LITMIR.BIZ

      Figuur 1: Bepaling van geluk

      Ons gene bepaal 50% van ons geluk, terwyl ons omstandighede – soos die dood van ’n geliefde, die uitdienstreding van die man, ’n kind se mislukte huwelik of een of ander trauma of finansiële krisis – 10% bepaal.

      Die goeie nuus is dat 40% in ons beheer is en dít is waaroor hierdie boek gaan. (Daar is nou navorsers wat beweer dat dit selfs meer as 40% kan wees). Ons gaan daardie 40% ontwikkel sodat ons ons geluksvlak optimaal kan ontwikkel. Ons kan dus ons brein se bedrading deur tegnieke en vaardighede verander en sodoende ons geluksvlak verbeter en opstoot.

      Ek hou van Matthieu Ricardo se definisie van geluk 22: “By happiness I mean a deep sense of flourishing that arises from an exceptionally healthy mind. This is not a mere pleasurable feeling, a fleeting emotion, or a mood, but an optimal state of being.” Geluk is dus meer as net ’n gemoedstoestand. Dit is ’n lewe van geluk wat lewensvreugde gee en selfs die moeilike dae kan hanteer.

      Dit laat my aan die bekende storietjie van die wolwe dink. ’n Ou man het met sy kleinseun gesit en gesels en vir hom dié storietjie vertel: “Binne die mens is daar ’n geveg tussen twee wolwe. Die een is Ongeluk. Dit is vrees, kommer, woede, jaloesie, selfbejammering, minderwaardigheid. Die ander is Geluk. Dit is vreugde, liefde, hoop, tevredenheid, goedhartigheid, empatie, eerlikheid, mededeelsaamheid.” Die seuntjie het ’n rukkie gedink en toe gevra: “Wie van hierdie twee wolwe wen?” Die ou man het geantwoord: “Die een wat jy kos gee.”

      Dit is so waar. Ons het die vermoë om positief te wees en dan gaan ons ook die geluk smaak waarna almal so smag.

      Waarom die vreeslike ophef oor geluk?

      “Dit is nie God se wil dat ons gelukkig sal wees nie, maar dat ons onsself gelukkig sal maak.” – Immanuel Kant

      Om gelukkig te wees is goed vir jou gesondheid en ’n suksesvolle lewe:

      •Gelukkige mense se kans is 35% minder om griep te kry.

      •Mense met hoë optimisme en geluksvlakke het laer risiko vir hartsiektes, hoë bloeddruk en infeksies.

      •Mense met ’n goeie sin vir humor, ’n aanduiding van innerlike geluk, leef langer as mense sonder ’n goeie humorsin. Inteendeel, een studie het bewys dat ’n sin vir humor die voortydige dood van kankerpasiënte met byna 70% verminder.23

      •Dit verlaag bloeddruk. In ’n studie met meer as 15 000 mense in Europa het die navorsers gesê dat die vlak van hoë bloeddruk van ’n nasie ’n goeie aanduiding van hul geluk is.24

      •Gelukkige mense leef langer.

      •Gelukkige mense is meer sosiaal, energiek, minder moeg, meer samewerkend en gemeenskapsgeoriënteerd.

      •Gelukkige mense het meer vriende, sal makliker trou en langer getroud bly.

      •Hulle is innoverender en produktiewer, beter leiers en verdien meer geld.

      •Dit is waarskynliker dat gelukkige mense ’n werk gaan kry, hulle vaar beter in onderhoude en is suksesvoller in die werk omdat hul verhoudings beter is.

      •Gelukkige mense is suksesvoller op skool en voltooi hul skoolopleiding.

      Depressie en geluk

      Ek wil net reg aan die begin sê dat wanneer daar van depressie in hierdie boek gepraat word, dit met die grootste deernis gedoen word. Dit is werklik ’n baie uitmergelende en moeilike siekte met baie uitdagings.

      Omdat so baie mense wat hierdie boek gaan lees een of ander vorm van depressie kan hê, wil ek vir hulle wys dat daar meer hoop is as wat hulle dink. Die antwoord is nie net medisyne nie. Nee, medisyne en ’n lewe van geluk kan groot veranderinge in jul lewe bring! Die velde van die positiewe sielkunde en emosionele intelligensie het baie tegnieke en vaardighede wat die lewe van die depressielyer kan vergemaklik en selfs kan verbeter. Daar is tonne navorsingsbewyse daarvan:

      Martin Seligman het ’n waarheid kwytgeraak wat depressiewe mense dalk in gedagte moet hou.25 Dit lyk of pille eintlik maar net ’n 65%-sukses het met depressiewe mense en ook net mense wat uiters depressief is. Dit is nou diegene wat nie eens uit die bed kan opstaan nie omdat hulle so sleg voel. Met gewone depressie, met ander woorde die persoon wat nog kan funksioneer en net baie terneergedruk voel, wys navorsing dat die tablette eintlik geen effek het nie. Wanneer hierdie mense plasebo neem, is die sukses in elk geval tussen 45-55%.26, 27

      Daar moet dus heeltemal op ’n nuwe manier na depressie gekyk word. Seligman gebruik die voorbeeld van skerpskutters. Dit neem dikwels vir ’n skerpskutter 24 uur voordat hy in posisie is. Dan is daar nog ’n verdere 36 uur om die skoot te skiet. Hoe lei jy hierdie mense op? Die sielkundiges kan nie ’n tablet vir hulle gee omdat hulle dodelik moeg is nie. Nee, hulle word weliswaar drie dae lank wakker gehou en daarna moet hulle leer om perfek te skiet ten spyte van hoe moeg hulle is. Hulle moet dus optimaal funksioneer ten spyte van die toestand waarin hulle is. Dit is dieselfde met vegvlieëniers. Seligman verwys na Abraham Lincoln en Winston Churchill wat albei aan ernstige depressie gely het, maar hoogs suksesvol gefunksioneer het ten spyte van hul depressie. Hulle het albei gekla oor die “swart hond” wat hulle gedurig jag. Seligman is van mening dat daar vir die depressielyer ook tegnieke gegee kan word om goed te funksioneer, al is sy siektetoestand ook hoe hewig.

      Miskien moet depressielyers kyk of hulle sommige van die tegnieke en vaardighede in hierdie boek kan aanleer wat hulle gaan help om soos Lincoln, of die skerpskutter, goed te kan funksioneer, ten spyte van hul gemoedstoestand. Gee dit asseblief ’n kans.

      Caspi, Moffit en kollegas by die King’s College, Londen, het baie interessante navorsing gedoen.28 Hulle wou die verhouding tussen stres en depressie bepaal. Hoekom is dit dat stresvolle situasies soos byvoorbeeld uitdiensstelling, onbeplande swangerskap, of watter trauma ook al, by die een persoon depressie veroorsaak, maar nie by die ander nie?

      Hulle het gevind dat depressie geassosieer word met ’n spesifieke geen, naamlik 5-HTTLPR. Dit kom in twee vorms voor, die lang en kort allele (“allele” of “allelomorfe” beteken in leketaal die alternatiewe vorm van die geen). Die korte is die moeilike en slegte kalant, wat verhoed dat die brein weerstand teen depressiesimptome opbou.

      Caspi het 847 jong kinders in Nieu-Seeland geneem en vasgestel dat meer as die helfte van hulle hierdie geen gehad het. Op die ouderdom van 26 het hulle probeer vasstel hoeveel negatiewe ervarings en depressie

Скачать книгу