Скачать книгу

бааһынай уол: «Туус», – диир. Анарааҥҥыта өйдөөбөт: «Что-оо?» Уол: «Ту-у-ус!» Кыыс: «Не поняла, еще раз повторите, пожалуйста», – диир. Биһиги киһибит санаатын түһэрбэт, бэрэдэбиэс, өйдөөн быстан биэрбэтиттэн сүрдээҕин кыыһыран туран: «Ну, ту-у-узз!!!»– диэн саайбыт.

* * *

      Эмиэ бырааттыылар биир нуп-нуучча көрүҥнээх тыаттан киирэ сылдьар табаарыстарын кытта тобус-толору симиллэн, автобуһунан айаннаан иһэллэр. Кондуктор, нуучча дьахтара, кыбылла-кыбылла бырааттыыларга астаран кэлбит, уолаттар бары билиэт ылбыттар эбит, арай били табаарыс ылбакка хаалбыт. Кондуктор: «Молодой человек, Ваш билетик?» – диэн ыйытар. Уол улахан баҕайытык: «Аһа, щас заплАчу», – диир үһү.

* * *

      Сэбиэскэй кэм. Нуучча тылын уруогар учуутал Баасканы дуоскаҕа ыҥырар уонна бэриллибит тылы падежтарынан уларытарга сорудах биэрэр. Бааска дуоскаҕа «школа» диэн тылы суруйар. Именительнэй падежка тылын сөпкө туруоран баран, салгыы билбэт буолан, дуоска иннигэр туран хаалар. Учуутал иккини туруораары ыксаппытыгар: «А йаа зынаайу аниктоты про падежей», – диэн саайар. Учуутал кэпсээ диэбитигэр, киһибит: «Испирибээ быыл именительный, потуом я предложный, она даательный, я тварительный, а она радительный, причем я винительный», – диир уонна килиэ-халаа көрүөлүүр. Онно кыыһырбыт учуутал Баасканы директорскайга соспут. Киһилэрэ ытаан аҕай кэлбит. Ол оннугар иккини ылбатах этэ.

* * *

      Арай биирдэ Оржанкаҕа биир дойдулаахпын көрүстүм. Киһим нууччалыы үчүгэйдик билбэт буолан, миэхэ көмөлөһүннэрэн наадаларын ылла. Саҥа атыыны-тутууну «Волна» кафеҕа олорон олохтоохтук сууйдубут. Арай туран дьиэлээри гыммыппыт, хайы-сах милииссийэлэрбит кэлэн тураллар эбит. Биһигини тараччы тутан ылан, массыыналарыгар уган кэбистилэр. Мин, холуочук киһи, ону-маны быһаара сатыыбын да, дьонум күргүйдээн ынырыктар. Арай истибитим, биир дойдулааҕым илиитинэн далбаатыы-далбаатыы: «Я умный, я умный», – диэн нууччалыы сатыыр. Ол аата өйдөөхпүн дии сатыыр дьүһүнэ эбит.

* * *

      Биир убайым, кыра сылдьан, дэриэбинэттэн оройуон киинигэр бараары, суолга турбут. Хастар да эбит, эмиэ бэйэтин кытары саастыы уолаттар. Ол турдахтарына, «Камаз»-таах нуучча кэлэн тохтообут. Уолаттар туох диэхтэрин билбэккэ турбуттар, убайым, саамай сытыылара, ыйыппыт: «Куда идешь?» Суоппара: «В Чурапчу», – диир үһү. Убайым: «Врешь?» Суоппар: «Да, не вру я». Убайым: «Врешь гаварю». Суоппар: «Вам что, делать нечего?!» – диэн баран, аанын саптан, газтаан кэбиспит. Уолаттар туран хаалбыттар. Убайым: «Ити аата хайдах буоларый?» – диир үһү. Ону биир табаарыһа саҥата суох туран баран: «Эн берешь? диэхтээх этиҥ, ону врешь диэтиҥ», – диэбит, наадалаах кэмҥэ саҥарбакка гынан баран.

* * *

      Бииргэ улааппыт уолум оскуолаҕа быстар мөлтөхтүк үөрэммитэ. Кылааһын хаста да чиҥэтиммитэ. Тохсус кылааһынан уурайбыта. Биирдэ миэхэ кэлэн: «Короче, андаатар тириитэ бөҕө баар, атыылыах», – диир. Урут андаатар тириитэ нууччаларга күндү быһыылааҕа.

      Онон, нууччалар бөһүөлэктэригэр маҕаһыын иннигэр турабыт. Биир нуучча кэллэ, уолум ыйытар: «Кожу андатры

Скачать книгу