ateńskiego polityka i męża stanu, Peryklesa; zajmowała pozycję niezwykłą dla kobiet swego czasu (z wyjątkiem heter), interes
1
interludium (muz.) – muzyczny przerywnik w ciągu utworu. [przypis edytorski]
2
mistrze – dziś: mistrzowie. [przypis edytorski]
3
pustota (daw.) – lekkomyślność, tu: lekkomyślne figle. [przypis edytorski]
4
palestrant (daw.) – członek palestry, czyli prawnik. [przypis edytorski]
5
dzieciństwo (daw.) – dziś: dziecinada; postępowanie dziecinne, właściwe dzieciom, a nie dojrzałym ludziom. [przypis edytorski]
6
od Rewolucji do Restauracji – okres historii Francji od obalenia monarchii w wyniku Rewolucji Francuskiej (1789–1799), przez rządy Napoleona, aż do jego abdykacji (1814) i przywrócenia władzy dynastii Burbonów. [przypis edytorski]
7
zmiejszczony – przemieniony przez życie miejskie, zgodnie z jego wymogami. [przypis edytorski]
8
stereoskopicznie – dziś popr.: stereoskopowo, z dostrzeganiem głębi obrazu i trójwymiarowości przedmiotów. [przypis edytorski]
9
bije się – tu: odbija się na maszynie drukarskiej, drukuje się. [przypis edytorski]
10
kmotr (daw.) – tu: kum, przyjaciel, kumpel. [przypis edytorski]
11
warta swojej wagi złota – tj. warta tyle złota, ile sama waży. [przypis edytorski]
12
Fiskus (z łac. fiscus: koszyk na pieniądze) – Skarb Państwa a. organy administracyjne ściągające podatki; termin funkcjonujący już w staroż. Rzymie. [przypis edytorski]
13
ostrośmy jechali – konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: ostro jechaliśmy. [przypis edytorski]
14
Owerniak – mieszkaniec Owernii a. osoba pochodząca z Owernii (fr. Auvergne), górzystego, uzdrowiskowego regionu w centralnej Francji. [przypis edytorski]
15
kognito – zniekształcone łac. incognito (od łac. incognitus: nieznany), tj. bez ujawniania swojej tożsamości, umyślnie zachowując anonimowość, pozostając nierozpoznanym. [przypis edytorski]
16
skweres (daw.) – zmartwienie, kłopot, problem. [przypis edytorski]
17
Franciszek I – François I (1494–1547) z gałęzi orleańskiej Walezjuszy, król Francji od 1515 r. [przypis edytorski]
18
I, semper melius eris (łac.) – idź, zawsze będziesz lepszy. [przypis edytorski]
19
melius (łac.) – lepszy. [przypis edytorski]
20
18 Brumaire – dokonany 9 listopada 1799 r. przez Napoleona Bonaparte zamach stanu, który doprowadził do zajęcia przez niego kluczowej pozycji w strukturze władzy w roli pierwszego konsula i zakończył w istocie okres rewolucji francuskiej, prowadząc do ustanowienia władzy autokratycznej; w kalendarzu i terminologii rewolucyjnej dacie 9 listopada odpowiadał 18 dzień miesiąca Brumaire (tj. „mglistego”). [przypis edytorski]
21
ci-devant (fr.) – poprzedni, dawny. [przypis edytorski]
22
Sto Dni – okres od 1 marca do 22 czerwca 1815 r., w którym Napoleon Bonaparte, uprzednio zmuszony do abdykacji i zesłany na wyspę Elbę, spróbował przy pomocy wiernych sobie wojsk ponownie przejąć władzę we Francji (20 marca dotarł do Paryża); próba ta zakończyła się niepowodzeniem po przegranej bitwie pod Waterloo i cesarz Francuzów ponownie abdykował, a następnie został deportowany na Wyspę Św. Heleny na oceanie Atlantyckim, gdzie zmarł 5 maja 1821 r. [przypis edytorski]
23
in blanco – niewypełniony, pusty, niezapisany a. niepodpisany. [przypis edytorski]
24
w wilię (daw.) – w przededniu; dnia poprzedzającego. [przypis edytorski]
25
zaczem (daw.) – więc, w związku z czym. [przypis edytorski]
26
kuban (daw.) – łapówka. [przypis edytorski]
27
jurysprudencja – prawoznawstwo. [przypis edytorski]
28
wzięcie (daw.) – sposób zachowania. [przypis edytorski]
29
ubikacja (daw.) – pomieszczenie użytkowe (o dowolnym przeznaczeniu). [przypis edytorski]
30
Aspazja (ok. 470 – ok. 400 p.n.e.) – pochodząca z Miletu kochanka a. żona ateńskiego polityka i męża stanu, Peryklesa; zajmowała pozycję niezwykłą dla kobiet swego czasu (z wyjątkiem heter), interesowała się sprawami publicznymi, mogła wywierać wpływ na Peryklesa i politykę Aten; wzmiankowana na kartach dzieł Platona, Arystofanesa, Ksenofonta i in. [przypis edytorski]
31
Rousseau nie zazdrościł Wenturze i Baclowi – por. Wyznania Russa. [przypis tłumacza]