Скачать книгу
align="left">
13
kramarz (daw.) – handlarz. [przypis edytorski]
14
domokrążny – chodzący po domach; zajmujący się akwizycją. [przypis edytorski]
15
aksolotl – meksykański płaz ogoniasty, charakteryzujący się bladą skórą. [przypis edytorski]
16
ptasznik – hodowca i/lub sprzedawca ptaków bądź drobnych zwierząt. [przypis edytorski]
17
jabłko Adama – u mężczyzn: wypukłość na szyi, jaką po mutacji tworzy chrząstka grdyki. [przypis edytorski]
18
chuć – pożądanie. [przypis edytorski]
19
zbutwiały – uległy rozpadowi pod wpływem grzybów i bakterii. [przypis edytorski]
20
fajerka – żeliwna obręcz, służąca do regulacji wielkości otworu w płycie kuchennej. [przypis edytorski]
21
pokątny – niezgodny z prawem a. z innymi przepisami. [przypis edytorski]
22
niepodobna (daw.) – nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
23
naraz – nagle. [przypis edytorski]
24
getto – dzielnica żydowska. [przypis edytorski]
25
jasełkarz – lalkarz. [przypis edytorski]
26
zbytkowny – bogato wyposażony, luksusowy. [przypis edytorski]
27
złotogłów – droga tkanina z jedwabiu i złotych nici. [przypis edytorski]
28
imię – tu: nazwisko. [przypis edytorski]
29
J – po hebrajsku jest to pierwsza litera imienia Boga. [przypis edytorski]
30
ibbur – w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]
31
spiżowy – wykonany ze spiżu, tj. ze stopu miedzi, cynku i cyny. [przypis edytorski]
32
korybant – w starożytności kapłan Kybele, frygijskiej bogini płodności. [przypis edytorski]
33
hermafrodyta – (od imion bogów gr. Hermesa i Afrodyty) istota dwupłciowa. [przypis edytorski]
34
karmny – tuczny, przeznaczony do uboju. [przypis edytorski]
35
Pierrot – postać z komedii dell'arte: smutny kochanek ze łzami wymalowanymi na pobielonej twarzy. [przypis edytorski]
36
czyli – czy z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
37
muskuły – mięśnie. [przypis edytorski]
38
członki (daw.) – kończyny. [przypis edytorski]
39
jeno (daw.) – tylko. [przypis edytorski]
40
surdut – długa, obcisła dwurzędowa marynarka bądź krótki płaszcz. [przypis edytorski]
41
niebacznie – nieuważnie, nieostrożnie. [przypis edytorski]
42
roiło mi się – wydawało mi się. [przypis edytorski]
43
lichwiarski procent – nazbyt wysokie oprocentowanie pożyczki. [przypis edytorski]
44
powrotnie – dziś: z powrotem. [przypis edytorski]
45
taić – ukrywać. [przypis edytorski]
46
golem – w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]
47
Kabała – mistyczna doktryna judaistyczna, na której oparty był m. in. ruch chasydzki. [przypis edytorski]
48
elementy (daw.) – żywioły. [przypis edytorski]
49
szepcąc przez zęby magiczne słowo liczebne – w innych wersjach legendy ożywienie golema następowało przez włożenie mu w usta karteczki z hebrajskim słowem emet (prawda) a uśmiercenie przez wymazanie pierwszej litery, na skutek czego powstawało słowo met (śmierć). [przypis edytorski]
50
usty – dziś popr. forma N. lm: ustami. [przypis edytorski]
51
podrządny – podległy. [przypis edytorski]
52
powolnie – dziś popr.: powoli. [przypis edytorski]
53
tandeciarz – handlarz tandetą, tj. tanimi, byle jakimi towarami z drugiej ręki. [przypis edytorski]
54
jeno (daw.) – tylko. [przypis edytorski]
55
wie pan, tak, tak jak się gra w szachy – zupełnie tak, jak się gra w szachy – student Charousek nosi być może nazwisko Rudolfa Charouska (1873–1900), silnego i przedwcześnie zmarłego na gruźlicę szachisty węgierskiego czeskiego pochodzenia, urodzonego w Pradze. [przypis edytorski]
56
gambit – w teorii szachowej wariant, w którym gracz dobrowolnie poświęca materiał (piony, rzadziej figury) za inicjatywę (możliwości ataku). [przypis edytorski]
57
laufer – goniec (figura szachowa); najsłynniejsza partia Rudolfa Charouska, po którym być może nazwany jest bohater powieści, to jego zwycięstwo nad mistrzem świata Emanuelem Laskerem odniesione w trakcie turnieju w Norymberdze w roku 1896. Charousek zagrał wówczas odgałęzienie gambitu królewskiego zwane gambitem gońca (1.e4 e5 2. f4 exf4 3.Gc4). [przypis edytorski]
58
jaskra – choroba prowadząca do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i siatkówki, powodująca pogorszenie lub utratę wzroku; łac. glaucoma. [przypis edytorski]
59
irydektomia – operacja wycięcia fragmentu tęczówki. [przypis edytorski]
60
kęsek – tu: fragment. [przypis edytorski]
61
niedowidztwo – dziś popr.: niedowidzenie. [przypis edytorski]
62
symptomata (daw.) – objawy. [przypis edytorski]
63
pewnik – całkowicie pewna informacja. [przypis edytorski]
64
z konieczności – tu: na pewno. [przypis edytorski]
