LITMIR.BIZ

      Obrazek przedstawiający kieliszek do jajek wydobyty z jelita cienkiego pacjenta

      Podejrzewam, że większość współczesnych ekspertów zgodziłaby się, choćby tylko na gruncie psychologii, iż znacznie bardziej prawdopodobne byłoby umieszczenie przez pacjenta kieliszka do jajek w odbycie niż jego połknięcie. To również tłumaczyłoby przyczynę, dla której nieszczęsny pacjent tak się wzdragał przed poinformowaniem o dużym ciele obcym zaklinowanym w jego przewodzie pokarmowym. Artykuł podsumowuje szkic przedstawiający ów kieliszek (przypuszczalnie dzieło pana Dendy’ego, utalentowanego artysty) w całej krasie jego czarująco naiwnych zdobień.

      Wyrób stanowi oczywistą imitację chińskiego wzornictwa, które pod koniec XVIII wieku zyskało sobie ogromną popularność; w tym konkretnym przypadku chodzi o wzór broseley, wykorzystywany przez wielu ówczesnych producentów wyrobów porcelanowych. Ów przedstawiony na kieliszku dodatkowo odznacza się pewną osobliwością umożliwiającą bardziej szczegółową identyfikację: postacie przechodzące przez most trzymają parasol i laskę pasterską. Spośród wszystkich firm wykorzystujących wzór broseley tylko jedna, jak się zdaje, umieszczała na wyrobach ten motyw – to Rathbone, manufaktura działająca w okręgu Staffordshire Potteries w latach 1812–1835. Może nie zbliża nas to do zrozumienia, w jaki sposób kieliszek do jajek znalazł się w jelicie cienkim pacjenta pana Dendy’ego, ale przynajmniej wiemy, skąd ten wyrób pochodził.

26 Ściśle mówiąc, uwięźnięcie przepukliny oznacza sytuację, w której worek przepuklinowy nie może samoistnie cofnąć się przez wrota przepukliny do jamy brzusznej. Nie zawsze (lub nie od razu) wiąże się to z niedokrwieniem treści worka przepuklinowego, choć zawsze jest takie ryzyko. Przepuklinę uwięźniętą często udaje się odprowadzić nieoperacyjnie za pomocą delikatnych ręcznych manewrów wykonywanych przez chirurga. W razie niepowodzenia wskazana jest pilna operacja ze względu na opisane już ryzyko niedokrwienia (przyp. tłum.).

27 Takim terminem określa się stan, w którym wskutek ucisku z zewnątrz naczyń krwionośnych zaopatrujących jelito dochodzi do zaburzeń krążenia w danym odcinku przewodu pokarmowego. Jedną z najczęstszych przyczyn zadzierzgnięcia jelita jest właśnie uwięźnięcie przepukliny. Jest to stan zaliczany do ostrych chorób jamy brzusznej, wymagający pilnej interwencji chirurgicznej (przyp. tłum.).

28 Oczywiście nie chodzi o wymioty przypominające uformowany stolec, lecz ciemną, gęstą treść wydzielającą odrażający fetor. Przyczyną jest cofanie się do żołądka treści jelitowej wskutek niedrożności przewodu pokarmowego trwającej dostatecznie długo, by w treści jelitowej nastąpiło namnożenie się bakterii i zaszły procesy gnilne (przyp. tłum.).

29 Niezupełnie; niemniej jest to sytuacja poważna i niecierpiąca zwłoki (przyp. tłum.).

30 Dendy W., Discovery of a large egg-cup in the ileum of a man, „Lancet” 21, nr 543 (1834), s. 675–677.

31 A już na pewno w annałach dotyczących kieliszków do jajek.

      Stłuczony kieliszek i gotowana kapusta

Istotny odsetek najdziwniejszych udokumentowanych przypadków medycznych zgrabnie wpasowuje się w kategorię, którą moglibyśmy nazwać „niewiarygodnie głupimi rzeczami robionymi przez młodych ludzi”. W studenckich czasach sam wniosłem wkład w tworzenie tej pokaźnej kolekcji, kiedy jakimś sposobem zdołałem oparzyć sobie nos podczas prasowania koszuli32.

      Jeszcze bardziej idiotyczny przypadek samookaleczenia został opisany w książce o medycynie stanów nagłych, którą w 1787 roku opublikował Antoine Portal, anatom i osobisty lekarz Ludwika XVIII oraz założyciel Francuskiej Królewskiej Akademii Medycznej. W rozdziale o postępowaniu z chorymi, którzy przypadkowo połknęli rozmaite niebezpieczne substancje, wspomina swój pomysłowy sposób postępowania w pewnej szczególnie trudnej sytuacji:

      O zmianach, jakie mogą wywołać u człowieka wapno, ziemie wchłaniające i ciała szklane.

      Widziałem młodzieńca, który podczas pijatyki z kompanami przyjął wyzwanie, że połknie część swojego kieliszka; odłamał zębami fragmenty naczynia i przełknął je, lecz nie uszło mu to bezkarnie.

      Należałoby się raczej spodziewać, że taki czyn będzie miał jakieś konsekwencje.

Wkrótce potem chwyciły go przerażające bóle w dołku33 i konwulsje. Gdy jego przyjaciele przybiegli po mnie, żywili obawy o życie tego lekkomyślnego młodzieńca.

      Określenie „lekkomyślny” w tych okolicznościach wydaje się dość łagodne.

      Najpierw puściłem mu krew, lecz skoro głównym celem leczenia było wydobycie szkła, które spowodowało objawy, bardzo się frasowałem, jakimi środkami tego dokonać. Z jednej strony wiedziałem, że emetyk z kwasu winnego nasili podrażnienie i skurcze żołądka, a szkło jeszcze bardziej zagłębi się w jego ścianę, z drugiej strony środki przeczyszczające wepchnęłyby szkło w głąb kanału jelit, a wtedy na długiej powierzchni prawdopodobnie zostałyby poranione.

      Wnikliwy i odpowiednio ostrożny tok rozumowania. Istniały tylko dwie

Скачать книгу