ТОП просматриваемых книг сайта:
Keçmişdən gələn səslər. Болеслав Прус
Читать онлайн.Название Keçmişdən gələn səslər
Год выпуска 0
isbn
Автор произведения Болеслав Прус
Издательство Alatoran yayınları
– Atacan! – Anelka qışqırdı və ekipaja doğru cumdu.
Ancaq atası Anelkanı daha əvvəl görmüşdü və buna görə də onu öpmədi, ciddi şəkildə dedi:
– Panna Anelya yollarda qaçır! .. Necə də gözəldir!.. Burda neynirsən?
Qorxmuş Anelka susdu.
– Əcəb də sənə yaxşı nəzarət edirlər! Özünü əla aparırsan, sözüm yoxdur! Yollarda yüyürür və hansısa natəmiz qız və donuzla birlikdə tozda eşələnirsən! Evə yola düş! Tezliklə qayıdacağ və onda səninlə danışacağam. Atanı belə güclü incitməyə qadir olduğunu heç vaxt fikirləşməzdim!
Qorxudan daşa dönmüş Anelkanı geridə qoyaraq, kolyaska onun verdiyi işarə ilə tərpəndi.
“Səninlə danışacağam!” Ilahi, nə isə olacaq…
Maqda daxmanın astanasına yüyürdü və ordan dalınca Karusikin götürüldüyü və uzaqlaşan kolyaskanın ardınca narahatlıqla baxdı.
– Əlvida, Maqda! – Anelka əl yelləyərək, belə dedi. – Yəqin, bura gəldiyimə görə möhkəmcə danlanacam.
O, hasara tərəf qaçdı, dəlikdən keçdi və tez kolluqda qeyb oldu. Karusik onun ardınca cumdu, Maqda isə onların dalınca hərəkət etdi.
O “möhkəmcə danlanmağ”ın nə demək olduğunu əla başa düşür və ən azından, yeni rəfiqəsinə nə olacağını öyrənmək istəyirdi. Ehtiyatla hasara yaxınlaşdı və barmağını dodaqlarına sıxaraq, gah dinşədi, gah da ehtiyatla bağa nəzər saldı. Amma ora daxil olmağa cəsarəti çatmırdı.
Bu məqamda daxmanın qarşısında iri boylu, ayağı yalın, sinəsi açıq köynəkdə olan bir kişi peyda oldu. O hər iki əlini qoltuğuna soxaraq, dayanmış və gah gözdən itən ekipaj tərəfə, gah arxasında Anelkanın yox olduğu parkın barısına, gah da malikanənin dam və borularına baxırdı.
– Pan uşağı, – deyə mızıldandı. Daha bir qədər dayanaraq, daxmaya qayıtdı.
Anelka çırpınan ürəyilə evə yaxınlaşdı. Bu gün onun tam iki məyusluğu olmuşdu: birincisi, bu qədər gec-gec gördüyü atasını acıqlandırmışdı, ikincisi, mürəbbiyənin kefini möhkəmcə pozmuşdu.
Atası ilə danışıqdan yaxşı heç nə çıxmayacaq! Panna Valentina, yəqin, onunla bir olacaq, anası daha güclü xəstələnəcək…
Narahatlıq ona bağın gözəl olmayan görünəcəyi, evin isə dəhşət doğuracağə qədər əzab verirdi. Ananı yaxınlaşan fırtınaya necə hazırlamalı ?
Anelka bütün malikanənin ovuc içərisindəki kimi göründüyü ağacın altında dayandı və orda nə baş verdiyini izləməyə başladı.
Onun iti görməsi vardı, anasının və Yuzekin artıq şüşələnmiş terrasda olmadığını, panna Valentinanın öz mansardasında (çatı altında çəp tavanlı otaq – tərc.) olduğunu sezdi. Bağda ins-cins yox idi, yalnız həyətdən, evin arxasında Kivalskayanın çığırqan səsi, toyuqların qaqqıltısı və tovuz quşunun şikayətli “A-a-a-x”.. A-a-a-x!..” – deyə qışqırtısı eşidilirdi.
Kədərlidir! Ətraf kədərlidir!
Bax, mürəbbiyə mansardanın açıq pəncərəsində göründü.
“Indi məni çağıracaq” – Anelka belə fikirləşdi.
Ancaq panna Valentina onu çağırmadı; pəncərə altlığına dirsəklənərək, bağa baxdı. Sonra qısa müddətə otağın dərinliyində itdi və pəncərəyə qayıdaraq, damın çıxıntısına çörək ovdu. Tezliklə bura bir sərçə uçdu, ardınca daha bir neçəsi gəldi və hamısı şən cikkilti ilə qırıntıların üstünə cumdular.
Qoca qarımış qız ilk dəfə quşları yemləmək fikrinə gəlmişdi. O vaxtdan bəri bunu hər gün, həmişə axşam çağı, sanki kiminsə onu görməsindən ehtiyatlanaraq, edirdi.
Mahiyyətcə belə əhəmiyyətsiz təsadüf Anelkaya ümid verdi. Panna Valentina quşlar barəsində belə qayğı aşkara çıxardığına görə, səbəbi məlum olmadan, mümkündür ki, atasının da ona qarşı alicənab olacağı qərarına gəldi. “Belə böyük qızın qəribə məntiqi var” – mürəbbiyə belə deməyi yaddan çıxarmazdı.
DÖRDÜNCÜ FƏSİL
Atası evə saat yarım sonra gəldi və meyxananı ondan icarəyə götürmüş Şmulu özilə gətirdi.
Pan Yan fikri dağınıq və qayğılı idi. Tez arvadının otağına daxil oldu, onunla quru şəkildə salamlaşdı, Yuzeki və dəhşətdən az qala yarımcan olan Anelkanı öpdü. Yolda qızı ilə rastlaşmasını tamamilə unutmuş kimi görünürdü.
–Səhhətin necədir? – hətta əyləşmədən arvadından soruşdu.
–Mən, comme a l”ordinaire (adətən olduğu kimi), – deyə cavab verdi. – Qüvvəm yoxdur, ayaqlarım əsir, ürəyim çarpır, hər şeydən qorxuram, iştahım itib, bircə səməni ekstraktının üstündə yaşayıram…
–Bəs Yuzek? – pan Yan axıra kimi dinləməyərək, onun sözünü kəsdi..
–Pauvre enfant (Yazıq uşaq) … Dəmirli həblər qəbul etsə də, eləcə zəifdir.
–Bu nasazlıq, sadəcə, bədbəxtlikdir, məncə sənin dərmanların ona yalnız ziyan vurur, – pan Yan qapıya tərəf gedərək belə dedi. – Bəs Anelka necədir – yaxşı oxuyur? Sağlamdır? Yoxsa onda da hansısa naxoşluq axtarıb tapmısınız? – deyə hərəkətdə ikən soruşdu.
–Necə, artıq gedirsən? On gün olmadıqdan sonra? – deyə pani Matilda səsləndi. – Sənə deməli o qədər çox şeyim var ki… Iyulda, ya da avqustda, yalnız onun bacardığını hiss etdiyimə görə, mütləq Xalubinskinin yanına getmək istəyirəm…
– Xalubinski Varşavaya yalnız sentyabrın sonunda qayıdacaq. Bununla belə, bu barədə hələ səninlə danışacağıq, indi isə bəzi işləri yoluna qoymalıyam, – ata dözümsüzlüklə belə dedi və otaqdan çıxdı.
– Toujours le meme (O özünə sadiqdir)! – ana ah çəkdi. – Altı il günlərlə işlərlə məşğul olur, onların isə ucu-bucağı yoxdur. Mənsə xəstəyəm, Yuzek xəstədir, təsərrüfat dağılıb, hansısa yad adamlar niyəsi məlum olmadan mülkü nəzərdən keçirirlər. O, mən necə də bədbəxtəm! Ağlar qalmışam!.. Joseph, mon enfant, veux-tu dormir (Jozef, mənim balam, yatmaq istəyirsənmi)?
– Non, – yarıyuxulu oğlan cavab verdi.
Anelka anasının şikayətlərinə elə öyrəşmişdi ki, bu yeni umu-küsülər atasına olan məhəbbətini heç azaltmadı. Əksinə, indi onu daha çox sevirdi, çünki bugünkü günahına görə onu şahidlərsiz cəzalandıracağı qərarına gəlmişdi. Yəqin, buna görə onunla heç nə olmamış kimi görüşdü və öz kabinetinə getdi.
– “Bax, Şmul gedəcək, onda məni çağıracaq, – deyə Anelka özlüyündə mühakimə yürütdü. – Yaxşısı budur, özüm gedim və orada gözləyim, yoxsa, məbadə, anam başa düşər”.
Belə