Скачать книгу

i той жа – пануры, маўклівы. Хто яго ведае, якія думкі варушацца ў яго віхрастай галаве, пад гэтым навіслым чэрапам.

      – Iдзі сабе.

      Ах, каб ён не гаварыў гэтага «сабе»!

      З прычыны гэтакага тону яна не iдзе. Ён сядзіць дзе-небудзь на пенчуку ці на вывернутым дрэве.

      Край лесу, перад імі поле – цяпер ужо чужое, не яго. Бярозавыя прысады туманяцца за полем, іх ледзьве відаць – з гэтага, аднаго толькі боку, поле чыстае ад лесу. Скрыўленая, адсунутая Бушмарава дарога яшчэ мала вызначылася калясьмі. Межавыя палявыя слупы залезлі аж на яе – ледзьве з драбінамі льга прасунуцца.

      Аміля кладзе рукі на Бушмарава плячо:

      – Чаму ты гэтакі, Лявон?

      – Што? – гаворыць ён адразу, – што ты сказала?

      (Часамі ён гэтак ажыўляецца без прычыны.)

      – Чаго ты на мяне сярдуеш?

      – Iдзі туды, – паказвае ён пальцам на вёску. – Iдзі, адно прыходзь хутка.

      Цяпер яна ўжо iдзе адразу, моцна ўздыхнуўшы, але ж i праўда, што не бавіцца там доўга.

      Андрэй спатыкае яе жартлівым смехам:

      – Хутарская гаспадыня iдзе. Ну, як гаспадар, не лішне эксплаатуе цябе?

      Яна вымушана смяяцца.

      У акне з двара відаць дзеці. Ходзяць за сталом па высокай лаве, насамі ледзьве дастаюць вокны. Вочы ў абодвух чорненькія, як вугельчыкі, аднагодкі – Амілін i Андрэеў.

      – Iдзіце, сынкі, я вам тварыкі памыю, – гаворыць Аміля, калі ўвойдзе ў хату.

      Бярэ іх абодвух на рукі i нясе ў мыцельнік да вядра з вадою. Хлапчукі ў захапленні пішчаць.

      – Сыночак, – туліць яна да сябе свайго малога. – Можа, табе баліць што?

      – Каб балела што, дык плакаў бы, – аскірзаецца пакрыўджаная Андрэіха. Разам жа з маім i ядуць i спяць.

      – От пасварыцеся нечага, – рагоча на ўсю хату Андрэй.

      – Я так гавару, мала што маці скажа, – апраўдваецца Аміля, – ці гэта што я скажу, дык…

      Яна гладзіць па белай галоўцы свайго малога i спяшае назад да Бушмара. Андрэй выходзіць у сенцы. Стоячы ў дзвярах, глядзіць Амілі ўслед:

      – Пабыла б калі больш… Эксплаатуе цябе твой гаспадар.

      Ён раптам кідае жартаваць. Тон яго робіцца сталым:

      – Табе i нядзелі няма?

      Аміля ўжо выходзіць з двара.

      Бушмар усё ж чакае яе. Яна як бы просіць яго:

      – Я не бавілася, праўда?

      Яны iдуць назад ужо разам. Калі край лесу губіцца за востраю павароткаю лясной сцежкі, Бушмар туліць яе да сябе. Яна, у гэты момант шчаслівая, глядзіць яму ў вочы; уся больш яшчэ прыгажэе, ружавее, жмурыцца, лашчыцца да яго. Падыходзяць да дому, i яна тут зноў успамінае тое, на што ён раней не адказаў:

      – Чаму ты гэтакі… Нейкі…

      – Які?

      – Не гаворыш ніколі са мною?

      Яна не спускае з яго вачэй, i ён глядзіць доўга ў яе гвар. Жанчына робіць цуд: на Бушмаравым твары з'яўляецца ласкавая мяккасць.

      VIII

      Вінцэнты на погляд здаецца ціхi чалавек. Ён ходзіць павольна i стала. У нядзелю заўсёды ўсцягвае на ногі шкарпэткі – шэрыя, у чырвоную палоску ўпоперак – жончына работа – i камашы. Ногі ў яго

Скачать книгу