Кўҳинур - Аҳрор Аҳмедов

Скачать книгу

мишмишларга асос бўлиб, ҳаётидаги кейинги омадсизликларининг бош сабаби бўлди».

      Бироқ Ҳумоюннинг қатъий бир қарорга келиш хусусияти бундан азият чекмаган эди. Бобур Эрон шоҳи Исмоил Сафавийнинг валиаҳди Шоҳ Тахмаспнинг шайбонийлар устидан қозонган ғалабаси ҳақида Ҳумоюнни хабардор қилди ва бу вазиятдан фойдаланиб, темурийларнинг Мовароуннаҳрдаги мулкини қайтариб олишни маслаҳат берди.

      Ҳумоюн дарҳол қўшин тўплаб, уни уч йўналишга: Ҳисор, Термиз ва Самарқанд томонга жўнатди. Шайбонийларнинг қаттиқ қаршилигига учрамаганда Ҳумоюн жуда катта мулкни қўлга киритган бўлар эди. Бу орада у отасининг бетоблигидан хабар топиб, дарҳол Агра томон йўл олди. Бу хабарнинг рост ёки ёлғонлигини текшириб кўрмай, бунинг устига, подшоҳ отасининг рухсатини олмасдан Бадахшон бошқарувини укаси Ҳиндолга қолдириб, 1529 йил куз фаслининг бошларида Ҳиндистон сари юзланди.

      Уни кўриб ота-онаси беҳад хурсанд бўлди. «Мен эндигина у ҳақда онасига гапириб турган эдимки, Ҳумоюн остонада пайдо бўлди. Қалбимиз қувончга тўлди, кўзларимизга ёш келди» – деб ёзади Бобур. Ҳумоюннинг Ҳиндистонда қолиш истагига жавобан отаси Панипат жангидан сўнг унга ҳадя қилинган Самбал вилоятига бориб яшашни таклиф этди.

      Олти ой давомида ўзининг севимли машғулотлари – мунажжимлик, маъжун ва ҳаром-хариш билан машғул бўлган Ҳумоюн бирдан жиддий хасталикка мубтало бўлди. Бу номаълум дард натижасида у бир неча кун ўлим билан олишиб ётди. Бундан хабар топган отаси уни Деҳлига ва у ердан Аграгача кемада олиб келишга буйруқ берди. Хасталикдан мадорсиз ҳолатга тушган шаҳзоданинг пойтахтга келишини кўрган ҳар қандай кишининг қалби ларзага тушмай иложи йўқ эди.

      Кема қирғоққа келиб тўхтаганда Бобуршоҳ Ҳумоюннинг онаси Моҳим бегим билан бирга кемага чиқди. Бемор фарзанд замбилда чўзилиб ётар, юзлари озиб кетган, кўзлари эса безгак ўтида ёнар эди.

      «Хафа бўлманг, – деди Моҳим бегим эрига, – сизнинг бошқа ўғилларингиз бор, лекин Ҳумоюн менинг ягона фарзандим». Бунга жавобан Бобуршоҳ деди: «Менинг бошқа ўғилларим бўлса ҳам, мен уларга Ҳумоюнга берганчалик меҳримни бермаганман. Мен бутун вужудим билан истайманки, бу суюкли ўғлим узоқ умр кўрсин ва унинг барча орзулари ушалсин. Мен тахтимни унга қолдирмоқчиман, бошқа ўғилларимга эмас. Унга тенг келадигани йўқ».

      Беморни ўзига келтириш учун иложи бўлган барча чоралар кўрилди, бироқ кутилган натижа бўлмади. Ўшанда Бобурнинг яқин мулозимларидан бири унга маслаҳат берди: «Таомилга кўра, бундай ҳолларда беморнинг энг қимматли нарсаларидан бирини садақа қилиш зарур. Ўшанинг эвазига Яратган унга шифо ато қилади».

      «Ўшанда миямга бир фикр келди, – деб ёзади Бобур бу ҳақда – Ҳумоюннинг мендан кўра қимматбаҳороқ нарсаси йўқ. Мен шахсан ўзимни садақа қилмоғим зарур, Худо мени қабул қилади, деган умиддаман». Бошқалар эса Ҳумоюннинг ихтиёридаги қимматбаҳо катта олмосни садақа қилиш зарурлигини таклиф қилдилар.

      Подшоҳ бу таклифларга кўнмади. «Унинг садақаси

Скачать книгу