Скачать книгу

– jest napisane w księgach. [przypis edytorski]

106

stać (daw.) – wystarczyć. [przypis edytorski]

107

precz się ze sobą darli – ciągle kłócili się między sobą. [przypis edytorski]

108

alić (starop.) – i oto, oto. [przypis edytorski]

109

padły Niemcy – dziś popr. padli Niemcy. [przypis edytorski]

110

głoskiem – dziś: głosikiem. [przypis edytorski]

111

wyciągać – tu: wyśpiewywać. [przypis edytorski]

112

zuczyć (daw.) – dziś: nauczyć. [przypis edytorski]

113

wymizerować się – dziś popr. forma: wymizernieć. [przypis edytorski]

114

ścisło – dziś popr.: ścisnęło. [przypis edytorski]

115

trapić – dokuczać, martwić. [przypis edytorski]

116

zagon – wąski kawałek ziemi uprawnej. [przypis edytorski]

117

hurma – tłum, duża liczba ludzi. [przypis edytorski]

118

cybuch – część fajki. [przypis edytorski]

119

przed wieki – dziś: przed wiekami. [przypis edytorski]

120

miesiąc (poet.) – księżyc. [przypis edytorski]

121

moiściewy – okrzyk wyrażający zdziwienie, zachwyt. [przypis edytorski]

122

skroś (daw.) – wskroś. [przypis edytorski]

123

po lekuchnu – leciutko; por. konstrukcję: po trochu. [przypis edytorski]

124

rozhowor – rozmowa, opowieść. [przypis edytorski]

125

dębek – dziś popr.: dąbek. [przypis edytorski]

126

dąbrowa – dębowy las. [przypis edytorski]

127

Piast – legendarny założyciel dynastii Piastów. [przypis edytorski]

128

Rzepicha – żona Piasta i matka Ziemowita (Siemowita). [przypis edytorski]

129

synaczek – dziś: syneczek. [przypis edytorski]

130

Ziemowit – popr.: Siemowit; syn Piasta i Rzepichy, domniemany następca króla Popiela i pradziad Mieszka I. [przypis edytorski]

131

pierwszy raz ostrzyc złote włosy – tzw. postrzyżyny; rodzaj inicjacji; wejście młodego chłopca w dorosłość i uwolnienie się spod opieki matki, często mające charakter uroczystego obrzędu. [przypis edytorski]

132

podjezdek – określenie młodego, nieujeżdżonego całkowicie, konia. [przypis edytorski]

133

aliści – jednak, mimo to. [przypis edytorski]

134

zachodowa – dziś popr.: zachodnia. [przypis edytorski]

135

zawieść – zaśpiewać; por. zawodzić. [przypis edytorski]

136

świetlica – tu: pomieszczenie, pokój jasno oświetlony i służący do spotkań towarzyskich. [przypis edytorski]

137

wyjść na zaproże – wyjść za próg. [przypis edytorski]

138

na powierzch – na wierzch. [przypis edytorski]

139

siermięga – rodzaj płaszcza noszonego dawniej przez ubogich chłopów. [przypis edytorski]

140

przędza – nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]

141

pasieka – ule wraz z pszczołami. [przypis edytorski]

142

szafarz – osoba zarządzająca gospodarstwem, spiżarnią. [przypis edytorski]

143

wieczorowy – dziś w tym znaczeniu: wieczorny. [przypis edytorski]

144

lira – strunowy instrument muzyczny. [przypis edytorski]

145

opończa – rodzaj płaszcza, z kapturem, bez rękawów, noszonego między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]

146

Ziemowit – popr. Siemowit; syn Piasta i Rzepichy, domniemany następca króla Popiela i pradziad Mieszka I. [przypis edytorski]

147

Mieszko – Mieszko I (ok. 935–992) z dynastii Piastów, książę polski, pierwszy historyczny władca Polski od ok. 960 r. W roku 966 przyjął chrzest i rozpoczął chrystianizację państwa. [przypis edytorski]

148

roznośny – słyszany daleko, głośny, potężny. [przypis edytorski]

149

obaczyć – zobaczyć, spostrzec, zauważyć. [przypis edytorski]

150

w boru – dziś popr. forma: Mc., lp.: w borze. [przypis edytorski]

151

krasnoludki – krasny ludek, krasny (daw.): jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]

152

rade – z ochotą, chętnie. [przypis edytorski]

153

w boru – dziś popr. forma: Mc., lp.: w borze. [przypis edytorski]

154

tarnina – krzew ciernisty, rodzaj dzikiej śliwy. [przypis edytorski]

155

przytaić się (daw.) – ukryć się. [przypis edytorski]

156

zmitrężyć – zmarnować. [przypis edytorski]

157

zgoła – zupełnie, całkiem, wcale. [przypis edytorski]

158

na pewne – dziś: na pewno. [przypis edytorski]

159

przebrać się (daw.) – przejść, dostać się. [przypis edytorski]

160

kapłon – wykastrowany, młody kogut. [przypis edytorski]

161

rumieńszy – dziś: bardziej rumiany. [przypis edytorski]

162

łapeć (daw.) – but zrobiony (wyplatany) z łyka (tj. znajdującej się pod korą tkanki drzew i krzewów), słomy, itp. [przypis edytorski]

163

czapka magierka – czapka węgierska, zwana później „batorówką” (ponieważ największą popularnością

Скачать книгу