1
binokle – rodzaj okularów noszonych w XIX w. i na początku XX. Trzymały się na nosie dzięki dodatkowemu elementowi łączącemu szkła. [przypis edytorski]
2
kułak – pięść. [przypis edytorski]
3
funt – jednostka wagi obowiązująca dawniej także w Polsce (350–560 g). [przypis edytorski]
4
przyćmić (daw.) – przygasić. [przypis edytorski]
5
społem (daw.) – razem. [przypis edytorski]
6
cyrkuł – tu: dzielnica miejska. Warszawa była podzielona na cyrkuły do 1915 r. [przypis edytorski]
7
gdy lud szeroką falą płynął, by niewiernemu odebrać grób pokalany Chrystusa – chodzi o krucjaty, czyli zbrojne wyprawy krzyżowe podejmowane od XI–XIII w. w celu odbicia muzułmanom miejsc świętych dla chrześcijan. [przypis edytorski]
8
Sofokles (496–406 p.n.e.) – wielki tragediopisarz gr., autor m.in. Antygony. [przypis edytorski]
9
sen zmorowy – sen przykry i dręczący. [przypis edytorski]
10
proszek troisty (med.) – preparat sporządzany według kodeksu aptecznego (Farmakopei) wykazujący łagodne działanie przeczyszczające, stosowany na problemy trawienne i kolki głównie u dzieci. [przypis edytorski]
11
drzemota (daw.) – chęć snu. [przypis edytorski]
12
musiałoś – 2 os. lp cz.przesz. r.n., forma bardzo rzadko używana. [przypis edytorski]
13
mikrotom – przyrząd laboratoryjny do cięcia materiału na bardzo cienkie skrawki, z których robi się preparaty mikroskopowe. [przypis edytorski]
14
drobnowidz (daw.) – mikroskop. [przypis edytorski]
15
regestrować (daw.) – rejestrować. [przypis edytorski]
16
raz w raz – raz za razem. [przypis edytorski]
17
ignorabimus (łac.) – 1 os. lm cz.przysz., nie będziemy wiedzieli, tu w znaczeniu: nie uda nam się dowiedzieć. [przypis edytorski]
18
dykta (daw. pot.) – tu: dyktando. [przypis edytorski]
19
pośliednieje (ros. последнее) – ostatnie. [przypis edytorski]
20
wydawać lekcję (daw.) – odpowiadać, recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny. [przypis edytorski]
21
naprzód – najpierw. [przypis edytorski]
22
kajet (daw.) – zeszyt. [przypis edytorski]
23
pedel (daw.) – woźny. [przypis edytorski]
24
priewoschodnaja stiepień (ros. превосходная степень) – stopień najwyższy przymiotnika. [przypis edytorski]
25
Jat' (ros. Jać, Ѣ, ѣ) – litera starej cyrylicy, zlała się całkowicie z e. Jej obecność w ortografii XX w. wynikała z wpływu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który był językiem liturgicznym. [przypis edytorski]
26
stalka (daw. pot.) – stalówka. [przypis edytorski]
27
kleksu – dziś popr.: kleksa. [przypis edytorski]
28
drobi, D lm drobiej (ros. дробь, дробей) – ułamek, ułamków. [przypis edytorski]
29
egzamina (daw.) – egzaminy. [przypis edytorski]
30
krzyżyk – znak w zapisie nutowym, podwyższa wysokość dźwięku o pół tonu. [przypis edytorski]
31
kasownik (muz.) – znak w zapisie nutowym, anuluje działanie innych znaków (krzyżyka lub bemola). [przypis edytorski]
32
wilia (daw.) – wigilia, dzień poprzedzający inny dzień. [przypis edytorski]