ТОП просматриваемых книг сайта:
Сааскы кэм. Амма Аччыгыйа
Читать онлайн.Название Сааскы кэм
Год выпуска 0
isbn 978-5-7696-6100-6
Автор произведения Амма Аччыгыйа
Издательство Айар
– Туох диигин, доҕоор?
– Туох да диэбэтэ… Саҥарбата, – дэһэн оҕолор аймаластылар.
Вася ааһыах курдук гынан эрдэҕинэ, Уйбаан Ханаайап кинигэ ааҕа олорон өндөс гынан эттэ:
– «Буҕаатай» диэтэ, мин иһиттим.
Вася далас гынна да, Микиитэни кулгаахха охсон саайда. «Көр!» диэн айхаллыы түстэ Ханаайап. Микиитэ кулгааҕын саба туттубутунан ойон турда. Вася саппыкылаах атаҕынан искэ тэптэ. Ханаайап: «Баар!» диэн уруйдаата. Сүрдээх холкутук, дьоһуннаахтык туттан, соругун толорбут киһи быһыытынан, ыараханнык үктэнэн Вася хоһугар киирдэ. Микиитэ ытыы хаалла. Икки-үс оҕо аһынан төбөтүн имэрийэ турдулар. Ханаайап соруйан хабарҕатынан күлэн кырдыргыы олордо.
Аҕыйах хонон баран Вася сөмүйэтин төбөтүн тугунан эрэ дьөлө аспыта таммах хаан быкпытын түннүк сырдыгар тутан Микиитэҕэ көрдөрдө.
Баайдары «ыраас хааннаахтар, үтүө хааннаахтар» дииллэрин Микиитэ истэр этэ.
– Тыый, тоҕо үчүгэйэй? Көр, эн баай буолаҥҥын хааныҥ бу курдук сырдык ээ, – диэн биһирээн өҥөлдьүйдэ.
– Эйиэнэ хайдаҕый?
– Миэнэ хап-хара, хоп-хойуу… Мин кыра киһи оҕото буоллаҕым дии…
– Мэ, сиэ! – Вася сөмүйэтин хаанын Микиитэ уоһугар сотон кэбистэ.
Тибиирбэхтии түһээт, Микиитэ кыыһыран, хоргутан туора хаамта. Вася ойон кэлэн кинини моонньуттан кууһан ылла уонна эргилиннэри тардаат: «Уураһыахха эрэ!» – диэтэ. Доҕордуу мичээрдээбит. Микиитэ кыыһырбыта ханна да суох буолан хаалта, сүрдээх улгумнук: «Чэ!» – диэт уураһаары уунаҥнаата. Онуоха Вася ньүрүс гына түһээт, Микиитэ сирэйигэр силлээн «чалк» гыннарда. Микиитэ барыны умнан кэбистэ, өрө көтө түстэ да, Вася күлэн өрө иэҕиллибит кылгас муннун хаба ортотунан туһаайан сутурҕалаан саайда. Илиитэ тиийдэ да, иирбит курдук буолла, быыстала суох сабаабытынан барда.
Онтон-мантан бэйэтин курдук илбириспит эрэттэр аймалаһан кэлэннэр Микиитэни тараччы тутан ыллылар. Тутуллан турдаҕына, Вася тула көтө сылдьан уол муннун тоҕо охсон кэбистэ, саппыкынан тэбиэлээтэ.
Учуутал хантан эрэ киэһэ кэлбитигэр Микиитэ уол «Васяны кырбаабыт» буруйдааҕынан тоһуйда. Эмиэ хараҥа муннугунан боруостанна уонна бэрт өргө дылы «Оннооҕор Васяны кырбаабыт күтүр» аатыра сырытта.
Бүөтүр Сүөдэрэп, Арамаан Соппуруонап, Микиитэ Лэглээрин оҕолортон саамай кыралара. Муннукка турдахтарына, «эбиэтэ суох хааллахтарына» босхо сылдьааччылара килиэп аҕалан биэрэр уонна «доҕор буолан» аан аттыгар сылдьар. Оһох сырдыгар чохчойон олорон баттахтарыгар бултууллар. Онно булт дэлэй… Ханна эмэ хараҥа муннукка муостаҕа суулаһа сытан эбэтэр сыстыһа олорон остуоруйалаһаллар, сэһэргэһэллэр, ийэлэрин-аҕаларын бэртэрин аахсаллар.
Сарсыарда ампаалыктаһан тимир куруусканан итии ууну сомсон иһэллэр, биирдии кырбас хара килиэби сииллэр. «Бэйэлэрин куосталарыттан» үөрэнэр оҕолор кэлэллэр, «кылаас» буолар.
Күннээҕи үөрэх устатыгар сахалыы саҥарыллыбат. Нууччалыы билбэттэр. Биир эмэ тылы нууччалаабыта