LITMIR.BIZ

Скачать книгу

гынна, онтон аны таһырдьа тахсар аан тыаһа «лиһигир» гынна.

      Ийэм, хаһаайыстыбаннай суумкатын туппутунан, оҕо курдук барыны бары сэргэҕэлээбит хараҕынан тула-хала көрөн чэмээрийэн, олорор түннүгүм аннынан аа-дьуо ааһа турда. Ити аата кини Чиэхэп уулуссаҕа турар ас маҕаһыыныгар барда.

      Харахпар ийэм көхсүн тобулу одуулаан олорор массыына лаампалара көстөн аастылар… Хаатыҥкалаах киһим бу киирэн кэлиэ диэн куттаммыт курдук ойон туран, кыбартыырам аанын иһиттэн хатанан «халыр» гыннаран баран, эмиэ олорунан кэбистим.

      Атын күн эбитэ буоллар, тугу эмэ үлэлээмэлии түһэн баран, хайыһарбын ылан, Чочур Мураан диэки тэбинэ туруохтаах этим. Тоҕо эрэ кэннибин хайыһан, «баар дуо?» диэбит курдук орон уонна таҥас ыскаабын икки ардыгар кыбыллан турар хайыһарым диэки кылап гынан ыллым.

      Мин билэрбинэн, үс киһи Саха сиригэр сыылкаҕа кэлэн олорбута. Твердохлебов – Ньурбачааҥҥа, биир физик – Кэбээйигэ, өссө биир киһи – Үөһээ Бүлүү Намыгар. Твердохлебовка Сахаров ойоҕунаан кэлэн, көрсөн барбыттарын истибитим. Уорганнар кэтии-маныы сылдьыбыттарын, суоппардар олордубакка ааһалларын туһунан усках кэпсээн элбэх этэ. Кэбээйи киһитин туһунан кэпсээн эмиэ баар этэ да, үһү-таамах курдук, соччо чуолкайа суох. Оччоҕуна ол киһи физика саамай төрүт боппуруоһунан, квантовай физиканан, дьарыктанар. Оҕо эрдэхпиттэн кэрэхсиир, интэриэһиргиир үөрэҕим. Ол аата бу киһи Сахаров оскуолатын бэрэстэбиитэлэ буоларыгар тахсар. Оннук улахан киһи бэйэтинэн кэлэн биэрэр. Хаарыаны, семинарга дакылааттаппыт, чэйдии-чэйдии кэпсэппит, сыыйа-баайа билсибит киһи баар ини!

      Суруйар остуолум ким кэлэрин-барарын түннүгүнэн көрөргө анаан туруоруллубут курдук эбит. Хаатыҥкалаах киһим кэллэҕинэ да, олорор түннүгүм аннынан ааһыаҕа эбэтэр утары турар дьиэ уҥа өттүттэн тахсан, миэхэ уун-утары хааман кэлэн, дьиэҕэ киириэхтээх.

      Ийэм кэллэ. Кырдьаҕас киһи сылайбыт, мааҕын оҕо курдук тугу барытын сэргэҕэлээн көрөн-истэн тахсыбыта суох буолбут, тугу эрэ санаан, атаҕын тумсун көрбүтүнэн хааман налыахтаан ааста. «Бээрэ, ааным хатыылаах этэ дии!» диэн сүүрэн тиийэн, ааным хатыырын төлө тартым.

      Сотору ийэм киирэн, сонун уһулла. Атыыласпыт аһын оннун булларан, төттөрү-таары хаамыталаата, мин истэрбэр-истибэппэр кыһаллыбакка эрэ мөҕүттэр:

      – Ити айылаах эти атыылыыллар, барыта уҥуох, ыллаҕым дии, хайыахпыный. Инньэ диэн толуону таах хаалларыам дуо. Айуу-айа.

      Күннээҕи сүрүн үлэтин толорбут киһи быһыытынан ийэм, хоско киирэн, оронугар сытынан кэбистэ. Мин эмиэ туран, ийэм истибэтин диэн тыаһа суох ааны хатаан баран, кэлэн остуолбар олордум.

      Халлаан боруоран барда. Эмискэ биир улахан уҥуохтаах киһи түргэнник хааман иһэрэ көһүннэ. Уһун сиэрэй хаатыҥкалаах. Кини! Тугу эмэ өйдүү-дьүүллүү охсуом иннинэ киһим элэс гынан ааһан хаалла да, аан тыаһа лип гынна. Мин олоппоспор хонос гына түстүм. Сүрэҕим битигирии түстэ. Хайыыбын? Ааны аһабын дуу, суох дуу? Хайдах кэпсэтэбиний, тугу кэпсэтэбиний? Баҕар, отой да атын киһи буолаарай?..

      Ити икки ардыгар ааны тоҥсуйдулар. Чуо биһиги

Скачать книгу