Эн онно хайаан да тиий - Николай Босиков

Скачать книгу

кытта…

      Биһиги сиэттиспитинэн аппа үрдүнэн иһэбит. Сэргэлээх уопсай дьиэлэрин түннүктэрэ сып-сырдыктар. Маны көрө-көрө поэттар туойбут, туойар буоллахтара. Кырдьык үчүгэйдэр, чэмэлиһэн, дьэрэлиһэн. Үүт-үкчү эдэр саас курдуктар. Үүт-үкчү Тамара биһикки курдуктар. Илии-илиилэриттан сиэттиспиттэр, тоҥолох-тоҥолохторуттан тутуспуттар. Аппа нөҥүө сип-синньигэс эдэр ый тахсан кэллэ. Бургунас ынах муоһун курдук. Тунаар сырдык хаарга тоҕунна. Боруор мас-от, дьиэ-уот күлүгэр түстэ. Мин ыйы ыйан кэбиһэн баран, Тамараҕа этэбин:

      – Көрөҕүн дуо, эдэр ыйы, хайдахха дылы кыраһыабайый, күүстээҕий? Боруору саҕатыттан ылан күлүккэ бырахта уонна эн эдэр сааһы кытта мөккүс. Көрөн кэбис, ый үчүгэйин. Ол аата эдэр саас таптыыр, таптатар ураты күүстээх! – диибин.

      – Үчүгэйинэн үчүгэй. Ол эрээри туолбут ый курдук сырдатар күүһэ суох. Ол аата эдэр саас олоҕу толору көрөр, үүннүүр-тэһиинниир, толкуйдуур күүһэ суох. Эн төһө да мөккүс, таптыыр, таптатар бырааптааҕын иһин, ону тиһэҕэр тиэрдэр, олохтуур, ытатар-ыллатар дьоҕур эдэр сааска тиийбэт…

      Биһиги ити курдук өрдөөҥҥүтэ мөккүспүппүт. Мин бүгүн эдэр ыйы көрөн олоробун уонна уруккубун саныыбын. Ый барахсан, дьон тиийбит, дьон баһылыырга турунар ыйдара – мин харахпар мэлдьи эдэр. Арааһа,Тамара сороҕун сөпкө эппит эбит. Эдэр саастан эрчимин, өйүн кылаанын, кыраһыабайын ылан, сиппит, баараҕадыйбыт саас муудараһыгар, олоххо уопутугар холбуу тутуохха сөп быһыылаах. Ол аата «эдэртэн эйэтин, кырдьаҕастан сүбэтин ыл». Эдэр сааһы кырдьаҕаска утары туруорар, кырдьаҕаһынан эдэри сабар – сыыһа. Кинилэр бэйэ-бэйэлэрин толорсон, ситэрсэн биэрэр эбиттэр…

      Туох да диэбит иһин эдэр саас киһи олоҕун хайа баҕарар кэмиттэн чаҕылхай, сырдык, күүстээх. Эдэр ый эмиэ оннук. Ол иһин киэһэ эрдэ киҥкиниир киэҥ халлааҥҥа саҥа тахсан турар ыйы көрдөхпүнэ, эдэр сааспын, Тамараны саныы түһэбин.

      ТАБЫЛЛЫБАТАХ БЫРААҺЫННЬЫК

      Актовай саала ортотугар уоттаах баай харыйа лаглайбыт. Киһи элбэҕэ сүр. Концерт бара турар. Кэрэ да кэрэ куоластаах кыыс ыллыыр. Ити кини, университет олоччу киэн туттар ырыаһыта, Леля. Олус үчүгэйдик ыллыыр, дьүһүнүнэн да куһаҕана суох. Ол эрээри мэлдьи соҕотоҕун сылдьар. Биир да уолу кытта бодоруспат. Уолаттар таптаабаттара эбитэ дуу, олус кытаанаҕыттан, тыйыһыттан куттаналлара эбитэ дуу. Билбэтим. «Ырыаһыт киһи дьоло суох» дииллэр. Баҕар, Леля эмиэ дьоло суоҕа буолуо. Мин, кэлээт даҕаны, Агиттыын Тамаралааҕы буллубут. Үҥкүүлээтибит. Тамара өрүү дабдакалдьыйбыт атаспын кытта үҥкүүлээтэ. Миэхэ тоҕо эрэ чугаһаабат. Сэргэхтик, сэмэйдик мичээрдиир. Тиһэҕэр, болдьоспуппут курдук, мин Тамараны кытта үҥкүүлээтим, сээкэйи сэһэргэстим. Үчүгэйэ сүр. Киэһэ, маннык талба киэһэ бэйэтэ устан иһэрин тэҥэ. Иккис үҥкүүбэр, Тамараны бэркэ сэрэнэн астаах остуолбар ыҥырдым. «Кэбис, табыллыа суоҕа. Бэйэҕит аһааҥ. Биһиги эмиэ кыттыһан турабыт» диэн аккаастаата.

      Хоспутугар утуу-субуу кэлбиппит.

      – Дьэ, уолаттар аһыы охсон баран корпустарынан көттөхпүт, – диэтим мин, үөрүүбүн туттуммакка.

      – Көттөхпут

Скачать книгу