LITMIR.BIZ

Скачать книгу

Qalleqonun rançosu tərəfdə artıq dincəlməyə macal tapmış Co təqibi davam etdirdi və heç yarım saat keçmədi ki, artıq ayğırın izində idi.

      Uzaqda, qərb tərəfdə Karlos dağları görünürdü. Orada onun yolunu köməkçiləri gözləyirdi – təzə atlar, təzə adamlar. Bunu bilən yorulmaz süvari təqibi qərbə tərəf çevirməyə çalışdı. Lakin yorğa özünün qəfil fantaziyasına, bəlkə də, daxili hissiyyatına uyub şimala çöndü. Onun yorulmaz, bacarıqlı təqibçisi qışqıraraq, atını mahmızlayaraq, gülləylə toz qopararaq dalınca qarabaqara düşmüşdü.

      Qara meteor təpənin döşüylə üzüaşağı üz qoydu və Conun onun dalınca düşməkdən başqa çarəsi qalmadı.

      Bu yerdə təqibin ən çətin, ən yorucu qismi başlandı. Mustanqa qarşı son dərəcə qəddar olan Co özünə, atına münasibətdə daha qansız idi. Günəş şüaları aman vermədən yandırır, qızmış çöl dəhşətli istidən sanki dumana bürünürdü; Conun gözləri yanırdı, dodaqları isə duzlu tozdan çat-çat olmuşdu. Təqib isə elə hey davam edirdi. Uğur qazanmaq üçün yeganə şans mustanqı geriyə – Alamozo Arroyo çayı üzərindəki böyük keçidə sarı qovmaq idi.

      Təqibi başlayandan bəri ilk dəfə idi ki, Co qara ayğırda yorğunluq əlamətləri görürdü. Onun quyruğu və yalı küləkdə qabaqkı kimi yellənmirdi və heyvanı Codan ayıran yarım millik məsafə iki dəfə qısalmışdı. Lakin yenə də irəlidə idi, qaçır, qaçırdı – yorğasına haram qatmadan qaçırdı…

      Bir saat, iki saat keçdi, ayğır qaçmağında idi. Lakin onlar artıq düz xətdən çıxmışdılar. Axşam, düz iyirmi mil çapandan sonra Alamozo Arroyodakı böyük keçidə yaxınlaşdılar. Co geri qalmırdı. Keçiddə yolunu gözləyən təzə atın belinə qalxıb təqibə davam etdi.

      Buraxdığı at nəfəsi kəsilə-kəsilə suya cumdu və huşunu itirənə kimi içdi.

      Co qara ayğırın da su içəcəyinə ümid edib bir qədər ayaq saxladı. Amma belə olmadı! O yalnız bir qurtum alıb suyu şappıldada-şappıldada o taya keçdi. Co da qarabaqara dalınca düşdü. Yoldaşlarının gördüyü sonuncu şey dəli bir yürüş oldu: irəlidə yaydan çıxmış ox kimi əlçatmaz olan qara ayğır, dalınca isə Co çapırdı…

      Artıq səhər Co düşərgəyə piyada döndü. Bunun tarixçəsi lap qısa idi: nəticədə səkkiz at qovulmaqdan canını tapşırmış, beş nəfər tamam əldən düşmüşdü, qeyri-adi yorğa mustanq isə əvvəlki kimi sağ-salamat azadlıqda gəzib-dolaşırdı.

      – Nə edəsən! Ona çatmaq mümkün deyil və mən təəssüf edirəm ki, imkanım olanda o lənətə gəlmişin dərisini deşik-deşik etmədim! – deyə Co dillənərək bu təqibi davam etdirməkdən, yorğanı tutmaq cəhdlərindən vaz keçdi.

6

      Sonuncu ekspedisiyada aşpaz yenə də qoca Hindquşu İzi idi. O da başqaları kimi təqibi maraqla izləyirdi və Co uğursuzluğa düçar olanda o yalnız qazana baxa-baxa kinayə ilə qımışıb burnunun altında mızıldandı:

      – Əgər o mustanq mənim olmasa, qoy lənətə gəlim!

      Daimi təqibdən yorğa ayğır bir az da vəhşiləşmişdi. Amma yenə də daim Antilop bulağına qayıdırdı. Bu, su içmək üçün hər tərəfdən tam açıq olan yeganə yer idi, ətrafında düz bir mil məsafədə düşmən gizlənə biləcək bir yer yox idi. Mustanq hər gün günortaya yaxın bura gəlir və ətrafa diqqətlə göz gəzdirəndən sonra bulağa yaxınlaşırdı.

      İlxısından məhrum olandan sonra bütün qışı tənha yaşadı. Qoca Hindquşu İzi bunu yaxşı bildiyindən öz planlarını da ona uyğun qururdu. Tanışlarından birinin qiyamət kəhər madyanı vardı. Qoca aşpaz özü ilə möhkəm at cidarı, bel, ehtiyat kəmənd və qalın bir tir götürüb həmin madyanı da yəhərləyib bulağa tərəf getdi.

      Bir neçə antilop çöldə çapırdı; inəklər otun üstündə uzanmışdı; torağay nəğməsi səslənirdi. Aydın, qarsız qış bu yerlərdən artıq çəkilmişdi və yaz tələskən, iri addımlarla yaxınlaşırdı.

      Tom balaca kəhər madyanı bağladı ki, ot qırpmasına imkan versin, heyvan isə durmadan başını qaldırır, ara vermədən, uzun-uzadı kişnəyirdi.

      Qoca Hindquşu İzi küləyin səmtini və yerin relyefini diqqətlə araşdırmağa başladı. Bax onun qazmağa kömək etdiyi xəndək hələ durur. İndi o, tamam açıq idi, içinə ölü marmot, siçan leşləri üzən su dolmuşdu. Su içməyə gələn heyvanlar özlərinə təzə cığır salmışdılar.

      Yamyaşıl talada qumotu basmış təpəcik seçib dirəyin bir ucunu yerə yaxşıca basdırdı, sonra içində gizlənmək mümkün olan qədər böyük çala qazdı və yorğanını içinə sərdi.

      Balaca kəhər madyanın cidarını o qədər qısaltdı ki, hərəkəti tam məhdudlaşsın, kəməndi yerə sərdi, uzun ucunu dirəyə bağlayıb üstünə torpaq, ot tökdü. Bu işlərini bitirəndən sonra yuvasına girdi.

      Bir xeyli gözləyəndən sonra günorta bayaqdan çağırış dolu kişnərtisiylə ətrafa səs salan kəhər madyan, nəhayət ki, cavab aldı. Qərbdəki yüksək təpələrdən eynən onun kişnərtisini xatırladan bir səs gəldi və məşhur mustanqın səmanın fonunda qaralan silueti göründü.

      O özünün nizamlı yorğasıyla yaxınlaşırdı, amma tez-tez ayaq saxlayıb şübhəli nəzərlərlə ətrafa göz gəzdirir, səsini çıxarırdı. Madyanın kişnərtisi, görünür, onun qəlbində əks-səda verirdi. O, bir qədər də yaxına gəldi, yenə kişnədi, lakin qəflətən həyəcana gəlib madyanın ətrafında böyük çevrələrlə qaçmağa başladı – yəqin, yaxınlıqda düşmən olub-olmadığını aydınlaşdırmaq istəyirdi. Lakin bu yerdə kəhər madyan təzədən kişnədi. Mustanq daha bir dövrə vurub ona yaxınlaşdı və kişnədi. Madyanın cavabı, görünür, bütün qorxuları susdurdu və ayğırın qəlbi alışdı.

      O, kəhər madyan Solliyə oynaya-oynaya yaxınlaşırdı, axırda burun-buruna gəldilər.

      Ayaqlarını bir-bir ataraq Sollinin ətrafında oynayırdı və birdən arxa ayağını xain halqanın içinə basdı. Tom kəndiri cəld dartdı, halqa daraldı və mustanqın dal ayağı ilişib qaldı.

      Qorxu atın gücünü ikiqat artırdı. O geri sıçradı, amma kəndir onu buraxmadı, at çarəsiz, məğlub görkəmlə yerə yıxıldı.

      Qoca Tomun balaca, donqar silueti çaladan çıxdı. O, təbiətin gözəl məxluqunu məğlub etmişdi. Atın yenilməz gücü bəstəboy, zəif qocanın ağlı qarşısında yenmişdi. Mustanq fınxırdı və azad olmağa çalışaraq barışmaz bir mübarizəyə girişdi, amma hər şey əbəs idi: kəndir onu möhkəm tutmuşdu.

      Tom cəld atın qabaq ayaqlarına dolaşan ikinci kəməndi də atdı. Sonra usta bir hərəkətlə bütün ayaqlarını bir yerdə sarıdı. Qəzəblənmiş heyvan bircə dəqiqədən sonra axta donuz kimi kəndirə sarılıb çarəsiz halda yerdə uzanmışdı.

      Bədbəxt heyvan uzun müddət, tamam əldən düşənə kimi çapaladı. Bütün bədəni hıçqırıqlardan əsim-əsim əsir, gözlərinin yaşı sifətindən axırdı.

      Tom dayanıb baxırdı və qoca çobanın qəlbində qəribə şeylər baş verirdi. Başdan-ayağa kimi titrəyirdi; ilk dəfə kəmənd atıb özünün birinci buğasını tutandan bəri başına belə bir şey gəlməmişdi və indi bir neçə dəqiqə yerindən tərpənə

Скачать книгу