Скачать книгу

adını ucaltmayan oğul ata belindən enincə

      Enməsə, yaxşıdır…

      Ana bətninə düşüncə, düşməsə, yaxşıdır…

      Elimizdə-evimizdə, çalıb-deyən ozan olsun!

      Azıb gələn qəzanı Tanrı sovuşdursun, xanım hey!

      (Dədə Qoqud susdu, bir qədər düşündükdən sonra:)

      Türk elinə bəla üz verib, bəylər, türkün qanı yad qanına qarışıb, düşmən torpağında oğuz toxumu cücərib, bu türkün məhvinə aparıb çıxaracaq. Tarix boyu türklər bundan əziyyət çəkəcək. Göylər pərisindən doğulan, elimizə, igid ərənlərimizə, ağsaqqallı, ağbirçəkli ata-analara qan udduran nacins Təpəgözü nə tez unutdunuz? Axı onun axıtdığı qanlar hələ qurumayıb? Uca Tanrı bizim elləri yad ellərdən seçmişdir. Bizim qanımız təmiz qalmalı idi. Türk basılmaz xalqdır, ona görə də düşmən həmişə ona hiylə qurur. Onu öz içindən zəiflədir. O körpənin atası türk olsa da, elinə, obasına qənim kəsilən, zatı dürüst olmayan, sapı özümüzdən olan baltanı yaxın buraxmamalı idiniz. Artıq bəla üz vermişdir. Bu körpə qaratikan kolu kimi türk elinə atılmışdır. Bu tikan gec-tez xalqımızın qəlbinə batacaq, inlədəcək. Ondan nəsillər törəyəcək, törəyən nəsildən nəsillər törəyəcək. Yəni saf, igid, ərən, mərd, seçilmiş olan türk bu qarışıq qanlardan həmişə bəla görəcək. Mən qocanın dedikləri heç zaman yalan olmayıb. Bu körpəni geri qaytarsanız, kafir bu cins toxumu türklərə qarşı nifrətlə yetişdirib, onun gücündən istifadə edib yurdumuzu alacaq, onu xan qoyacaq və özü idarə edəcək, gələn nəsillərə bu torpaqların onların ata-baba yurdları olduğunu bəyan edəcək. Yox, əgər onu saxlasanız, yenə o həddi-buluğa çatanda, Qazan, sənin yerinə göz dikəcək. Bəla artıq başlanıb. O burada qalsa, kafir mütləq qoşun çəkib bizə hücum edəcək.

      Allah, sən özün bizi bu bəladan hifz elə, sən bu bəlanı bizdən uzaq elə, sənin birliyinə yox şübhə-güman, ey sahibi-Quran. (Bu sözləri deyərkən Dədə Qorqudu ağlamaq tutur. Bəylər arasına bir sakitlik çökür. Nəhayət, Qazan dillənir.)

      Qazan xan. Dədəm Qorqud düz buyurur, bəylər, bəs fikriniz nədir? Arxam-dayağım, dar günümün yoldaşları, görər gözüm, vuran qolum bəylər! Kafirin qoşunu qapımıza dayanıb.

      Beyrək. Xan, mənim fikrimcə, buraxmayaq düşmən balasını içimizə, atası bizdən olsa da, südü düşmən mayası ilə yoğrulub. O, heç vaxt zatını danıb, südünə dönük çıxmaz, sonunda xəyanət, bəla məhz belələrindən gələr. Məncə, bu ləkəni yer üzündən silmək lazımdır. Çünki kim bilir, sabah nə olacaq? Mən bu körpənin Oğuz elində qalmasına, Oğuz körpələri ilə böyüməsinə razı ola bilmərəm. Yenə məsləhət sizindir, xan, əmr verən sizsiniz.

      Qaragünə. Mən Beyrəklə tamam şərikəm, gəlin qadını da, körpəni də kafirə qaytaraq. Qoy orda bizə qarşı nifrətlə, kinlə böyüdülsün, bu yaxşıdır, nəinki bizim içimizdə böyüyüb, sonra üzümüzə qayıtsın. Bəlanı nə qədər tez uzaqlaşdırsaq, bir o qədər yaxşıdır, mən qəti əleyhinəyəm, xan.

      Əmən. Ədə, nə danışırsan? İndi deyirsən, biz körpəni kafirin qapımıza dayanmış qoşununa qaytaraq? Kafir də durub öyünsün ki, Qazan məndən qorxdu. Sonra da ayağı yer alsın, yurdumuza soxulsun? Bu qəbuledilməz bir məsələdir ki, sən söyləyirsən. Yox, xan, qoy körpə qalsın, özümüz böyüdərik, oğlan Uruzla oynayar, Türk çölündə böyüyər, yovşan ətrilə nəfəs alar. Sonra baxarsan, bir yenilməz igid olmuş, Oğuz elini yadlardan qoruyar. Atası Aruzun dayağı olar, xan!

      Dəli Dondaz. Bəylər, siz heç düşünmürsünüz ki, bu bir hiylə ola bilər, bəlkə, heç bu, Aruzun belindən gəlməmişdir. Qanında türk qanı daşımır. Bəlkə, kafir bu qadını məqsədlə casus kimi göndərmişdir içimizə. Mən təklif edirəm ki, qadın da, onun körpəsi də məclisə gətirilsin, Aruz qadına baxsın, yəqin ki, yatağına saldığı qadını tanıyar, Dədəm Qorqud da körpəyə baxsın, görsün ki, onda türk görkəmi var, ya yox. Sonra qərarımızı verərik.

      Qazan xan. İgidlər, Dəli Dondaz düzmü söylədi, nə dersiniz?

      Bəylər. Məsləhətdi, xan.

      (Qadını körpəsi qucağında məclisə gətirirlər. Aruz qadını görən kimi tanıyır, bunun həmin qadın olduğunu başı ilə təsdiqləyir.)

      Şir Şəmsəddin. (Əlini qılıncının dəstəyinə qoyub qadına sarı gələrək) Qadın, düz söylə, bu, Aruz bəyin törəməsidir, ya səni qara başlı, sası dinli kafir hiylə ilə bura göndərib? Anam qadınım olsun, düz deməsən, sənin başını kəsib, kafirə ərmağan göndərəcəm.

      Qazan xan. Şir Şəmsəddin, həddini bil! Bizim eldə qadına qılıncmı çəkərlər, sözmü deyərlər? Kişi haqq-hesabını kişi ilə edər, bəy. Dədəm Qorqud, bizə bir xəbər söylə, sən həmişə sözün düzün deyərsən.

      Dədə Qorqud. (Qadına tərəf gəlir, körpəni əlinə alır diqqətlə baxır və deyir)

      Gözlər qıyıq, qartal baxışlı, türk deyərəm,

      Almacıqlar var yanağında , türk deyərəm,

      Qarışıq var qanında, yenə türk deyərəm,

      Biləkləri igid kimi qüvvətlidir, türk deyərəm,

      Kafirlik var zatında, buna türk demərəm.

      Qara Tükən deyərəm adına, məkirlidir.

      Nacins deyərəm adına, məkirlidir.

      Tez-tez çıxar türk yoluna, qanlar axar…

      Həqiqətən də, bu, bir türk belindən gəlmişdir. Qanında Aruzun qanı axır, bəylər, amma bu, o demək deyil ki, hər zaman türkün sözünü tutacaq, saf su ilə bulanıq su arasındakı fərq nə qədərdisə, təmiz türk övladı ilə bunun arasındakı fərq də o qədərdir.

      Yalıncıq. Xan, mən bu kafirləri çox yaxşı anlayıram. Canım, cins toxum düşüb əllərinə, ona görə də əldən vermək istəmirlər. Onlar həmişə babalarımızın qulu-köləsi olub, indi istəmirlər ki, əllərinə düşən bu fürsəti əldən versinlər. Axı onlar Tanrı tərəfindən seçilmiş türkdən toxum götürüblər və istəyirlər ki, dara düşəndə türklərlə qohum olduqlarını desinlər. Məncə, qaytarmasaq, yaxşıdır, xan Qazan, necə olmasa, sənə də qohum düşür, dayın oğlu sayılır. (deyib kinayə ilə gülümsünür) Yəqin, qohumunun məhvinə razı olmazsan?

      Alp Ərən. Xan, burada qəribə nə var ki, məgər Oğuz belindən gələn bir Oğuz olurmur ki? Bu, Aruztək igidin oğludur. Atalar deməmişmi ki, ot kökü üstə bitər? Xan, qəbul edək, böyüyər, bizə də arxa, dirək olar.

      Yeynək. Bəylər, məgər Dədəm Qorqud demədimi ki, bu, bir bəladır, atılmış türk elinə. Yadınızdan çıxıbmı ki, çinlilər Türkə qalib gələ bilmədiklərini görəndə siyasət işlədib onların arasına nifaq saldı, ikiyə parçaladı, sonra da hücum edib məhv etdilər? Siz dəfələrlə şahid olmamısınızmı, biz ağsaqqal sözündən çıxanda başımız dərd görür, elimizə bəla gəlir? Mən istərəm ki, körpəni öldürək, qadını isə elinə yola salaq.

      Alp Aruz. (Onun sözünü kəsərək

Скачать книгу