innie derde bank van voor gesit. Daar was ’n wyl oor haar hoed. Dit het oor haar twee oge gehang en ek het gewonner of sy ooit innie liedereboek gelees kon kry. Haar sent was soos ’n wierookwalm innie bank. Die seuns, Douglas, wat ons Dagghie noem, en Denver, het regs van haar gesit. Op twaalf en dertien is hulle al mooi opgeskote. Maar al is hulle pastorieknape, is hulle nie maklik nie. Daar is baie dae wat ek die plat hand wil inlê, maar Jamaina is baie opgemaak met die nuwe woord wat skielik mode innie skole geword het:“human rights”. Mens mag hulle nie meer slaan nie, sê sy. Jy mag net praat. Praat help wragtag ook net mooi niks nie. ’n Klong wat reggefoeter word, wiet waar liefde vedaan kom, het my oorle’ pa altyd gesê.

      Jamaina het nog nooit regtig ’n Vlaktevleier geword in allie jare wat hulle hier is nie. Sy verlang terug Kaap toe, Athlone toe, na Gerald se heel eerste gemeente toe. Sy is een wat hou van aantrek en van mooi goed en van winkels. Jy sien haar nie innie kerk sonner ’n hoed oppie. Ek dink al wat haar eintlik op Vlaktevlei hou, is die skool. Sy is die prinsipaal, altyd streng, maar regverdig. Sy is nooit bang om haar sê te sê nie. Selfs Gerald is pertykeer op sy hoede vir haar tong, wat so skerp soes ’n blyd kan wies.

      Gerald Killian sweet onder sy swart toga. “Die Woord spreek vanoggend tot ons uit Jesaja ag-en-vyftig vers elf. Bladsy sewe sewe sewe van die Ou Testament.” Bybelblaaie begin ritsel.

      Gerald kyk na sy gesin in die derde bank. Hy voel Jamaina se oë op hom. Sy weet wat gaan kom. Hulle het sedert die Woensdag ure lank agter toe deure gepraat. Hy kyk na sy seuns, Dagghie en Denver, wat nog nie weet nie. En na sy pa. Jamaina wou nie hê dat hy ’n woord voor sy pa rep nie. “Hy sal dit dadelik vir oom Koster vertel. As Koster weet, weet almal,” het sy gesê.

      Nou voel Gerald skuldig. Sy pa sit daar so fier in sy kerkpak, die dun grys hare netjies gekam, ’n reguit blik in die oë, met beaarde hande oor die oop Bybel. Gerald se hart klop in sy keel. Hy neem ’n sluk water en sit die glas neer. Druppels spat oor die rand.

      “Broers en susters, ek wens u mee te deel dat ek ’n beroep ontvang het vanuit die gemeente Sonop in Atlantis. Ek vra dat u voorbidding vir hierdie saak doen, aangesien ek binnekort my voorneme moet bevestig.”

      Die mense begin ontsteld fluister. Die gefluister word al hoe harder.

      Gerald kyk oor hulle heen. Oor elke bank. Oor Koster Kaaiman, sy pa se ou boesemvriend. Oor die skoolpersoneel: Vos Philander, Ghaaitjie Willemse, Annie Heraud, Trudie Muggels en die blonde Gretel Grossman, wie se plek Sondae nooit leeg in die agterste bank is nie. Dan kyk hy na sy pa wat verwese na hom staar en dan sy kop stadig laat sak, met hande wat liggies oor Jesaja ag-en-vyftig bewe.

      Ná die diens kry die mense nie dadelik koers huis toe nie. Hulle staan in groepies op die meent rond en praat. Hulle bespiegel. Party skud hand met Gerald en maak beloftes van voorbidding. Jamaina bly deurentyd aan haar man se sy. Sy beweeg saam met hom deur die groepe mense. Haar oë glimlag selfvoldaan onder die kantsluier van haar hoed.

      Koster sluit hom by oom Kêppies aan wat eenkant staan. “Het jy iets gewis, Broe?” wil hy ontsteld weet.

      Oom Kêppies skud sy kop. “Nie ’n dooie woord nie, Koster. Hulle het my niks gesê nie.”

      “Jamaina sal nie op haar laat wag nie. Sy sal vir Gerald aanhits om te gaan,” sê Koster met oë wat vir Jamaina volg waar sy saam met Gerald tussen die mense beweeg.

      “Tja,” sug oom Kêppies diep.

      “Kyk daar. Sy lyk soos ’n kat wat aan die spin gegaan het.” En dan rus sy oë bekommerd op sy ou vriend: “Wat gaan van jou word, Broe? Sal jy saamgaan?”

      “Hoe praat jy dan nou, Koster? Jy wiet mos ek hoort waar ek hoort.”

      Wanneer Jamaina Killian haar hoed in die kamer afhaal, kyk sy tevrede na haar beeld in die spieël. Haar lenige liggaam is ferm, dog volrond. Sy vou haar hande vlugtig oor haar borste. Die rusplek van Gerald se hande, glimlag sy vir haarself. Haar oë blink. Sy lyk beter as wat sy in jare gelyk het. Die lewe is besig om vir my in lieflike meetsnoere te val, dink sy. Atlantis! ’n Nuwe lewe. ’n Nuwe begin. Daar sal sy vir Gerald die vrou wees wat hy nog altyd wou hê. Op Vlaktevlei kon sy nooit werklik tot haar reg kom nie. Die opstand teen die kleindorpse bestaan het haar liggaam en gees meer as een dag uitgeput tot op die punt van depressie. Al wat haar nog op ’n manier aan die gang gehou het, was die skool. Nou sal die Departement seker vir Vos Philander in haar plek aanstel. Die blerrie Vos met sy gladde bek. Watse soort skoolhoof sal hy wees? Maar wat maak dit tog saak? Sy sal nie hier wees om te sien hoe hy die skool tot in die afgrond bestuur met sy slimpraatjies oor politiek nie.

      Sy gaan kombuis toe en bind ’n voorskoot om haar lyf. Soos altyd op ’n Sondag het sy reeds voor kerk gesorg dat die aartappels geskil is en die hoenderstukke ontvries. Sy haal die oondskottel uit en begin om die sous vir die hoender te maak.

      Die seuns storm by die oop agterdeur in. Denver pluk die yskas oop.

      “Is hier nie Coke nie, Ma?”

      “Daar is rooi aanmaakkoeldrank in die kas. Van nou af spaar ons elke sent. Julle sal nuwe skoolklere moet kry, onthou.”

      “Hoe lyk die huis, Ma?” wil Dagghie weet. “Gaan ons aparte kamers hê?”

      “Dis glo ’n vierslaapkamerhuis, twee badkamers en ’n studeerkamer vir Dadda.”

      “Jisso!”

      “Die trekkery gaan ’n groot klomp geld kos. Dis nuwe gordyne, dis baie dinge.”

      “Is dit ’n groot skool, Ma?”

      “Dis ’n baie goeie skool. Ons sal nog self gaan kyk.” En eers dan sien sy haar skoonpa wat doodstil in sy stoel in die hoekie sit. Sy kyk skuldig na hom. “Pa het nog nie ’n woord gesê nie. Pa sal mos kan saamgaan. Ek bedoel …”

      Oom Kêppies vryf oor sy kop. “Ek wietie, Jamaina.” En dan sak sy oë weer op die ou, verweerde geel boek in sy skoot. As hy eers aan Strome in die Dorsland begin vasklou, is hy in ’n stryd, weet sy.

      Sy bedek die hoenderstukke met foelie en steek die skottel in die oond. “Wel, natuurlik gaan Pa saam,” sê sy onnodig hard.

      Toe praat Gerald van die gangdeur af. “Die ganery is nie ’n uitgemaakte saak nie, Jamie.”

      Jamaina verstyf. “Wat bedoel jy? Ons kan nie ons lewe lank op Vlaktevlei bly nie! Jy’t dan self gesê Atlantis is so ’n groot kans vir jou … en vir die kinders. Vir my ook.”

      “Ek weet. Maar ek het tyd nodig.”

      Oom Kêppies sit die boek neer. Hy kyk lank na Gerald. “Dis ons wat wik, my kind. Dis God wat beskik.” Toe staan hy op en vat sy wandelstok wat agter die deur staan.

      “Waarnatoe gaan Pa nou?” vra Jamaina.

      “Ek stap ’n entjie.”

      “Gaan Pa dan nie eers uittrek nie?” Sy’s nie gewoond dat hy die pad vat in sy kerkpak nie. Maar hy kyk nie om nie.

      “Ek kom later!” roep hy terug.

      Hy loop by die hekkie uit, verby die kerk en die skool oor die meent. Nie seelangs nie. Dorplangs. Die gruis kraak onder sy paar kerkskoene. Hy loop al vinniger totdat sy asem begin jaag, Die seevoëls krys oor die see tot binne-in sy kop, waar gedagtes ’n warboel geword het. Hy loop en loop tot by Miss Sweetie se kafee, waar hy moeg op die trappie gaan sit. Hy bly so sit met sy gedagtes. Hy sal nie saamgaan Atlantis toe nie. Hy sal hier bly. Miskien kan Koster hom met losies help. Hy weet sommer nou al dat Koster niks sal wil hê nie, maar hy sal met sy pensioengeld betaal, want hy wil niks verniet hê nie, al is Koster sy vriend. ’n Mens het jou trots.

      Hy kyk op wanneer

Скачать книгу