Эргиллиэм мохсоҕол буолан - А. К. Никифорова

Скачать книгу

Бу улахан дьиэҕин күн бүгүн босхолоо! Хамначчыттаргытыгар туппут дьиэҕитигэр тахса охсуҥ!

      Куура хатан нэһиилэ сылдьар сэбиэттэрэ оҕонньор Хабырыыс бүгүн сыыдамсыйбыта сүр, биир кэм сүүрүүнэн сылдьар буолбут. Убаҕас бытыгын оҕотун имэрийэ-имэрийэ, оботтоохтук уоттаммыт кыччаҕар хараҕынан дьиэ малын-салын, миэбэли, иһити-хомуоһу көрүтэлээтэ.

      – Туох баар үрүҥ көмүс, таас иһиттэри, түүлээх таҥаһы, көмүс киэргэли барытын үлэһит норуот туһугар тутабыт. Чэ, туруоххут дуо?! Дьэҥдьийиҥ, баайы-дуолу бу дьааһыкка хаалаан иһиҥ! – диэн илии-атах буолар дьонугар сэбиэттэрэ хамаандалаата.

      Бороскуо кэргэнин илдьэ барбыттарын кэннэ атаҕа биирдэ уйбат курдук буолбута, сэниэтэ бүтүннүү эстэн, хаҕа эрэ сытар киһи хайдах да буоллуннар диэбиттии, истиэнэ диэки хайыһан кэбистэ. Ол улахан туох баайдара кэлбит үһү. Аҕыйах үрүҥ көмүс ньуоска, саахар уурар иһит баар. Кини мааныга кэтэр саһыл тыһа истээх саҕынньахтаах, кырса түүтэ бэргэһэлээх, киэргэлэ диэн ийэтиттэн хаалбыт үрүҥ көмүс ытарҕалаах, Дьөгүөрэ оҥотторон бэлэхтээбит биһилэҕэ баар.

      Дэҥдьийээччилэр оҕо кыһыҥҥы бэргэһэтин, сонун кытта уктан эрэллэрин көрөн, Кэтириис тулуйбакка ойон турда уонна:

      – Саатар, оҕо таҥаһын тыытымаҥ! Кыһын тугу кэтиэй?! Сааппаккыт даҕаны! Ыалы бүтүннүү имири эстигит буолбат дуо?! – диэн хаһыытаата.

      – Эн, Кэтириис, саҥарба! Былыргылыы хамначчыттыы олорбокко, холкуоска киирэн хата норуот туһугар үлэлээ! Батараак олоҕо билигин суох! Атыныҥ буоллар, туох ханна баарын ыйан-кэрдэн биэрэн көмөлөһүөҥ этэ. Өссө кулаак баайын харыстаабыт буола-буола! Акаары!

      Кэтириис Тэрэппиин сонун, бэргэһэтин төттөрү таһыйан ылла да кэннигэр тутта.

      – Оҕону кыһын үлүтэн өлөрөөрү гынаҕыт дуо? Кини нэк буолбут соно эһиэхэ туохха нааданый?

      – Чэ-чэ, ити хааллын. Бу акаарыны кытта аахсымаҥ. Барахсаанабы баай буолуо диэбитим, ханна баарый? Эбэтэр көмүһүн, харчытын атын сиргэ кистээбит дуу? Бороскуобуйа, эриҥ көмүһүн ханна гыммытай? Ама, кини муспут баайа бачча эрэ үһү дуо?!

      – Ханнааҕы баайын этэҕитий? Дьөгүөр баайа диэн сүөһүтэ эрэ! Көмүһү муспатах бэйэтэ! – Кэтириис улаханнык абатыйан саҥарда.

      – Сүөһүтүн бүтүннүү холкуоска туттарыллыаҕа!

      – Саатар, биир ыанар ынаҕы хаалларар инигит? Бу кыра оҕобутун тугунан аһатабыт?

      – Кэтириис, эн биири өйдөө. Сэбиэскэй былаас дьадаҥылар үчүгэйдик олороллорун туһугар кыһаллар. Оҕону да көрүүтэ суох хаалларыахпыт суоҕа. Бороскуо, бу эн, ийэҥ буолан бары холкуоска киириҥ, оччоҕуна норуоту кытта тэҥҥэ үлэлээн-хамсаан олоруоххут, – Хабырыыс сымнаабыт куолаһынан сыыйда.

      Баайы талааччылар тахсан барбыттарын кэннэ дьиэҕэ ураты ыарахан чуумпу сатыылаата.

      – Кэтириис, кэл эрэ, – Бороскуо сэниэтэ суох саҥата иһилиннэ. – Кырдьык, Хабырыыс сөпкө этэр, эһиги ийэҕитиниин холкуоска киириҥ, хата сүөһүлэргитин көрө-харайа сылдьыаххыт. Кэтириис, бу оҕолору хаалларыма, көрө-истэ сылдьаар дуу… Мин турарым биллибэт…

      – Кэбис,

Скачать книгу