Сүлүһүннээх таптал - Сардана Сивцева

Скачать книгу

бэйэм өрөбөлүүссүйэ туһунан ааҕарбын сөбүлээбэппин, – Мотуруона улахан баҕайытык дьааһыйан ылар.

      – Һ-м, эн диэн эн буоллаҕыҥ! Кинигэни аахпаккын даҕаны дии? – Уйбаан ойоҕун диэки хайыһар.

      – Ону ааҕар бириэмэ да суох. Үлэттэн ордон кинигэ ааҕан таралыйан сытыам дуо? Үчүгэйэ бэрт дии! «Кыыммын» да аахтахпына сөп! Чэ, түннүктэргитин сабыҥ уонна утуйуҥ. Сарсын эрдэ турабыт.

      – Ээ, пахай, саатар кыратык ааҕыахха ээ! Саамай мүччүргэннээх түгэҥҥэ кэллим! – Любуска ийэтиттэн көрдөһөр.

      – Чэ, отучча мүнүүтэ ааҕан баран тохтооруҥ, сөп буолуо. Сынньаныаххытын наада, эһиги да буолларгыт сылайдыгыт ини.

      Уйбаан сыҥааҕыргаан ылар. Кинигэтин муостаҕа быраҕар. Кыргыттар, аралдьыйбакка, салгыы ааҕаллар…

* * *

      Алаастыыраптар, Өкүлүүнэ буойан-хаайан, кыралыын-улаханныын эмиэ эрдэ хаптайаллар. Түннүк чараас сабыытын быыһынан ый уота кутуллар, ол аайы дьиэ иһэ киһи этэ тардыах, күлүгүрэн иһэр. Бэл истиэнэ, оһох, күннэтэ туттуллар судургу тээбириннэр киһи билбэт гына уларыйаллар.

      Эмискэ Өкүлүүнэ баттатан, эмиэ да ынчыктыыр, эмиэ да ытыыр, эмиэ да улуйар курдук дьулааннык саҥарар. Ол эрээри бары кытаанахтык утуйа сытар буолан, эдьиийдэрэ эрэйдэнэ сытарын истибэттэр. Сыыйа-баайа оһох кэнниттэн от күөхтүҥү өҥнөөх, буруо курдук хойуу салгын халыйан, дьиэ иһигэр тарҕанан барар. Ол аайы Өкүлүүнэ баттатара күүһүрэр, сүгүн уһуктубакка эрэйдэнэн бөҕө буолар. Кини дьолугар, Куока уһуктан кэлэр уонна кутталыттан ытаан барар. Кэмниэ кэнэҕэһин биир-биир бары уһуктан кэлэллэр.

      – Өкүлүүнэ, туох буоллуҥ? Уһугун! – Ньукулай эдьиийин уһугуннара сатыыр. Ол эрээри Өкүлүүнэ ити ыарахан туруктан тута босхоломмот. Киһи саҥатын буолбакка, туох эрэ дьиикэй кыыл саҥатын ис иһиттэн таһаарарыттан Куока өссө күүскэ ытыыр.

      – Өкүлүүнэ! Өкүлүүнэ! – Ньукулай, куолаһын улаатыннаран, эдьиийин ыҥырар. Кэмниэ кэнэҕэһин Өкүлүүнэ ыараан хаалбыт халтаһаларын нэһиилэ арыйар.

      – Ээ, уһугуннум… уһугуннум. Утуйуҥ! – диир Өкүлүүнэ, барыларын уоскутардыы. Ол эрээри аттыгар сытааччылар эдьиийдэрэ кутталыттан сүрэҕэ күүскэ да күүскэ тэбиэлиирин истэргэ дылылар.

      Дьиэ иһэ барыны бары мэлдьэһэн, чуумпу буола түһэр.

      2

      Сарсыарда диэн сарсыарда. Сарсыарданы тугу кытта холуохха сөп эбитэ буолла? Арааһа, эдэр сааһы кытта буолуо. Эдэр саас курдук кэрэ, ыраас, кыһалҕа, сылайыы тыына өссө биллибэт. От – тэпсиллибэтэх, күөл долгураҥа – холку, наҕыл. Үөн-көйүүр сыыгыныыра, эрдэһит чыычаах ырыата-тойуга сайыҥҥы сарсыарданы ситэрэн биэрэр…

      Алаастыыраба Маайа күөрчэх ытыйа турар. Аттыгар аччыгый уола Куока эриллэр. Маайа, күөрчэҕин ытыйан бүтээт, ытыгын уолугар туттарар. Анарааҥҥыта, ону эрэ кэтэһэн турбуттуу, күөрчэҕи салыыр.

      – Һычы, минньигэс да-а?

      – Ааһа… – Куока, салыы охсоот, нэлэгэр иһиттэн күөрчэҕи ытыгынан өссө оймоон ылаар. Ийэтэ буойуохтааҕар уолун диэки таптаабыт харахтарынан көрөн ылар. Аан аһаҕас буолан, күн сырдыга, сылааһа дьиэ иһигэр бүтүннүү кутуллар.

      – Хайа, урукумуонньукпутун ыйаабатаххыт

Скачать книгу