LITMIR.BIZ

Скачать книгу

bıçakların, havluların sağlamlıklarını insan pek kolay anlar. Hele gemi yalpa ettiği zaman devrilmemesi için kadehlerin diplerinin lüzumundan pek fazla olarak geniş bulunduğunu, bununla beraber ufak şarap kadeh ve şişelerinin delikli tahtalara konulmuş ve dizilmiş bulunduklarını az çok seyahat edenlerin hepsi görmüş olacaklarından burada ayrıntıyı uzatmaya da lüzum yoktur.

      Sofra on iki kişilik olmak üzere düzenlenmiş ise de buna rağbet edenler birinci ve ikinci kaptanlar, vapurun yazıcısı, birinci ve ikinci kaptanların karıları ile bir de yolcu olduğu anlaşılan değil sanılabilen bir İngiliz’den sonra bizim iki arkadaştan ibaret idiler. Gerçi diğer kumpanya vapurlarında ikinci kaptan ikinci kamara müşterileriyle birlikte yemek yerse de bu vapur yolcu vapuru olmadığından bu sofra da zaten kaptanlar için kurulmaktadır. Hatta Hicabi Bey bu konuda arkadaşından işin aslını öğrenmek isteyince Suphi demişti ki:

      “Bu vapurun sahipleri kendilerinden yolcu hesabını hiç sormazlar. Zaten yolcu almalarına müsaadeleri de yoktur. Dolayısıyla vapur memurları ne kadar yolcu bulabilirler ve onlardan her ne ücret alırlarsa onu kendi aralarında paylaşırlar. Biz bu akşam yolcular için hazırlanmış bir yemek yemiyoruz. Kaptanlar için hazırlanan yemeği yiyoruz. Keza yolculara mahsus kamaralarda yatmayacağız. Anladın mı? Kendi erzaklarıyla yerlerini bize satarak istifade ediyorlar. Biz de Rusya kumpanyasına vereceğimiz yüzlerce rublelerin üç çeyreğini tasarruf ile istifade ediyoruz.

      Gerek Hicabi gerek Suphi beylerin bu yolculukları İstanbul’dan henüz ilk ayrılıkları idiyse de evini gördüğümüz zaman anlamış olmamız gerektiği üzere Suphi Bey İstanbul’da doğup büyüdüğü hâlde kendi doğduğu yerde mukim şeklinde değil âdeta misafir şeklinde yaşamış ve o zamana kadar ömrünü yalnız hemşehrilerinden değil belki bütün dünyadan uzak düşmüş gibi bir hâlde geçirmiş olduğundan seyahatin şu ilk gecesini İngiliz vapurunun kamarasında bir gurbet âlemi içinde olarak değil sanki kendi evinde imiş gibi bayağı rahatça geçirebilmişti.

      Hicabi Bey’e gelince: Onu Suphi ile karşılaştırabilmek pek de kolay değildir. Biçare Hicabi o zamana kadar ömrünü hep ailesi halkının ihtiyaçlarını karşılamaktan geri kalmayan bir izzetinefis ile geçirmiş olup gerçi sonradan o dahi tabiatın hakikatlerine düşkünlükte Suphi’den aşağıda kalmayacak bir meraka düşmüş ise de heves ve merak gibi şeylerin emrettikleri ve zorladıkları gayret ve sebata vücudun kuvveti yetmeyecek olursa insan her hâlde aczini hissedeceğinden zavallı Hicabi o gece İngiliz vapurunun kamarasında kendisini tabut kadar dar bir yatak içinde bulup da kımıldanmanın pek de kolay bir şey olmadığını görünce hemen hemen sabahlara kadar gözlerine uyku girmemişti.

      Şu uykusuzluğun sebeplerinden birisi de kız kardeş, birader, eş ve evladından ayrılmak meselesinin ruhsal kederleri sayılsa uzak bir ihtimal değildir.

      Bununla beraber Hicabi’nin bu ilk geceki sıkıntısına bakıp da yolculuk ve seyahat meşakkatlerine tahammül edemeyerek yarı yoldan ve daha doğrusu yolun başlangıcından geriye döneceğini hayal etmemelidir. Vücudunda kuvvet her ne kadar pek az ise de kalbindeki gayret pek çok olduğundan yolculuk meşakkatlerini kendisine bir zevk, bir sefa saymak derecesinde kalbindeki gayretin teşvikini memnuniyetle kabul etmekte idi.

      Sabah olup da iki arkadaş yataklarından çıkarak yüzlerini yıkadıktan sonra kamarotun getirdiği kahve, süt ve biraz da francala ve tereyağı ile hem sabah kahvesini içmek hem de ilk kahvaltıyı yapmak işlerini görürlerken Suphi Bey sormuştu ki:

      “Nasıl arkadaş? Bu gece hayli rahatsız oldun ya?”

      “Olmadım desem yalan söylerim. Fakat karşılaştırılacak olursa en rahat seyahatimiz şu Karadeniz seyahati olacaktır. Bundan sonra daha güç yolculukları düşünerek bu zahmete teşekkürler ediyorum.”

      “Yok! Yolumuzun bundan ilerisinde dahi öyle insanı yıldıracak zahmetler yoktur. Bir Rus köylüsünün evinde dahi insan pekâlâ misafir olabilir. Bir Tatar medresesinde iki kaşık çorba bulunabilir.”

      “Demek oluyor ki sen bu gece hiç rahatsız olmadın ha?”

      “Hiç değil ama rahatsız olmadım demektir. İnsan arkasının alışmış olduğu yatağını terk ederse şüphe yok ki yerini yadırgar. Lakin İstanbul’da bir yere misafirliğe gitse idim ne kadar rahatsız olacak idiysem bu gece de o kadar rahatsız oldum. Fakat bu kadarcık rahatsızlık seyahatin güzelliklerini bize meşakkat olarak gösterebilir mi?”

      “Hayır! Onun için demiyorum. Şüphe yok ki insan her yerde rahat da edebilir, rahatsız da olur. Bununla beraber karadan edeceğimiz seyahatin zahmeti elbette deniz seyahatinden fazladır.”

      “Zahmeti fazladır ama zevki de fazladır.”

      Kahvelerini, kahvaltılarını yiyip içtikten sonra ikisi de kürk kaplı paltolarına bürünerek güverteye çıktılar. Bayağı şiddetlice bir lodos rüzgârı esmekte idiyse de vapur bütün yelkenlerini açarak dalgadan dalgaya sekmekte olduğu için sallantısı azdı.

      Akşam birlikte yemek yemiş oldukları kaptanlar bizim yolcuları görünce şapkalarını çıkarıp selamladılar. Kaptanların çehrelerindeki güleçlik bu havadan pek ziyade memnun olduklarını gösteriyordu.

      Suphi, Hicabi’ye dedi ki:

      “Şu kaptanların niçin memnun olduklarını anlayabilir misin?”

      “Havalarını bulmuşlar da ondan!”

      “Onlar ömürlerini deniz üzerinde geçirmek için yaratıldıklarından Odesa’ya altmış saatte varmak ile seksen saatte varmak arasında bir fark bulunur mu?”

      “Ne bileyim ben?”

      “İşte İstanbul’da baklanın, enginarın turfandasından başka bir şeye kafa yormayan beyler dünyanın böyle inceliklerini hesap edemezler.”

      “Bunda ne incelik var?”

      “Ne incelik mi var? Yelkenlerin yardımı ile bu vapur Odesa’ya yirmi saat evvel varırsa saatte onar kantardan iki yüz kantar kömür kazanılmış olur.”

      “Öyle ya!”

      “Dur dahası var. Bu iki yüz kantar kömür de en kötüsü yirmi liraya yakın para ederek o para da bizim gibi yolculardan aldıkları ücretler gibi sonra bölüşülmek üzere çalınmış şeyler defterine kaydolunur. Şimdi anladın mı? Avrupalılar da hırsızlık ederler ama böyle efendilerinin aramamak üzere karar verdikleri şeylerden çalarlar.”

      Hicabi Bey, Suphi’nin yalnız yüksek bilimsel konulara değil genel işlere de böyle hiçbir kimsenin kafa yormaya lüzum görmeyeceği şeylere varıncaya kadar kafa yormuş olmasına şaşarak bununla beraber arkadaşını takdir dahi etti.

      Birinci kaptanın karısı bütün gece kendisini hapsetmiş olduğu kamaradan biraz hava almak için dışarıya çıkmış ve akşam sofradaki beraberlikten dolayı bizim yolcuları selamlamıştı. Bu kadın Fransız ve Alman dilleri gibi yabancı dillerden birisine vâkıf olmak şöyle dursun kendisi İrlanda kıyılarından bir balıkçı kızı olmasıyla yerli dilinden başka hatta İngilizceyi bile bilmezdi. Dolayısıyla Fransızca konuşup konuşamadığı hakkında Suphi Bey’in sorduğu soru boşa çıktığı gibi Almanca bilip bilmediği hakkında Hicabi’nin sorusu da cevapsız kalarak kadın ise hâl ve hatır soruyorlar zannıyla İngilizce yalnız bir “Thank you.” yani “Teşekkürler ederim.” demekle karşılık verirdi.

      Kadının hâline gülmek mi gülmemek mi lazım geleceğini düşünmeye dahi lüzum görmeyen iki arkadaş ufku çepeçevre istila eden deniz yüzeyini seyretmeye başladılar. Suphi Bey yeryüzünün küreselliğini ispat için şu deniz yüzeyinin dışbükeyliğinden büyük bir açık delil olamayacağını arkadaşına anlatıp Hicabi Bey dahi artık bu gibi bilimsel meselelerin acemisi olmadığından denizlerin yalnız yeryüzünün küreselliğini ispata yarar bir açık

Скачать книгу