Cierpienia wynalazcy - Оноре де Бальзак

Скачать книгу

edytorski]

      19

      Ouvrard, Gabriel Julien (1770–1846) – wpływowy francuski finansista, syn właściciela fabryki papieru; wzbogacił się głównie dzięki handlowi kolonialnemu i dostawom dla wojska; oskarżany o nieprawidłowości i więziony, był oczyszczany z zarzutów, finansował przedsięwzięcia kolejnych rządów, udzielał im pożyczek i gwarancji. [przypis edytorski]

      20

      melasa – gęsty, ciemnobrunatny syrop, produkt uboczny przy wyrobie cukru. [przypis edytorski]

      21

      prot – człowiek kierujący pracami w zecerni. [przypis edytorski]

      22

      kaszta – element urządzenia drukarni: szuflada podzielona na przegródki zawierające czcionki drukarskie oraz materiał justunkowy, czyli materiał służący do wypełniania odstępów między wyrazami i wierszami. [przypis edytorski]

      23

      atencja (daw. z łac.) – względy, poważanie, szacunek. [przypis edytorski]

      24

      kirasjer – żołnierz ciężkiej jazdy. [przypis edytorski]

      25

      pięć stóp i siedem cali – tj. 170 cm. [przypis edytorski]

      26

      niedźwiedź – we fr. żargonie drukarskim: robotnik pracujący przy prasie drukarskiej; por. pierwsza część cyklu, Dwaj poeci. [przypis edytorski]

      27

      metrampaż (z fr. mettre en pages: umieszczać na stronach) – łamacz, pracownik zecerni formujący kolumny druku ze szpalt złożonych przez zecera. [przypis edytorski]

      28

      Kant, Immanuel (1724–1804) – niemiecki filozof oświeceniowy, twórca rewolucyjnej doktryny filozofii krytycznej, czołowa postać nowożytnej filozofii. [przypis edytorski]

      29

      konsystorz – urząd podległy biskupowi, kancelaria diecezjalna. [przypis edytorski]

      30

      porać się – zmagać się, walczyć; por. uporać się. [przypis edytorski]

      31

      su, właśc. sous (fr.) – w XIX w. pot. nazwa monety o wartości 5 centymów, tj. 1/20 franka. [przypis edytorski]

      32

      pryncypałowa (daw.) – żona pryncypała, tj. szefa, pracodawcy. [przypis edytorski]

      33

      rab (daw.) – niewolnik, sługa. [przypis edytorski]

      34

      beniaminek – ulubione, najmłodsze dziecko; ulubieniec. [przypis edytorski]

      35

      talar – w oryginale: écu, w XIX w. potoczna nazwa srebrnej monety pięciofrankowej. [przypis edytorski]

      36

      liard – drobna miedziana moneta francuska. Wprowadzona w 1654, stanowiła najdrobniejszy nominał w czasach królestwa, była emitowana do 1792, istniejące monety jedno- i dwuliardowe wycofano z obiegu w 1856. Jeden liard miał wartość 1/4 sou, zaś wprowadzony w czasach Republiki centym był wart 1/5 sou; dwa liardy to 2,5 centyma. [przypis edytorski]

      37

      centym – drobna moneta francuska o wartości 1/100 franka. [przypis edytorski]

      38

      renta – tu: dochód z kapitału ulokowanego w banku, w obligacjach, na giełdzie itp.; por. rentier. [przypis edytorski]

      39

      komunikować – tu: przyjmować komunię. [przypis edytorski]

      40

      rewoluc

1

Jeden z licznych monografistów Balzaca – A. le Breton; Balzac, l'homme et toeuure. Balzac powieści Coopera znał i entuzjazmował się nimi, dowodzą ustępy z jego korespondencji. [przypis tłumacza]

2

indyjski – tu daw.: indiański. [przypis edytorski]

3

biedka – mały dwukołowy powóz konny. [przypis edytorski]

4

prefekt – naczelnik administracji departamentu we Francji, reprezentant władzy centralnej. [przypis edytorski]

5

Gdybyśmy byli wiedzieli – przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość; dziś: gdybyśmy wiedzieli. [przypis edytorski]

6

rozchodnik – pospolita roślina o mięsistych liściach, płożąca się lub wznosząca, rosnąca zwykle na suchych, piaszczystych lub skalistych, miejscach. [przypis edytorski]

7

przewiercień, wiciokrzew przewiercień (bot.) – ozdobne pnącze o różowawych kwiatach i pomarańczowych owocach. [przypis edytorski]

8

floks a. płomyk – roślina z rodziny wielosiłowatych o jaskrawych, czerwonych lub fioletowych kwiatach, chętnie uprawiana w ogródkach jako ozdobna. [przypis edytorski]

9

stawidło – ruchome zamknięcie zapory spiętrzającej wodę w rzece, służące do regulacji przepływu wody. [przypis edytorski]

10

wilia (daw., reg.) – dzień poprzedni, poprzedzający; też: wigilia. [przypis edytorski]

11

toć (daw.) – przecież. [przypis edytorski]

12

prostracja – stan skrajnego wyczerpania nerwowego. [przypis edytorski]

13

topicum (med., z gr.) – ogólne określenie leku stosowanego miejscowo. [przypis edytorski]

14

tedy (daw.) – więc, zatem. [przypis edytorski]

15

fizjonomia (daw.) – twarz. [przypis edytorski]

16

pierożek – tu: dwurożny kapelusz w kształcie trójkąta, powszechny w XVIII i XIX w., kojarzony często z Napoleonem Bonaparte. [przypis edytorski]

17

wół (…) którego malarze przydają za towarzysza ewangeliście – tradycyjnie w sztuce autorzy ewangelii są przedstawiani razem z przypisywanymi im istotami żywymi, które są ich atrybutami i jednocześnie symbolami; symbolem Łukasza Ewangelisty jest wół. [przypis edytorski]

18

Restauracja – okres w historii Francji wyznaczony datami 1814–1830, od powrotu na tron dynastii

Скачать книгу