Скачать книгу

– miasto i twierdza w środkowo-zach. części Ukrainy, położone nad rzeką Rów, ok. 100 km na płn. wschód od Kamieńca Podolskiego, 60 km na zachód od Winnicy. [przypis redakcyjny]

41

opona (daw.) – tkanina, zasłona. [przypis redakcyjny]

42

tok – podłoga, klepisko. [przypis redakcyjny]

43

Bar – miasto i twierdza w środkowo-zach. części Ukrainy, położone nad rzeką Rów, ok. 100 km na płn. wschód od Kamieńca Podolskiego, 60 km na zachód od Winnicy. [przypis redakcyjny]

44

teorban – lutnia basowa, duży strunowy instrument muzyczny, podobny do bandury. [przypis redakcyjny]

45

Oj, cei lubosti… Po wik ne zabudu (z ukr.) – Oj, ta miłość Gorsza od słabości! Słabość przetrzymam, Wyzdrowieję, A wiernej miłości Na wieki nie zapomnę. [przypis redakcyjny]

46

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

47

mołojec (ukr.) – młody, dzielny mężczyzna; zuch. [przypis redakcyjny]

48

rab (daw.) – niewolnik, sługa. [przypis redakcyjny]

49

Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]

50

ordyniec – członek ordy tatarskiej. [przypis redakcyjny]

51

zali (starop.) – czy. [przypis redakcyjny]

52

Konaszewicz-Sahajdaczny, Petro herbu Pobóg (1570–1622) – hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis redakcyjny]

53

wola (z ukr.) – wolność, swoboda. [przypis redakcyjny]

54

mołodycia (daw. ukr.) – dziewczyna. [przypis redakcyjny]

55

braty (ukr.) – bracia. [przypis redakcyjny]

56

cheruwym bożyj (ukr.: cherubin boży) – anioł. [przypis redakcyjny]

57

hołubka (ukr.) – gołąbeczka. [przypis redakcyjny]

58

Krzywonos, Maksym (ukr. Krywonis, zm. 1648) – jeden z przywódców powstania Chmielnickiego, brał udział w bitwach pod Korsuniem i pod Piławcami, zdobył Bar, Krzemieniec i Połonne oraz Wysoki Zamek we Lwowie, gdzie zmarł kilka dni po bitwie. [przypis redakcyjny]

59

buńczuczny – dumny, sławny; od słowa buńczuk – symbol władzy wojskowej, drzewce, ozdobione końskim włosiem. [przypis redakcyjny]

60

Raszków – miasteczko nad Dniestrem, dziś na terenie płn. Mołdawii. [przypis redakcyjny]

61

bojary (ros., ukr.) – rycerz, szlachcic ruski. [przypis redakcyjny]

62

hołubka (z ukr.) – gołąbka, ukochanego. [przypis redakcyjny]

63

wraży (z ukr.) – wrogi, nienawistny. [przypis redakcyjny]

64

kinę (z ukr.) – rzucę. [przypis redakcyjny]

65

Wże po nej (z ukr.) – już po niej. [przypis redakcyjny]

66

Szczo z toboju (ukr.) – co z tobą. [przypis redakcyjny]

67

duszu moju, świtło moje (z ukr.) – duszę moją, światło moje. [przypis redakcyjny]

68

Szczo ty, zduriw (z ukr.) – co ty, zgłupiałeś. [przypis redakcyjny]

69

doniu (ukr.) – córeczko. [przypis redakcyjny]

70

chutor a. futor – pojedyncze gospodarstwo, oddalone od wsi; przysiółek. [przypis redakcyjny]

71

terem (z ros. tierem: poddasze) – część dworu lub pałacu, w której mieszkały kobiety; tu: elegancki pokoik, buduar damy. [przypis redakcyjny]

72

worożycha (ukr.) – wróżka. [przypis redakcyjny]

73

Bar – miasto i twierdza w środkowo-zach. części Ukrainy, położone nad rzeką Rów, ok. 100 km na płn. wschód od Kamieńca Podolskiego, 60 km na zachód od Winnicy. [przypis redakcyjny]

74

Krzywonos, Maksym (ukr. Krywonis, zm. 1648) – jeden z przywódców powstania Chmielnickiego, brał udział w bitwach pod Korsuniem i pod Piławcami, zdobył Bar, Krzemieniec i Połonne oraz Wysoki Zamek we Lwowie, gdzie zmarł kilka dni po bitwie. [przypis redakcyjny]

75

Ne znaju (ukr.) – nie wiem. [przypis redakcyjny]

76

zazula (ukr.) – kukułeczka. [przypis redakcyjny]

77

raz maty rodyła (ukr.) – raz matka rodziła; pierwsza część powiedzenia ”Raz matka rodziła i raz się umiera”. [przypis redakcyjny]

78

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

79

prostyła (ukr.) – przebaczyła. [przypis redakcyjny]

80

newdiaczna (z ukr.) – niewdzięczna. [przypis redakcyjny]

81

tużyła (ukr.) – tęskniła. [przypis redakcyjny]

82

Ne choczu, ne mohu, ne smiju (z ukr.) – nie chcę, nie mogę, nie śmiem. [przypis redakcyjny]

83

bodiak (ukr.) – oset. [przypis redakcyjny]

84

buńczuk – symbol władzy wojskowej, drzewce, ozdobione końskim włosiem. [przypis redakcyjny]

85

kołyby buw Lach, to by buw oreł (z ukr.) – gdyby był Polak, to by był orzeł. [przypis redakcyjny]

86

żinku (ukr.) – żonę. [przypis redakcyjny]

87

Jaże ne hirszy (z ukr.) – przecież nie jestem gorszy. [przypis redakcyjny]

88

teorban – lutnia basowa, duży strunowy instrument muzyczny, podobny do bandury. [przypis redakcyjny]

89

siczowi – Kozacy z Siczy, z Zaporoża. [przypis redakcyjny]

90

lacki (daw. ukr.) – polski. [przypis redakcyjny]

91

mołojec (ukr.) – młody, dzielny mężczyzna, zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]

92

kulbaka – wysokie siodło. [przypis redakcyjny]

Скачать книгу