Скачать книгу

dedi kim birov.

      Saroydan bu jinnini

      Quvlamoq kerak darrov.

      Lekin xoqon ko‘p fozil,

      Oqil-u dono edi.

      “Xo‘sh, topding qanday tadbir,

      Qani, cho‘pon, ayt!” – dedi.

      “Boshliqlar chiqib ketsin,

      Faqat o‘sha paytda man,

      Bu tadbirni, bu sirni

      Bitta sizga aytaman!”

      Xoqon dedi: “Ey Shiroq,

      Sening ko‘ngling bo‘lsin to‘q.

      Mening bu boshliqlardan

      Yashirguvchi sirim yo‘q!”

      “To‘g‘ri, lekin bularning

      Xotini, bolasi bor.

      To‘g‘risi bor odamning,

      Odamning olasi bor.

      Shubham yo‘q boshliqlardan,

      Lekin maqol borki, bas:

      Uch kishi bilgan sirning

      Aslo sirligi qolmas”.

      Birdan saroy ichida

      Zo‘r g‘alayon qalqidi.

      “Xoqon, sizga tajovuz

      Qilmoqchidir balki u?!

      Xoqon, nahot ishonmay

      Shuncha ashraf-a’yonga,

      Ishonsangiz shu tezak

      Hidlab yurgan cho‘ponga?!”

      Ko‘rsaki Shiroq, hech kim

      Ishonmaydi so‘ziga.

      Tor keldi unga dunyo,

      Qon quyildi ko‘ziga.

      Qindan olib pichog‘in

      G‘alat o‘yin boshladi.

      Burni, ikki qulog‘in

      Shartta kesib tashladi.

      Bu dahshatdan bir lahza

      Qotib qoldi olomon.

      Shiroqning ust-boshiga

      Tirqirab oqardi qon.

      “Hoy, bo‘ling tez, – der xoqon, –

      Bir odamni so‘ydirib

      Nega qarab turibsiz,

      Namat bosing kuydirib!”

      Jarohatga namatni

      Kuydirib bosishgan on,

      Asta-sekin qon tindi,

      O‘ziga keldi cho‘pon.

      So‘ng chiqib ketdi hamma,

      Cho‘pon-u xoqon qoldi,

      Vatan deya atalgan

      Yer bilan osmon qoldi.

      Biri turib yuksakda

      Adli bilan sochsa nur,

      Biri qora ter to‘kib

      Rizq-nasiba yetkazur…

      Suhbat uzoq bormadi,

      Tugamay bir chovgum choy,

      Shiroq saroy ichidan

      Chiqib keldi, hoynahoy.

      Bilmam, ne dedi Shiroq,

      Xoqon unga ne dedi?

      Chunki o‘sha saroyda

      Men o‘zim ham yo‘q edim…

      SHIROQ DORO HUZURIDA

      Shaklar yurti, go‘zal diyor,

      Ta’rifingga yo‘qdir so‘z.

      Har yov seni qildi havas,

      Har bosqinchi tikdi ko‘z.

      Ko‘klami jannat kabi,

      Yozlari bir tush o‘lka.

      Kuzi oltinning o‘zi,

      Qishlari kumush o‘lka.

      Yuraklarga o‘t solgan

      Misli o‘t-otash Vatan.

      Falakning andozasi,

      Osmonga tutash Vatan.

      Yerga suqsang ko‘karar

      Cho‘ponning tayog‘i ham…

      Mana, seni toptadi

      Doroning oyog‘i ham.

      Minglab chodir tikilgan,

      Qoq o‘rtada qarorgoh.

      Kulgu o‘rlar falakka,

      Ko‘kka o‘rlar zor-u oh.

      Lashkar uchun xizmatda

      Minglab cho‘ri, qul edi.

      Forslar g‘alabadan mast,

      Ishratga mashg‘ul edi.

      Oson kechgan janglardan

      Doro shod edi juda.

      Chodirida – a’yonlar,

      O‘yin-kulgu avjida.

      Shu payt kirib bir posbon

      Bukildi, ta’zim qildi.

      O‘pdi Doro etagin,

      Oyog‘iga yiqildi.

      Dedi: ”Kelmish bir yigit,

      Maymun yig‘lar holiga.

      Ruxsat so‘rar kirgali

      Bu dargohi oliyga!”

      “Kim ekan u? – der Doro,

      Norozi nigoh tashlab, –

      Xo‘p, qurolin oling-u,

      O‘zini keling boshlab”.

      Kirib keldi bir jonzot,

      Odamlik siyog‘i yo‘q.

      Qo‘l-oyog‘i, boshi bor,

      Burni yo‘q, qulog‘i yo‘q.

      Aysh ichra bu Doroga

      Juda xunuk ko‘rindi:

      Qaydan kelmish g‘o‘laga

      Qo‘ndirilgan bu mo‘ndi?

      “Xo‘sh, kimsan, nega kelding,

      Bu ne turq-u tarovat!?”

      “Shohim, men bir cho‘ponman,

      Izlab keldim adolat!

      Qabilamni shak derlar,

      Otimni derlar Shiroq.

      Xalqim ham, xoqonim ham

      Qadrim bilmadi biroq!”

      “Nega?”

      “Sizning bu yurtga

      Kirganingiz bilgan on,

      Qabila boshliqlarin

      Kengashga yig‘di xoqon.

      Birov dedi, Doro zo‘r,

      Bundan ko‘chib ketamiz,

      Uning oyog‘i yetmas

      Joylarni yurt etamiz.

      Birov dedi, biz unga

      Bosh egmaymiz hech qachon.

      Kurashamiz qolguncha

      Toki so‘nggi tomchi qon.

      Men ularning fikriga

      Qarshi chiqdim banogoh.

      Dedim, Dorodek odil

      Olamda yo‘q shahanshoh.

      Bundan ko‘chib ketsak biz,

      Kim sig‘dirar yeriga.

      Bu dunyoda

Скачать книгу